11. edycja Festiwalu Singera: 50. urodziny „Skrzypka na Dachu” i światowe spektakle na najwyższym poziomie! Przedsmak Festiwalu Singera za nami. XI edycja Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera oficjalnie startuje w sobotę 23 sierpnia, ale już w czwartek, na dwa dni przed oficjalnym rozpoczęciem, mieliśmy okazję podziwiać klasyczną inscenizację „Skrzypka na Dachu” w reżyserii Jana Szurmieja.
O wyborze musicalu do repertuaru tegorocznej edycji zadecydowała obchodzona na całym świecie 50. rocznica prapremiery „Skrzypka na Dachu” na Broadwayu. Ci, którym nie udało się dostać na pokaz w ramach Festiwalu Singera, mogą już rezerwować miejsca na jesienne pokazy 26, 27 i 28 września w Teatrze Żydowskim w Warszawie. W programie festiwalu czeka na nas jeszcze wiele gościnnych polskich i zagranicznych spektakli, m. in.: „Bóg Zemsty” (22.08. godz. 19.00), „Diva” (23.08. godz. 17.30), „Ostatnia miłość” (23.08. godz. 20.00), „Robot Planet” (25.08. godz. 19.00), „Tonight Lola Blau” (30.08. godz. 17.00), „O karpiu, kozie i trąbce, która gasiła pożary” (31.08. godz. 11.00), „Noc całego życia” (01.09. godz. 19.00) oraz cykl „Mistrzowie czytają” z udziałem Włodzimierza Pressa, Anny Polony, Olgierda Łukaszewicza.
W przededniu festiwalu wystawiany jest „Bóg Zemsty” według Szaloma Asza. w reżyserii rumuńskiego artysty Andreia Munteanu – związanego z Teatrem Żydowskim w Bukareszcie
(22.08. godz. 19.00, Duża Scena). Spektakl miał swoją premierę w grudniu 2013 r., a jego tematyka jest zgoła odmienna od tradycyjnych spektakli o kulturze żydowskiej -- swego czasu sztuka została uznana za obrażającą religię. „Bóg Zemsty” opowiada o właścicielu domu publicznego i perypetiach pracowników jego „przybytku”. Jankiel, ojciec i przykładny bogobojny Żyd, usilnie stara się uchronić swoją nastoletnią córkę przed wpływem swoich podwładnych, obsesyjnie pilnując jej czystości. Niestety jego plan zostaje zniweczony – Ryfka zostaje zwabiona przez jedną z prostytutek do wykonywania najstarszego zawodu świata... Nie pomaga tu nawet zamówiony w trosce o jej zbawienie specjalny zwój Tory.
Pierwszego dnia festiwalu zobaczymy spektakle gościnne. Wioleta Komar wystąpi ze swoim monodramem „Diva”, za który została nagrodzona tytułem najlepszej aktorki na największym
na świecie festiwalu teatrów jednoosobowych „United Solo” w Nowym Jorku (23.08. godz. 17.30, Scena na piętrze Teatru Żydowskiego). Bohaterką „Divy” jest śpiewaczka operowa, „primadonna assoluta” światowych scen operowych. Jesienią 1941 r. została deportowana do łódzkiego getta, gdzie uniknęła Zagłady, śpiewając dla gestapowców arie nago na krześle. To postać fikcyjna, ale jak mówią twórcy, „wysoce prawdopodobna”...
Następnym spektaklem, jaki zobaczymy pierwszego dnia, będzie „Ostatnia miłość” na podstawie tekstu Izaaka Bashevisa Singera (23.08. godz. 20.00, Duża Scena Teatru Żydowskiego). Opowiada o niespodziewanej miłości starego zamożnego człowieka – polskiego Żyda, srogo doświadczonego przez los w czasach Holokaustu. Niespodziewanie w apartamencie za jego ścianą pojawia się nowa sąsiadka. Wybuch uczuć pomiędzy dwojgiem ludzi przywraca dawno utraconą wiarę w miłość i daje obojgu szanse na nową jakość jesieni ich życia. Spektakl miał swoją premierę w 2005 r. w Izraelu, prezentowany był na wielu scenach świata, a po blisko dziesięciu latach Shmuel Atzmon-Wircer, grający główną rolę, po raz pierwszy zagra ją po polsku, w języku swojego dzieciństwa! Towarzyszyć mu będą polscy aktorzy.
Jednym z głównym wydarzeń tegorocznego Festiwalu Singera będzie polska premiera spektaklu „Robot Planet” w reżyserii izraelskiego twórcy Shmuela Shohata (25.08. godz. 19.00, Duża Scena Teatru Żydowskiego). Sztuka inspirowana opowiadaniami z cyklu „Dzienniki gwiazdowe” Stanisława Lema, mistrza polskiej fantastyki naukowej. Główny bohater, Ijon Tichy zostaje wysłany przez służby bezpieczeństwa i wywiadu Ziemi jako szpieg na Planetę Robotów. Po pewnym czasie odkrywa szokującą prawdę, że wewnątrz każdego robota znajduje się człowiek. Spektakl łączy grę aktorską z animacją kukiełek oraz efekty specjalne inspirowane filmami science fiction z lat 50-tych. Wszystko po to, by w swoim wyjątkowym języku artyści mogli przybliżyć widzom alegorię życia społeczeństwa pod opresyjną władzą, w którym jednak tli się nieustannie nadzieja na wolność. 24 sierpnia o 17.00 na Placu Grzybowskim odbędzie się happening uliczny z udziałem bohaterów spektaklu.
Przedostatniego dnia festiwalu w monodramie „Tonight Lola Blau” wystąpi wybitna rumuńska aktorka filmowa i teatralna Maia Morgenstern, znana m. in. z roli Maryi w filmie Mela Gibsona pt. „Pasja”. Będzie to nostalgiczna, lecz okraszona czarnym humorem opowieść o miłości do sceny i o trudnych życiowych wyborach, jakie stały się udziałem wielu żydowskich artystów XX wieku. Lola Blau, młoda wiedeńska artystka kabaretowa, odnosi pierwsze sukcesy i marzy o karierze na scenie. Po anszlusie Austrii do Niemiec w 1938 roku ucieka do Stanów Zjednoczonych, gdzie staje się wielką gwiazdą sceny i ekranu, ale traci złudzenia co do świata, miłości i przyjaźni. Tęskni za ojczyzną, gdzie chce dać serię koncertów. Jednak, czy powrót do powojennego Wiednia może uleczyć jej złamane serce? (30.08. godz. 17.00, Duża Scena Teatru Żydowskiego).
Nie zabraknie też atrakcji dla młodszych widzów. Ostatniego dnia festiwalu organizatorz
y zapraszają na familijny spektakl Teatru Żydowskiego „O karpiu, kozie i trąbce, która gasiła pożary”, oparty na tekstach Izaaka Bashevisa Singera w reżyserii Macieja i Adama Wojtyszków. To opowieść dla dzieci i dorosłych, która w barwny, zabawny, ale i mądry sposób opowiada o mieszkańcach pewnego miasta. Bajka o mądrych ludziach z miasta Chełma, którzy potrafią każdą rzecz tak skomplikować, że staje się trudniejsza, niż była. Szlemiel, równocześnie mędrzec i głuptas, podejmuje kolejne wyprawy, które mają mu pomzabawnych pytań, na które są jeszcze śmieszniejsze odpowiedzi. (31.08. godz. 11.00, Duża Scena Teatru Żydowskiego).
Ponadto w programie znajdą się czytania performatywne pisarzy izraelskich, w których będziemy mogli usłyszeć wybitnych polskich aktorów. W cyklu „Mistrzowie czytają” spotkamy się z Włodzimierzem Pressem (Icchok Lejbusz Perec, 23.08. godz. 12.00), Anną Polony („Sklepy cynamonowe” Brunona Schulza, 24.08. godz. 12.30) oraz Olgierdem Łukaszewiczem (Szolem Alejchem, 30.08. godz. 12.00).
Na zakończenie festiwalu organizatorzy zapraszają także na ostatni spektakl
wyreżyserowany przez Dyrektora Teatru Żydowskiego Szymona Szurmieja – „Noc całego życia”, wystawiany specjalnie w 75, rocznicę wybuchu II Wojny Światowej. To spektakl będący zapisem wspomnień Janusza Korczaka w ostatnią noc przed Zagładą. (01.09. godz. 19.00, Duża Scena Teatru Żydowskiego).
Na większość wydarzeń obowiązują bezpłatne wejściówki, które można odbierać w biurze festiwalowym w Teatrze Żydowskim (Plac Grzybowski 12/16), a bilety na część odpłatną sprzedawane są w kasie Teatru Żydowskiego (tel. 22 8505656) oraz na www.teatr-zydowski.art.pl i www.eventim.pl. Na oficjalnej stronie Festiwalu Singera http://www.festiwalsingera.pl/ można zapoznać się ze szczegółowym programem festiwalu, a na fanpage'u śledzić codziennie aktualizowane informacje http://www.facebook.com/FestiwalSingera. Organizatorem festiwalu jest Fundacja Shalom.