Jedno z pierwszych dzieł Juliusza Kossaka, które odkrywa nieznane dzieje debiutu wybitnego malarza czy unikatowa, wczesna akwarela Artura Grottgera – akademickiego romantyka – którego życie obrosło wieloma mitami. Wystawa „Prace na Papierze. Sztuka Dawna” w DESA Unicum to przekrój wyjątkowych twórców i historii. Prezentowane są na niej również dzieła takich klasyków jak Jan Matejko, Leon Wyczółkowski czy Julian Fałat.
Tułacz, nieustannie w finansowych tarapatach, a do tego chory na gruźlicę i nieszczęśliwie zakochany w 16-letniej Wandzie Monné. Złożoność losów Artura Grottgera nie tylko miała wpływ na jego twórczość, ale też przyczyniła się do stworzenia legendy życia artysty. Grottger przeżył zaledwie 30 lat, przez pokolenia Polaków został zapamiętany jako twórca znakomitych cyklów rysunkowych związanych z powstaniem styczniowym oraz czasem je poprzedzającym. W mistrzowskiej, prezentowanej na wystawie, akwareli Grottgera zatytułowanej „Przejażdżka” widzimy Olimpię Pierożko-Mikołajewicz wraz z pułkownikiem Podlewskim podczas jazdy konnej. Scenerię pracy stanowi wiedeński Prater – miejsce spotkań i rozrywek towarzyskich elity w drugiej połowie XVIII stulecia.
W 1847 roku 24-letni Juliusz Kossak zadebiutował na wystawie dzieł artystów polskich, urządzonej w gmachu lwowskiego Ossolineum. Był to pierwszy publiczny pokaz prac młodego malarza uznawanego do tej pory za uzdolnionego amatora, rozmiłowanego w malowaniu rasowych koni i arystokracji. Wystawa – jedna z pierwszych ekspozycji artystycznych, jakie urządzono we Lwowie – wzbudziła sensację. Jedną z pokazywanych prac było dzieło „Najtyczanka”.. Pochlebnie zrecenzowana praca została zakupiona przez hrabiego Juliusza Dzieduszyckiego, entuzjastę rodzącego się talentu Kossaka. Obraz „Najtyczanka” nie zachował się, ale autor zdążył samodzielnie wykonać replikę. I to ją będzie można zobaczyć w DESA Unicum.
Na wystawie nie zabraknie również portretów największego skandalisty międzywojnia – Witkacego. Jeden z nich przestawia kochankę artysty – Janinę Turowską, która była zarazem jedną z ulubionych modelek Witkacego. Pomimo wielu mniej lub bardziej formalnych związków, artysta miał początkowo zamiar ożenić się z młodą Janiną. Jak sam mówił, była to „bardzo rasowa i wściekle wprost ponętna, demoniczna dziewczynka”. Chętnie opisywał jej zalety i urodę swojej żonie, Jadwidze, z którą pozostawał w otwartym związku. Relacja nie była jednak akceptowana przez rodzinę dziewczyny, co doprowadzało Witkacego do szeregu frustracji. Drugi portret przedstawia Adę Propper, tłumaczkę literatury niemieckiej i córkę Marcusa Silbersteina, jednego z najbogatszych przemysłowców łódzkich końca XIX stulecia.
Wystawa „Prace na Papierze. Sztuka Dawna” potrwa do 3 października. Wtedy też wszystkie prace zostaną zlicytowane.
Wystawa Prace na Papierze. Sztuka Dawna: 24 września – 3 października 2019, godz. 11-19 (poniedziałek-piątek) i godz. 11-16 (sobota), Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Piękna 1A, Warszawa, wstęp wolny
Aukcja Prace na Papierze. Sztuka Dawna: 3 października 2019, godz. 19.00, Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Piękna 1A, Warszawa
