Na początku listopada Instytut Grotowskiego proponuje aż trzy spektakle Trzeciego Teatru Lecha Raczaka: „Spisek smoleński”, „Misterium buffo” oraz „Ach... Żyliśmy”.
Tak w jednym z wywiadów mówili aktorzy występujący w spektaklu: „Moja reakcja na propozycję zagrania w spektaklu była taka, że najpierw myślałem, że Raczak oszalał, a jak przeczytałem ten tekst to zrozumiałem, że wielu osób reżyser broni” – mówił Janusz Stolarski. „Wcielamy się w różne role, choć temat jest jeden. Ja jestem kobietą, która pojawia się w tłumie zaraz po katastrofie, jestem też pasażerką samolotu oraz żoną jednego z pasażerów. Skupiamy się na problemie katastrofy smoleńskiej, ale mówimy też o człowieku, o zachowaniach ludzkich wobec takiej tragedii. Spektakl ma sprowokować do rozmowy” – tłumaczy Małgorzata Walas-Antoniello (http://www.tvn24.pl).
7 listopada, o godz. 18:00 we Wrocławskim Teatrze Współczesnym (Scena Na Strychu) zaprezentowane zostanie „Misterium buffo”. To najgłośniejsze i najbardziej emblematyczne, sztandarowe przedstawieniem Daria Fo, człowieka teatru, aktora, reżysera i dramaturga, laureata literackiego Nobla (1997). Kilka komedii Fo wystawiono w ostatnich latach w Polsce (nawet w Teatrze Telewizji). Największym i niezwykłym walorem tekstu i przedstawienia, które można na jego podstawie zrobić, jest niezwykły splot komizmu i wzruszenia, przyziemnej ludzkiej miary i nadludzkiej siły świętości, sacrum i profanum: poruszający i ludzki wymiar transcendencji.
8 listopada o godz. 19:00 Teatr Trzeci Lecha Raczaka zaprezentuje w Sali Teatru Laboratorium „Ach... Żyliśmy”. Stefan Drajewski w 2014 roku w następujący sposób opisywał spektakl: „To esej Raczaka na temat ulotności i pamięci, przeszłości i teraźniejszości teatralnej alternatywy, uwikłania artysty w politykę. To przypomnienie, że teatr «robi się» z niczego. Wystarczy trójka aktorów, dwa stoły, wiadro, kilka par nożyczek... I idea, którą artyści pragną zarazić publiczność. Esej ma to do siebie, że jest fragmentaryczny, że musi uwieść czytelnika a w tym przypadku widza. Raczak uwodzi minimalizmem, ściszeniem, swoim charakterystycznym «stylem pisma», stylem teatru, który znamy i który wcale się nie zestarzał, wręcz odwrotnie”.
Lech Raczak jest współzałożycielem Teatru Ósmego Dnia w Poznaniu (1964). Początkowo aktor, od 1967 roku także reżyser, a od 1968 roku – kierownik artystyczny. Z Teatrem Ósmego Dnia zapoczątkował w Polsce okres teatralnej kontestacji, tworząc charakterystyczny język teatralny. Teatr Ósmego Dnia pozostając w stałym konflikcie z władzami, był obiektem wielu represji. W 1984 roku, po decyzji Ministerstwa Kultury pozbawiającej zespół dotacji, sprzętu i sali i zakazującej występów, grał nielegalnie, głównie w kościołach. W 1986 roku Lech Raczak wyemigrował. W ciągu następnych lat z częścią zespołu, przy udziale zagranicznych aktorów, odbył kilkuletnie tournée po całej Europie. W 1990 roku Teatr Ósmego Dnia wrócił do Polski. „Ziemia niczyja” była ostatnią wspólną pracą reżysera i zespołu. Po 1993 roku kontynuował niektóre wątki dotychczasowej pracy z międzynarodową grupą Sekta (przedstawienie „Orbis Tertius”). W latach 1995–1998 pełnił funkcję dyrektora artystycznego Teatru Polskiego w Poznaniu. Od 1998 roku pracował we Włoszech. W latach 1993–2012 był dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Malta w Poznaniu, dla którego zrealizował widowisko „2001”. „Dziecko gwiazd” (2000), wystawił swój dramat „Łatwe umieranie” (2002) i widowiska plenerowe: „Wyprawa” (2006), „Rabin Maharal i Golem” (2009) i „Gry z czasem” (2012) z zespołem Asocjacja 2006. Współpracuje z Teatrem im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie i z Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy. Realizował m.in. przedstawienia w Teatrze Studio w Warszawie, Wrocławskim Teatrze Współczesnym, Teatrze Miniatura w Gdańsku oraz w Teatrze Nowym w Łodzi. Raczak jest laureatem Nagrody Kulturalnej Podziemnej „Solidarności” i nagrody miesięcznika „Puls”. Indywidualnie otrzymywał festiwalowe nagrody za scenariusze i reżyserię, m.in. Medal Młodej Sztuki, Nagrodę Konrada Swinarskiego, Superpaszport „Polityki”, Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki, a także został odznaczony Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Prowadzi warsztaty teatralne w Polsce i za granicą. Od 2003 jest wykładowcą na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. W roku 2013 założył Fundację Orbis Tertius. Z Teatrem Trzecim Lecha Raczaka zrealizował własne sztuki: „Spisek smoleński” i „Ach… żyliśmy”, „Misterium buffo” wg Daria Fo i kolejną interpretację „Dziadów”. Jest autorem wielu tekstów teoretycznych i krytycznoteatralnych drukowanych w Polsce i za granicą.
Trzeci Teatr Lecha Raczaka to projekt realizowany przez Fundację Orbis Tertius. Nazwa nawiązuje do kilku faktów/zdarzeń/zjawisk. Po pierwsze wiąże się z nazwą Fundacji Orbis Tertius – Świat Trzeci. Po drugie jest aluzją do światowego ruchu alternatywnych teatrów z końca ubiegłego wieku zwanego „trzecim teatrem”. Wreszcie jest trzecią próbą (po Teatrze Ósmego Dnia i Grupie Sekta) stworzenia przez Lecha Raczaka autorskiego studium teatralnego.
Fundacja Lecha Raczaka Orbis Tertius powstała w 2013 roku i jest organizacją nastawioną na wspieranie, ochronę i propagowanie twórczości teatralnej w Polsce oraz za granicą. Do zadań Fundacji należy m.in. popularyzowanie idei teatru wśród dzieci i młodzieży oraz dorosłych, propagowanie aktywności kulturalnej, promowanie młodego pokolenia twórców teatralnych oraz wspieranie inicjatyw lokalnych służących powstawaniu sztuki i kultury. Fundacja sprawuje również opiekę nad dorobkiem artystycznym Lecha Raczaka. Działalność fundacji skupia się przede wszystkim na produkcji spektakli teatralnych oraz organizowaniu festiwali i innych wydarzeń kulturalnych związanych z promocją, upowszechnianiem oraz prezentacją kultury i sztuki. Fundacja działa również na polu edukacyjnym i wydawniczym.
Orbis Tertius to według Borgesa synteza wyobrażeń o nieistniejącym – acz możliwym świecie – rządzonym przez prawa dla nas niepojęte, choć niepokojąco podobne do tych, które znamy, wyrażane w języku o niezrozumiałych zasadach, którego pochodne – literatura, religia, metafizyka – zakładają z góry idealizm.
Podczas II Sezonu Mistrzów „Świat miejscem prawdy” można zobaczyć 8 spektakli oraz 3 pokazy filmowe. W programie m.in. spektakle w reżyserii Roberta Bacciego, Lecha Raczaka i Theodorosa Terzopoulosa. II Sezon Mistrzów potrwa do 6 grudnia 2015.
Rezerwacja i sprzedaż biletów: sekretariat@grotowski-institute.art.pl; tel. 71 34 45 320. Prosimy o odbiór biletów w Sekretariacie (Rynek-Ratusz 27) najpóźniej dzień przed spektaklem. Bilety można również nabyć drogą elektroniczną: http://www.biletin.pl/pl/teatr/ii-sezon-mistrzow-swiat-miejscem-prawdy/3847/bilety.html
Więcej informacji: http://www.grotowski-institute.art.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=1899; www.orbistertius.pl
