18.3 – 30.5.2016
Muzeum Współczesne Wrocław
Tytuł wystawy wiedzie nas w obszar pejzażu dźwiękowego, zjawisk audialnych i akustycznej przestrzeni społecznej człowieka. Hasło „Milczenie dźwięków” jest jednak pretekstem do szerszej analizy pojęcia ciszy, próbą zmierzenia się z jego utopią i paradoksem.
Cisza, będąc stanem niedookreślonym, pozwala zaledwie na próby jej wyobrażenia i zbliżenia się do tego nieosiągalnego miejsca: czystej, pustej przestrzeni dźwiękowej lub emocjonalnej. Cisza jest metodą komunikacji, pełnowartościową częścią zdania, możliwością doświadczenia przestrzeni osobistej i warunkiem na zrozumienie siebie. Jest też zapowiedzią dźwięku i nieokreślonego zagrożenia, samotności, wyobcowania, przymusem milczenia i w konsekwencji zgodą na lęk i zło. Nakaz milczenia i odebranie prawa głosu to narzędzia, które służą przemocy symbolicznej i strategii wykluczenia. Z drugiej zaś strony milczenie jest ideałem komunikacji międzyludzkiej, szczerości, autentycznej relacji z innymi.
Wypowiadając słowo cisza, wyobraźnią trafiamy w krąg energii i hałasu, gdzie centrum łudzi nas możliwością istnienia stanu wyzbytego z bodźców. To słowo już samo w sobie jest tak naładowane energią, że wbrew pozorom krzyczy mocniej od słowa krzyk lub hałas (używane również jako wykrzyknik nakazujący milczenie). Ten stan (cisza) więc nie istnieje, a próby osiągnięcia go wiążą się z poskromieniem dźwięków, niepokoju, krzyku i emocji i wymagają ogromnego nakładu energii, a finalnie okazują się utopią.
„Cisza to nie spokój lecz niepokój. Cisza jest śmiertelna, bo naturą człowieka jest działanie, i brak bodźców kojarzy nam się z biologicznym ostatecznym końcem. Dlatego kiedy wsłuchujemy się w ciszę to po to, aby przekonać się, że nie jest ona absolutna, by udowodnić, że idealna cisza nie istnieje, bo każdy jej odgłos staje się jej zaprzeczeniem i dowodem na to, że żyjemy. Cisza to sposób w jaki celebrujemy śmierć nie życie”.
Marek Wasilewski, „Możliwość ciszy”
Tytułowe „Milczenie dźwięków” to utwór Jerzego Kornowicza, dedykowany artyście Szabolcsowi Esztényiemu, który jest też nawiązaniem do twórczości Tomasza Sikorskiego i jego „Samotności dźwięków”. Na wystawie oprócz „Milczenia dźwięków” Jerzego Kornowicza można będzie usłyszeć utwór Pawła Mykietyna „Kiedy przyjdzie Katelbach”, towarzyszący „Ciemnej Dolinie II” Tomasza Tatarczyka.
Podczas otwarcia odbędzie się performans dźwiękowy Pablo Sanza „[in]audible” (więcej informacji poniżej)
Kuratorka wystawy: Agnieszka Chodysz-Foryś
Współpraca kuratorska: Janina Hobgarska
Artyści:
Ewa Axelrad & Steve Press, Filip Berendt, Piotr Blajerski, Piotr Bosacki, Daniel Koniusz, Barbara Kubska, Igor Omulecki, Zbigniew Rogalski, Artur Rozen, Mateusz Sadowski, Konrad Smoleński, Tomasz Tatarczyk, Rafał Wilk, Natalia Wiśniewska, Włodzimierz Jan Zakrzewski, Anna Zaradny, Maciej Zdanowicz
Organizatorzy:
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Muzeum Współczesne Wrocław
Współorganizatorzy:
Galeria BWA w Jeleniej Górze
Galeria Sztuki w Legnicy
Prace prezentowane na wystawie pochodzą ze zbiorów prywatnych artystów oraz z kolekcji Galerii Stereo, Galerii Le Guern, Galerii Raster, Galerii Leto, Galerii Arsenał w Białymstoku, Galerii aTak, Galerii Wschód, Lubelskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki
*****
Pablo Sanz
Hiszpański artysta, kompozytor, twórca licznych instalacji i performansów. W swoich działaniach koncentruje się na eksploracji estetycznych i przestrzennych aspektów percepcji dźwięku, wykorzystując do tego różnorodne strategie audialne, techniki rejestracyjne oraz specyficzne uwarunkowania architektoniczne. Szczególnie zajmuje go kwestia progów percepcyjnych, a także relacje słuchania wobec materii, czasu i przestrzeni.
Pośród najważniejszych jego realizacji z ostatnich lat należy wymienić nagrania terenowe w centralnej Amazonii, architektoniczne interwencje w Holandii i Hiszpanii, zamówienia kompozytorskie dla radia (Radio Reina Sofía Museum w Madrycie, FON Air UK, Atelier de Création Sonore Radiophonique w Belgii) oraz płyty wydane przez Very Quiet Records i Sonic Terrain. Brał udział w wielu programach rezydencjalnych organizowanych przez takie ośrodki jak np. Inland-Campo Adentro (Katalonia), Matadero (Madryt), Nau Côclea (Girona), FDD (Lizbona), Sonoscopia (Porto), ARE Holland (Enschede), Q-O2 (Bruksela), UNICAMP´s Laboratory for Sonic Arts and Acoustics (São Paulo). Obecnie wykłada i pracuje w Sonic Arts Research Centre (SARC) w Belfaście.
„[in]audible” jest utworem opierającym się na eksponowaniu ukrytych przestrzeni akustycznych i nie-ludzkich trybów słuchania. Aby uchwycić różnorodne zjawiska soniczne, sytuujące się na progu (ludzkiej) percepcji wykorzystano wiele niestandardowych technik rejestracyjnych. Za surowiec w procesie kompozycyjnym posłużyły m.in. fale myriametrowe, sygnały elektromagnetyczne, wibracje powierzchniowe, infra- i ultradźwięki oraz nagrania kontaktowe i hydrofoniczne.
Materiał źródłowy został zarejestrowany w latach 2008-2012 w Karlsruhe, Hadze, Bratysławie, Małej Fatrze, Madrycie i Sant Bartomeu del Grau.
Kurator performansu: Paweł Szroniak