Hit Teatru Żydowskiego „Aktorzy żydowscy” 2 września na Festiwalu Singera

Robert Stawski
Robert Stawski
Kategoria teatr · 31 sierpnia 2016

W ramach imprez towarzyszących Festiwalowi Warszawa Singera obejrzymy jedno z najlepszych, w opinii widzów oraz ocen recenzentów, przedstawień ubiegłego sezonu teatralnego w reżyserii Anny Smolar i według tekstu Michała Buszewicza, wygrywające nagrody i wyróżnienia na niemal każdym festiwalu, na którym się pojawi – w tym szczeciński Kontrapunkt czy Kaliskie Spotkania Teatralne. Kameralny spektakl "Aktorzy żydowscy" to odważna, podważająca stereotypy sztuka mająca na celu rozliczenie się z niechlubnych osądów wobec Teatru Żydowskiego i teatralnej sceny żydowskiej w ogóle. Zachęca do zadawania pytań: kim są aktorzy żydowscy? (2 WRZEŚNIA 2016, piątek, godz. 18.30, Scena kameralna, Teatr Kwadrat, ul. Marszałkowska 138).

 

 

Nagrody i wyróżnienia

Premiera odbyła się w maju 2015 roku, ale od tamtej pory wciąż ukazują się kolejne recenzje. Spektakl ten znalazł się w zestawieniu Gazety Wyborczej dziesięciu najlepszych spektakli w Polsce w 2015 roku. Witold Mrozek w swoim podsumowaniu napisał: Anna Smolar i Michał Buszewicz z wrażliwością i zmysłem obserwacji zrobili brawurowy i zabawny spektakl o fantazjach, uprzedzeniach i stereotypach związanych z wciąż grywającą w jidysz sceną. A przede wszystkim – pokazali światu tytułowych aktorów, świetnych artystów zasługujących na szeroką uwagę. (Witold Mrozek, GW: http://wyborcza.pl/1,75475,19393516,rok-2015-w-teatrze-dziesiec-scen-na-podsumowanie-roku.html). Dostrzeżony i nagrodzony przez krytyków teatralnych, wymieniany w zestawieniach najlepszych spektakli 2015 roku, obecny był na festiwalach: Festiwalu Prapremier w Bydgoszczy, Festiwalu Nowego Teatru w Rzeszowie oraz na Boskiej Komedii w Krakowie oraz wygrał główną nagrodę dla najlepszego przedstawienia 51. Przeglądu Teatrów Małych Form „KONTRAPUNKT 2016" w Szczecinie decyzją jury pod przewodnictwem Tomasza Kireńczuka . Ponadto bierze udział w 22. Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej, organizowanym przez MKiDN oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Za tekst „Aktorów żydowskich” Michał Buszewicz otrzymał Nagrodę dla Młodego Twórcy na 54. Rzeszowskich Spotkaniach Teatralnych – Festiwalu Nowego Teatru.

 

O spektaklu

Według autorów „Aktorzy żydowscy" to spektakl próbujący sportretować grupę o niejasnym statusie, w której zarówno słowo „aktorzy” jak i „żydowscy” bywa kwestionowane.  Spektakl stawia szereg pytań o status, sens i znaczenie tytułowego sformułowania. Bardziej „aktorzy” czy bardziej „żydowscy”? Panuje obiegowa opinia, że każdy z nich jest Żydem, ale prawda jest taka, że wielu z nich w momencie dołączenia do zespołu nie widziało o tej kulturze nic albo niewiele.  Pochodzili z rodzin katolickich, polskich i nagle stanęli przed zadaniem wzięcia na siebie tożsamości żydowskiej. Czy odkryli w sobie fascynację czy niechęć lub może głęboko skryty antysemityzm? Warto  spektakl zobaczyć, a na zachętę polecamy wywiad z reżyserką Anną Smolar przeprowadzony przy okazji festiwalu Boska Komedia 2015 wraz z fragmentami spektaklu: https://www.youtube.com/watch?v=4Xi8oaM-y70

 

Opis autorstwa Michała Buszewicza stworzony przy okazji festiwalu w Rzeszowie:

 

U początków spektaklu „Aktorzy żydowscy” znajduje się rozmowa. Spotkanie z kolejnymi osobami należącymi do społeczności liczniejszej, niż występująca na scenie grupa reprezentantów, poznawanie historii ich życia, początków kariery, rozwoju artystycznego, satysfakcji, reakcji otoczenia na wybór ich drogi życiowej. Daleko nam jednak do tego, żeby stwierdzić, że spektakl inspirowany wywiadami z aktorami Teatru Żydowskiego jest wyłącznie głosem tego zespołu. W równym stopniu jest głosem obserwatorów stykających się z badanym terytorium, ich zdziwieniem, fascynacją, próbą rozwikłania pojawiających się na drodze wzajemnego poznawania się zagadek. Być może właśnie dlatego podjęliśmy próbę nakreślenia tego portretu w konwencji mockumentu – gatunku podszywającego się formalnie pod dokument, jednak nie gwarantującego autentyczności przedstawianych w nim wydarzeń. Aktorzy, występując pod własnymi nazwiskami tworzą z nich jednocześnie nazwy postaci, które wypełnione mogą być treścią bazującą zarówno na własnym życiorysie, jak i doświadczeniu kolegów, lub wreszcie kompletnie zmyśloną. Stąd również, mogące się pojawić w spektaklu, rozmaite niekonsekwencje, na których można by było przyłapać „zwierzających się” gospodarzy szabatowej wieczerzy. Przyglądanie się przez nas aktorom Teatru Żydowskiego, aby o nich opowiedzieć daje szanse na przyglądanie się przez widzów „Aktorom Żydowskim” aby na podstawie tego spotkania zauważyć, że specyficzny charakter tej grupy ma wiele wspólnego z grupami o wiele szerszymi, bardzo często stawianymi w opozycji wobec któregokolwiek z członów nazwy. Być może właśnie w specyficzności można odkryć drogę ku uniwersalności. W trakcie jednej z rozmów pojawiło się spostrzeżenie: „To przecież jest spektakl o wstydzie”. Można by dodać: „Tak, o wstydzie, ale też o dumie”.

 

Strona www (informacje, bilety, recenzje, zdjęcia): http://www.teatr-zydowski.art.pl/spektakl/aktorzy-zydowscy

Termin: 2 WRZEŚNIA 2016, piątek, godz. 18.30

Miejsce: Scena kameralna, Teatr Kwadrat, ul. Marszałkowska 138 (gościnnie)

Reżyseria: Anna Smolar

Scenariusz i dramaturgia: Michał Buszewicz

Scenografia i kostiumy: Anna Met

Muzyka na żywo (perkusja): Dominika Korzeniecka

Obsada: Ryszard Kluge, Mariola Kuźnik, Joanna Rzączyńska, Izabella Rzeszowska, Małgorzata Trybalska, Jerzy Walczak

Czas trwania: 75 minut (bez przerwy)

Bilety online: http://www.teatr-zydowski.art.pl/

 

*

XIII edycja Festiwalu Singera

 

XIII edycja Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera, rozpoczęła się 27 sierpnia i potrwa do 4 września. Organizatorem Festiwalu Singera jest Fundacja Shalom. Pomysłodawczynią i dyrektorem Festiwalu Singera jest Gołda Tencer. Rokrocznie większość wydarzeń odbywała się w budynku Teatru Żydowskiego, niemniej w tym roku ze względu na sytuację związaną z siedzibą teatru, odbędą się one wyjątkowo w innych miejscach, m. in. Teatrze Kwadrat, w Teatrze Polskim, w rejonie Placu Grzybowskiego, przy ulicach Próżnej oraz w Synagodze na ul. Twardej, w Centrum Kultury Jidysz i innych miejscach w Warszawie, kojarzonych z kulturą żydowską. W programie, jak co roku, znajdą się koncerty, spektakle, warsztaty, spotkania literackie, czytania performatywne, pokazy filmowe, wystawy i atrakcje dla dzieci. Pojawi się nowość: festiwal kulinarny „Kuchnia Mamy Soni” pod przewodnictwem Macieja Nowaka i Gołdy Tencer. Biuro festiwalowe w tym roku wyjątkowo mieścić się będzie w Menora Info Punkt, wejście przez Bistro Charlotte Menora, przy Pl. Grzybowskim 2 (tel. 577250901 oraz 577250902), a kasa w Teatrze Kwadrat. Z całością programu można zapoznać się na stronie: http://www.festiwalsingera.pl/program-festiwalu/. Bilety online: www.teatr-zydowski.art.pl i http://www.eventim.pl/ oraz na stronie Teatru Polskiego (spektakl "Matki"). Aktualne informacje na stronie www.festiwalsingera.pl oraz na FB www.facebook.com/FestiwalSingera.

 

 

Lista wydarzeń teatralnych XIII edycji Festiwalu Singera

27.08.-04.09.2016 r.

Spektakle Teatru Żydowskiego (imprezy towarzyszące):

26 SIERPNIA 2016, piątek, godz. 20.00 „MATKI” – spektakl/performance/spotkanie Teatru Żydowskiego, reż. Paweł Passini, tekst: Patrycja Dołowy,Duża Scena Teatru Polskiego ul. Karasia 2. Cena biletów 50 i 40 zł.

27 SIERPNIA 2016, sobota, godz. 18.00 „ŚMIERĆ PIĘKNYCH SAREN” – spektakl Teatru Żydowskiego, reż. Jan Szurmiej, Scena kameralna, Teatr Kwadrat, ul. Marszałkowska 138. Cena biletów 40 i 30 zł.

2 WRZEŚNIA 2016, piątek, godz. 18.30 „AKTORZY ŻYDOWSCY” – spektakl Teatru Żydowskiego, reż. Anna Smolar, teks: Michał Buszewicz, Scena kameralna, Teatr Kwadrat, ul. Marszałkowska 138. Cena biletów 40 i 30 zł.

Spektakle gościnne:

28 SIERPNIA 2016, niedziela, godz. 16.00 „THE KISHKA MONOLOGUES” – spektakl Teatru Yiddishpiel z Izraela, Duża scena Teatru Kwadrat, ul. Marszałkowska 138. Cena biletów 50 i 40 zł.

29 SIERPNIA 2016, poniedziałek, godz. 18.00 „ANNE FRANK” – spektakl Miejskiego Teatru Trešnja z Chorwacji, Scena kameralna, Teatr Kwadrat, ul. Marszałkowska 138. Cena: 30 zł.

31 SIERPNIA 2016, środa, godz. 19.00 Spektakl „CZARNE CZEREŚNIE”, Piwnica Na Wójtowskiej, ul. Zakroczymska 11, wejście od ul. Wójtowskiej. Cena: 25 zł.

1 WRZEŚNIA 2016, czwartek, godz. 17.00 „EICHMANN” – spektakl na podstawie sztuki Rainera Lewandowskiego, Scena kameralna, Teatr Kwadrat, ul. Marszałkowska 138. Wstęp po potwierdzeniu obecności.

3 WRZEŚNIA 2016, sobota, godz. 20.00 Spektakl „BLIZNY PAMIĘCI. RZECZ O JANIE KARSKIM”, Scena kameralna, Teatr Kwadrat, ul. Marszałkowska 138. Cena: 30 zł.

4 WRZEŚNIA 2016, niedziela, godz. 13.00 „OSTATNI DEMON – POWRÓT” – spektakl Teatru NN, Scena kameralna, Teatr Kwadrat, ul. Marszałkowska 138. Cena: 30 zł.

 

Czytania performatywne:

31 SIERPNIA 2016, środa, godz. 18.00 Czytanie performatywne opowiadań Etgara Kereta ze zbioru „Siedem dobrych lat”, Scena Pod Bistro, Teatr Kwadrat, ul. Marszałkowska 138. Wstęp po potwierdzeniu obecności.

31 SIERPNIA 2016, środa, godz. 18.30 Czytanie perfomatywne sztuki „Wielka Wygrana” Szolema Alejchema, w ramach eksperymentalnego projektu Teatru Żydowskiego, z cyklu „Przepisy domowe”, Centrum Kultury Jidysz, ul. Andersa 15. Wstęp po potwierdzeniu obecności.

2 WRZEŚNIA 2016, piątek, godz. 19.30 Czytelnia pisarzy żydowskich: Mistrzowie czytają – proza Szolema Alejchema w interpretacji Olgierda Łukaszewicza, Austriackie Forum Kultury, ul. Próżna 7/9. Wstęp po potwierdzeniu obecności.

4 WRZEŚNIA 2016, niedziela, godz. 17.00 Czytelnia pisarzy żydowskich: Mistrzowie czytają – „Pieśń nad pieśniami” Szolema Alejchema w interpretacji Janusza Gajosa, Austriackie Forum Kultury, ul. Próżna 7/9. Wstęp po potwierdzeniu obecności.

 

Wydarzenia muzyczno-kabaretowe:

28 SIERPNIA 2016, niedziela, godz. 14.00 „Poproszę inny globus” – program muzyczno-kabaretowy aktorów Teatru Żydowskiego, Scena kameralna Teatru Kwadrat, ul. Marszałkowska 138. Cena: 30 zł.

30 SIERPNIA 2016, wtorek, godz. 18.00 „Faszerowane kłopoty” – program muzyczno-kabaretowy aktorów Teatru Żydowskiego, Scena kameralna, Teatr Kwadrat, ul. Marszałkowska 138. Cena: 30 zł.