Mit Galicji
Galeria MCK
10 października 2014 – 8 marca 2015
Dotarcie do źródeł mitu Galicji jest możliwe tylko po nakreśleniu jej ram historycznych, geograficznych i etnicznych. A to wymaga cofnięcia się do momentu jej powstania, czyli rozbioru Polski oraz poznania nakładających się na siebie czterech perspektyw narodowych: polskiej, ukraińskiej, żydowskiej i austriackiej. Krakowska wystawa „Mit Galicji” to próba przyjrzenia się każdej z nich z osobna, z uwzględnieniem całego kontekstu historycznego, politycznego, gospodarczego, społecznego i kulturowego.
W powszechnej świadomości Polaków zabór austriacki jawi się jako najmniej uciążliwy. Przeszkody, z jakimi musiała się zmierzyć monarchia, wynikały z zacofania cywilizacyjnego i braku infrastruktury na zajętych ziemiach oraz ogromnego zróżnicowania etnicznego, kulturowego, religijnego i językowego ich mieszkańców. Królestwo Galicji i Lodomerii, które dzisiejsza południowa Polska i zachodnia Ukraina tworzyły w ramach imperium Habsburgów, było największą i zarazem najbiedniejszą prowincją monarchii. Pełniło rolę kolonialnego zaplecza Cesarstwa, a przez świat zachodni traktowane była jak „Pół-Azja”. Jednocześnie za sprawą kolei żelaznych i złóż ropy naftowej Galicja stała się miejscem narodzin wielu fortun.
Wystawa wychodzi poza proponowaną dotychczas perspektywę polsko-austriacką i uwypukla oddziaływanie mitu Galicji na Ukrainie, gdzie jest ono nadal szczególnie silne, zwłaszcza w wymiarze politycznym. Umieszcza go także w kontekście współcześnie rozumianej integracji europejskiej i granic pomiędzy Unią Europejską a Europą Wschodnią.
Wystawa została podzielona na cztery części. Pierwsza wprowadza zwiedzających w temat. Druga przedstawia mit założycielski Galicji, której początki wiążą się z rozbiorem Polski, uwzględniając perspektywy polską, ukraińską, austriacką i żydowską. Trzecia prezentuje różne aspekty problematyki galicyjskiej lat 1772–1918, od mapowania, przez ekonomię i infrastrukturę, po religię, edukację i kulturę. Istotna jest tu autonomia, jaką prowincja uzyskała w 1867 roku oraz rozpad Galicji i samego cesarstwa austro-węgierskiego. Czwartą część – „Galicja po Galicji” – poświęcono mitom galicyjskim, zarówno tym historycznym, jak i współczesnym.
Na wystawie znalazło się 600 eksponatów – dzieł sztuki i artefaktów. Wśród nich zobaczymy m.in. prace Tadeusza Kantora i Mirosława Bałki, czy zbiór dzieł z Lwowskiej Galerii Obrazów (z pracami Jacka Malczewskiego, Maurycego Gottlieba czy Włodzimierza Tetmajera), a także obrazy współczesnych malarzy ukraińskich, jak Jurko Koch i Wlodko Kostyrko.
Wystawa jest zwieńczeniem czteroletniego projektu badawczego poświęconego wielonarodowemu dziedzictwu historycznemu obszaru Galicji, który Międzynarodowe Centrum Kultury realizowało we współpracy z wiedeńskim Instytut für den Donauraum und Mitteleuropa. Zaangażowani w projekt eksperci tematyki galicyjskiej, historycy, pisarze oraz przedstawiciele instytucji kultury trzech krajów – Austrii, Polski i Ukrainy – prześledzili proces kształtowania się mitu Galicji oraz jego współczesnej recepcji i znaczenia. Wystawa powstała we współpracy z Wien Museum, gdzie zostanie zaprezentowana w roku 2015.
Mit Galicji, Galeria Międzynarodowego Centrum Kultury, Kraków, Rynek Główny 25,
10 października 2014 – 8 marca 2015, www.mck.krakow.pl
Patroni: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Miasto Kraków
Sponsorzy: Kraków Airport, Andel’s Hotel Cracow
Partnerzy: MPK, Krakowski Kredens, Teatr Bagatela, CA Visual Com
Patroni medialni wystawy: Polskie Radio Program 2, TVP KULTURA, Telewizja M
Stali patroni medialni: TVP Kraków, Radio Kraków Małopolska, Gazeta Wyborcza, Karnet, In your pocket, Herito, Polski Portal Kultury O.pl, AHiCE
/12.09.2014/
