Niemowlę przychodzi na świat w zupełnej ciszy. Dlatego matce udaje się je ochronić przed zagładą, na którą skazane są wszystkie żydowskie niemowlęta płci męskiej. Gdy już nie może go dłużej ukrywać, robi koszyk z trzciny, uszczelnia żywicą i smołą, wkłada do niego dziecko i puszcza w dół rzeki. Koszyk tkwiący w sitowiu, znajduje egipska księżniczka. Bierze dziecko pod opiekę, zostaje mu matką. Daje mu na imię Mosze, co znaczy "wydobyty z wody" lub „ocalony”. Nigdzie nie znajdziemy wzmianki o tym, jakie imię nosiło to żydowskie niemowlę, zanim stało się Mojżeszem.
Dużo później inny mały chłopiec umieszczony zostaje w koszu z mydłami. Uśpiony luminalem i wyniesiony z getta. Dostaje od mamy tylko jedną rzecz - jej fotografię.
Małą dziewczynkę urodzoną w getcie, mama umieszcza w pudełku po butach, a obok niej łyżeczkę z wygrawerowaną datą urodzenia. Metryka dziewczynki. Coś na kształt imienia, które mówi kim jest, określa kiedy się „stała”. Lecz za parę dni dziewczynka wywieziona z getta wozem pełnym cegieł „stanie się” ponownie za sprawą decyzji drugiej mamy, by została jej dzieckiem.
Czym jest dla matki ten moment tuż przed decyzją? Przed tą, by zacząć uczyć dziecko, jak zapomnieć jej i swoje własne imię. I chwilę potem, gdy ich imiona są już tylko słowami zapisanymi na małej karteczce schowanej pod ziemią wraz z innymi imionami-karteczkami. I przed decyzją drugiej mamy, by uczynić nieznane dziecko swoim.
Dziś, razem z zupełnie już dorosłymi „dziećmi z koszyków”, próbujemy być z obiema mamami w ich momentach tuż przed. Po omacku szukamy w tych chwilach odpowiedzi na pytania, które będą musiały paść. Pytania o tożsamość, ciągłość, powinność. Pytania, które uwierają i rozpychają się w słowie „matka”, domagając się uwagi.
Premiera spektaklu „Matki” w reżyserii Pawła Passiniego według pomysłu Gołdy Tencer i tekstu Patrycji Dołowy odbędzie się z okazji Dnia Matki 26 maja w Teatrze Żydowskim w Warszawie. Inspiracją do spektaklu były historie Dzieci Holokaustu a spektakl poświęcony jest uniwersalnym problemom i rozterkom matek wszystkich czasów. Kolejne pokazy odbędą się 27 i 28 maja o godzinie 19.00. Gościem specjalnym będzie ksiądz Romuald Jakub Weksler – Waszkinel, który po dwunastu latach od wyświęcenia na księdza odkrył, że urodził się w żydowskiej rodzinie. Przed niechybną śmiercią uratowała go matka, oddając go kilka dni po narodzinach w getcie polskiej rodzinie na wychowanie. Niedługo potem jego najbliższa żydowska rodzina zginęła w Holokauście. Sam nadal jest kapłanem i działa na rzecz pojednania i dialogu religii i kultur żydowskiej i chrześcijańskiej.
Reżyseria: Paweł Passini
Tekst i dramaturgia: Patrycja Dołowy
Przestrzeń sceniczna: Zuzanna Srebrna
Multimedia: Maria Porzyc
Strona www: http://www.teatr-zydowski.art.pl/spektakl/matki i http://www.teatr-zydowski.art.pl/wydarzenia/matki-premiera
Premiera: 26 maja 2016 r.
Spektakle: 27.05., 28.05. g.19.00
Miejsce: Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich – Centrum Kultury Jidysz, Warszawa, Plac Grzybowski 12/16
Obsada: Monika Chrząstowska, Ewa Greś, Jerzy Kluge, Joanna Przybyłowska, Joanna Rzączyńska, Alina Świdowska, Gołda Tencer, Jerzy Walczak, Ernestyna Winnicka; gościnnie: Romuald Jakub Weksler-Waszkinel, członkowie stowarzyszenia Dzieci Holocaustu
Bilety online: http://www.teatr-zydowski.art.pl/
Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich – Centrum Kultury Jidysz
Warszawa, Plac Grzybowski 12/16