Kukła, Księga Blasku

Redakcja
Redakcja
Kategoria teatr · 22 sierpnia 2012

„Kukła. Księga Blasku“ to spektakl inspirowany pracami Tadeusza Kantora i tekstami kabalistycznymi. Przywoływana w tytule i obecna w scenariuszu Księga Blasku (Sefer ha-Zohar) to jeden z najważniejszych tekstów żydowskiego mistycyzmu, który w europejskiej recepcji postrzegany jest głównie przez pryzmat kabały. Ten niezwykle piękny tekst to ujęta w przypowieści lekcja czytania świata. Z perspektywy mistyka świat to przestrzeń, w której Bóg komunikuje się z człowiekiem. Otaczający nas ludzie i przedmioty, spotykające nas zdarzenia, zarówno te globalne, jak i najbardziej prywatne i intymne - wszystkie one są przestrzenią bosko-ludzkiej rozmowy. Wibrujący świat kukieł, golemów i manekinów skonfrontowany będzie ze światem widzianym oczyma kabalistów.

Z kosmosu  sztuki Kantora wyłania się zjawisko śmierci, a właściwie sfera śmierci - jak to nazywa sam artysta - i jej nieoczekiwane sąsiedztwo, jakim jest dzieciństwo. To ostatnie rozumiane nie tylko jako czas historyczny, element przeszłości, ale przede wszystkim jako kondycja ludzka – afirmatywny i naiwny stosunek do świata, obcowanie z wyobrażonym na równi z rzeczywistym, swobodną i nieograniczoną kreacją, a także incydenty wymykania się jej tworów spod kontroli; radość i strach, euforia i rozpacz – wszystkie przelotne i niepohamowane. 

Oczywiście najtrudniejszym wyzwaniem dla człowieka religijnego jest pogodzenie przekonania o celowości dziejów świata i spotykających nas zdarzeń wobec dotykających nas tragedii. Dostrzeżenie w cierpieniu boskiego przekazu jest często ponad ludzkie siły; w takich momentach człowiek wymawia posłuszeństwo, próbuje podważyć absolut. To także najistotniejszy moment dla teatru, w którym chcemy oglądać człowieka właśnie w chwili próby, stąd obecność w scenariuszu najważniejszego tekstu w tradycji judeo-chrześcijańskiej, który dotyka tego tematu, czyli Księgi Hioba. Spośród tekstów określanych przez wyznawców jako "natchnione" jest to jeden z najbardziej teatralnych, zrozumiały w pełni dopiero przez pryzmat sceny, na której postaci oprócz prezentowanych racji muszą ukazać twarz, przyoblec się w ludzką skórę.

Jak zawsze na wschodzie - obok patosu pojawić się musi śmiech, a natchnieniu towarzyszyć musi pieśń.  Dlatego do udziału w spektaklu zaproszeni zostali aktorzy, reprezentujący najróżniejsze teatralne kompetencje, których łączy i wyróżnia doświadczenie udziału w teatralnych przedsięwzięciach, próbujących mierzyć się z tematem transcendencji i podróży ku granicom ludzkiej kondycji, m.in. Marek Oleksy, wieloletni solista Wrocławskiego Teatru Pantomimy, legendarnego zespołu Henryka Tomaszewskiego, jednego z najważniejszych zjawisk teatru fizycznego na świecie, oraz Elżbieta Rojek - wieloletnia aktorka Teatru Gardzienice. Całości dopełnią wykonywana na żywo muzyka i obecne stale w pracy neTTheatre projekcje wideo. Spektakl powstał w kooprodukcji neTTheatre – Teatr w Sieci Powiązań (Lublin) i Fabryki Sztuki w Łodzi.

scenariusz i reżyseria: Paweł Passini (na zdjęciu, fot.Joanna Kulik-Paliwoda)
muzyka: Łukasz Wójcik, Paweł Passini
projekcje: Maria Porzyc
scenografia: Zuzanna Srebrna
kostiumy: El Bruzda
światło: Grzegorz Polak 
dźwięk: Tomasz Kraśkiewicz 
występują: Justyna  Antoniak, Igor Aronov, Elżbieta Rojek, Katarzyna Tadeusz, Iga Załęczna, Adam Biedrzycki, Tomasz Leszczyński, Marek Oleksy, Paweł Passini, Łukasz Wójcik, Maciej Wyczański, Borys Wysocki