17 października 2016 roku w Klubie Dowództwa Garnizonu Warszawa odbyła się konferencja prasowa poświęcona działalności Teatru Żydowskiego-Centrum Kultury Jidysz w Warszawie. Poruszono na niej kwestie związane z siedzibą Teatru i planowanymi premierami.
W konferencji wzięli udział:
Gołda Tencer – Dyrektor Teatru Żydowskiego
ministrowie:
Wojciech Fałkowski – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej
Wanda Zwinogrodzka – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
reprezentanci miasta Warszawy:
Joanna Szwajcowska – zastępca Dyrektora Biura Kultury Urzędu m. st. Warszawy
reprezentanci Klubu Dowództwa Garnizonu Warszawa:
Ppłk. Tomasz Cholewiński – z Klubu Dowództwa Garnizonu Warszawa (gospodarz miejsca)
przedstawiciele instytucji, które użyczą scen Teatrowi Żydowskiemu na czas remontu nowej siedziby przejściowej:
Martin Meisel – Dyrektor Austriackiego Forum Kultury Warszawa
a także reżyserzy i dramaturgowie planowanych premier
Karolina Kirsz – reżyserka „Szosza” Issaca Bashevisa Singera
Marcin Sławiński – reżyser „Koszerna dziewczyna” Daniela Simona
Łukasz Chotkowski – autor adaptacji „Golem” według Halperna Lejwika
i Maciej Nowak – dyrektor ds. artystycznych w Teatrze Polskim w Poznaniu, w ramach poruszenia kwestii koprodukcji z Teatrem Żydowskim.
Konferencję poprowadził Dawid Szurmiej.
- W nowym sezonie planujemy siedem premier – zapowiedziała na konferencji 17 października Gołda Tencer, dyrektor Teatru Żydowskiego w Warszawie. - Pomimo tego, że przez blisko rok będziemy „teatrem latającym”, pracujemy nad nowymi projektami. Sezon otwieramy 20 października naszymi znanymi i lubianymi przedstawieniami, a pierwsze premiery zamierzamy zrealizować w grudniu. Planujemy koprodukcję z Teatrem Polskim w Poznaniu. Będziemy pracować z uznanymi reżyserami: Mają Kleczewską, Karoliną Kirsz, Łukaszem Kosem, Tomaszem Szczepankiem i innymi. Dziękujemy za wsparcie wszystkim partnerom, pomagającym w poszukiwaniach sceny zastępczej: przedstawicielom władz państwowych i miejskich, Klubowi Dowództwa Garnizonu Warszawa, Warszawskiej Operze Kameralnej oraz Austriackiemu Forum Kultury Warszawa.
Co z siedzibą?
Od 1971 roku siedziba Teatr Żydowskiego mieściła się przy Placu Grzybowskim 12/16. Budynek powstał specjalnie pod działalność teatralną dzięki dotacji JOINT-u. W czerwcu 2016 r. zespół aktorski oraz publiczność pozbawiono dostępu do dotychczasowej siedziby. Przedstawienia Teatru Żydowskiego odbywały się w czerwcu w plenerze, na Placu Grzybowskim, a spektakle Festiwalu Singera gościły na deskach Teatru Kwadrat, Teatru Polskiego i innych instytucji. Właściwa, dedykowana Teatrowi siedziba, miałaby zostać wybudowana w ciągu kilku lat w okolicach Placu Grzybowskiego. Zanim powstanie, od października Teatr Żydowski będzie mieścić się Fabryce Trzciny przy Otwockiej 14 na warszawskiej Pradze. Ta siedziba, pomimo że nie jest tą docelową, wymaga modernizacji, dlatego do czasu jej zakończenia, spektakle wystawiane będą w Klubie Dowództwa Garnizonu Warszawa przy alei Niepodległości 141A i w Warszawskiej Operze Kameralnej przy alei „Solidarności” 76B, a wybrane imprezy odbywać się będą w Austriackim Forum Kultury przy Próżnej 7/9.
Repertuar stały
W październiku i listopadzie zobaczymy wieloobsadowe hity kabaretowo-muzyczne i rewiowe, które niezmiennie przyciągają publiczność, jak „Kamienica na Nalewkach" (20-24 października w Garnizonie z gościnnym udziałem Mariana Opani 21 października i Kayah 23 października), czy „Dla mnie bomba” (27-30 października w Operze Kameralnej). W związku z obchodami 100-lecia śmierci Szolema Alejchema odbędzie się wyjątkowe spotkanie „Śmiech to zdrowie, lekarze każą się śmiać” (17-18 października, Austriackie Forum Kultury) z twórczością Szolema Alejchema w reżyserii Gołdy Tencer, a następnie „Marienbad" (4-6 listopada w Garnizonie). Bilety są już do nabycia na stronie: http://www.teatr-zydowski.art.pl/.
Premiery sezonu 2016/2017
Pierwszą premierą sezonu 2016/2017 będzie „Szosza” na podstawie powieści Isaaca Bashevisa Singera o tym samym tytule. Akcja rozgrywa się w literackim świecie przedwojennej Warszawy. W życiu Arona Greidingera pojawia się Szosza, dawna przyjaciółka z dzieciństwa. Wszyscy sądzą, że romans z opóźnioną w rozwoju dziewczyną jest żartem, ale nikt nie wie, co naprawdę łączy głównego bohatera z Szoszą. Aron musi wybrać pomiędzy szansą ucieczki przed Holokaustem i małżeństwem, którego finałem może być całkowite zaprzepaszczenie jego talentu dramatopisarskiego. Premiera odbędzie się 16.12.2016 w Operze Kameralnej, a spektakl wyreżyseruje Karolina Kirsz.
W styczniu planowana jest premiera „Koszernej Dziewczyny" na podstawie komedii amerykańskiego dramaturga Daniela Simona, nauczyciela Woody'ego Allena. Sztuka ta była prezentowana na deskach Teatru Żydowskiego w ramach cyklu czytań performatywnych w marcu 2016 roku. Ron kocha Krystynę, Krystyna kocha Rona ale historia miłosna nie zmierza do szczęśliwego zakończenia ponieważ Krystyna jest gojką a Ron jest Żydem. Jednak obrotna dziewczyna bierze sprawy w swoje ręce i postanawia się konwertować. Sztuka zadaje pytania o moc tradycji w naszym życiu ale także o siłę pozorów. Czy tradycja może być silniejsza niż miłość? A może staje się tylko wygodnym wytłumaczeniem dla naszych lęków i obaw? Premiera w reżyserii Marcina Sławińskiego odbędzie się 13.01.2017 w Klubie Dowództwa Garnizonu Warszawa.
Również w styczniu artyści wracają do pracy nad „Sklepem przy głównej ulicy" w reżyserii Łukasza Kosa. Sztuka powstała na podstawie noweli „Obchod na korze” Ladislava Grosmana. Słowacja, 1942 rok, małe miasteczko. Żydówka Lautmanowa (w tej roli Danuta Szaflarska) prowadzi sklep. W ramach państwowej ARYZACJI biedny stolarz przejmuje jej majątek, czego głucha, starsza pani nie rozumie. Represje wobec Żydów zaostrzają się… W 1967 roku Ida Kamińska, patronka Teatru Żydowskiego w Warszawie, za rolę Lautmanowej w filmie Jána Kadára otrzymała wiele międzynarodowych nagród (m.in. nominację do Oscara i Złotego Globu, nagrodę specjalną w Cannes). W 68’ aktorka została zmuszona, wraz z tysiącami Żydów w ramach państwowego ANTYSYJONIZMU, do opuszczenia Polski na zawsze. Sama doświadczyła tragicznych doświadczeń, z którymi zmagała się grana przez nią bohaterka.
Kolejną premierą, powstałą w związku z ogromnym powodzeniem uprzedniego czytania performatywnego, będzie reżyserowana przez Tomasza Szczepanka „Wielka Wygrana” na podstawie sztuki Szolema Alejchema, uwspółcześniona przez Martę Guśniowską w ramach cyklu „Przepisy domowe” prowadzonego przez Mike’a Urbaniaka. Czytanie odbyło się w czerwcu oraz sierpniu (w ramach Festiwalu Singera) na scenie Centrum Kultury Jidysz . Powstała doskonała komedia z dużą dozą czarnego humoru, o zachowaniu człowieka w obliczu wygranej na loterii. Prace nad spektaklem ruszą już w listopadzie, a premiera planowana jest w I kwartale 2017 roku.
W nowym roku ruszy nowy projekt cyklu przedstawień teatralnych dla dzieci w wieku szkolnym (7-12 lat). „Ścieżką Serca przez Religie świata” zakłada pięć spektakli połączonych ze sobą wątkiem dwójki bohaterów, rodzeństwa, chłopca i dziewczynki, którzy przez nagłą chorobę jednego z nich, próbują znaleźć odpowiedź na pytanie: Kim/Czym jest Bóg i jeżeli jest, to dlaczego pozwala dzieciom chorować. Za pomocą własnej wyobraźni dzieci przenoszą się kolejno do krain poszczególnych religii, jak Chrześcijaństwo, Judaizm, Islam, Buddyzm i Hinduizm i poznaje ich obrzędy i prawa. Autorką projektu jest Magda Fertacz, reżyserem – Przemysław Jaszczak.
Następnie planowana jest premiera „Golema" w reżyserii Mai Kleczewskiej, według dramaturgii Łukasza Chotkowskiego. „Golem” Halperna Lejwika, napisany w 1921 r. to sztuka oparta na żydowskiej legendzie o istocie utworzonej z gliny na kształt człowieka, ale pozbawionej duszy i zdolności mowy.
Ponadto w koprodukcji z Teatrem Polskim z Poznania ruszą prace nad „Malowanym Ptakiem” w reżyserii Mai Kleczewskiej i Łukasza Chotkowskiego. Tekst sztuki oparty będzie na kontrowersyjnej powieści Jerzego Kosińskiego, wydanej w 1965 r., która przedstawia świat widziany oczyma młodego chłopca, „uważanego za cygańskiego lub żydowskiego przybłędę”, błąkającego się między miasteczkami rozsianymi po Europie Wschodniej podczas II wojny światowej. Powieść prezentuje różne formy dewiacji i skrajnej przemocy, rozbudzającej pożądanie.
Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich – Centrum Kultury Jidysz
