Ekologia, recykling, ograniczenie konsumpcji, minimalizm – to słowa, które w dobie kryzysu pojawiają się w mediach nad wyraz często. W jaki sposób przeniknęły do świata sztuki? Czy antykapitalistyczne tendencje mogą inspirować artystów? Te wątki porusza wystawa „Slow Future” w Centrum sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Otwarcie już 27 czerwca.
Wystawa „Slow Future” w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski jest kontynuacją ekspozycji o nazwie Emergency Pavilion. Rebuilding Utopia prezentowanej podczas ostatniej edycji Biennale Sztuki w Wenecji Tematem przewodnim wystawy jest postwzrost (ang. degrowth), czyli ruch społeczny postulujący zerwanie z obowiązującym paradygmatem wzrostu gospodarczego na rzecz dążenia do poprawy jakości życia w granicach możliwości środowiska. Propagatorzy postwzrostu, zwani również postwzrostowiczami (ang. degrowthists) sprzeciwiają się dogmatowi wzrostu ekonomicznego, negują nadrzędną wartość dóbr materialnych, a także proponują alternatywne modele wymiany – barter, spółdzielczość, współdzielność i wymianę społecznościową. Według nich myślenie zakładające, że wzrost gospodarczy jest niezbędny dla rozwoju oraz stanowi podstawową wartość, do której powinni dążyć wszyscy jest błędem.
Zwolennicy idei postwzrostu uważają, że to właśnie nieograniczona konsumpcja prowadzi do pogłębiania się nierówności społecznych, a także generuje nieodwracalne zniszczenie środowiska. Swoim stylem życia starają się przeciwstawiać powszechnemu dążeniu do ekonomicznego i rozwojowego wzrostu, który według nich przynosi zdecydowanie więcej szkód społecznych, niż obiektywnych korzyści. Są zdania, że ograniczenie konsumpcji wcale nie wymaga od nikogo wyrzeczeń i obniżenia jakości życia. Wystarczy na większą skalę korzystać z alternatywnych środków i metod, takich jak recykling, ekologiczny transport, adaptowanie pustostanów na mieszkania, wreszcie – angażować lokalne organizacje w procesy decyzyjne dotyczące zmian w obrębie przestrzeni publicznej. W dobie kryzysu ekonomicznego takie hasła zyskują na wartości, mogą też stać się silną inspiracją dla twórców z całego świata.
Wernisaż wystawy „Slow Future” odbywa się 27 czerwca, w dniu otwarcia letniego projektu Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski „Zielony Jazdów”. W tym roku odbędzie się już po raz trzeci, tym razem pod hasłem „Zielony Jazdów. Zielony Rynek”, a tematem przewodnim wydarzenia będą związki ekologii z ekonomią. Poprzez specjalne warsztaty, wykłady, dyskusje i debaty organizatorzy chcą przybliżyć uczestnikom zagadnienie ekonomii ekologicznej i modeli gospodarczych odmiennych od dominującego. Tematyka tegorocznej edycji Zielonego Jazdowa stanie się swoistą ilustracją do prezentowanych podczas wystawy „Slow Future” prac blisko dwudziestu artystów. Ponadto tegoroczną czasową budowlę Zielonego Jazdowa zaprojektuje Aleksandra Wasilkowska – jedyna polska artystka, która bierze udział w wystawie Joty Castro.
Jota Castro (ur. w Limie, Peru, 1965) jest francusko-peruwiańskim artystą-aktywistą i jedną z najciekawszych postaci świata sztuki ostatnich lat. W pracy często ujawnia mechanizmy współczesnej konsumpcji, bada kwestie społeczne w kontekście zrównoważonego rozwoju, ekologii i alternatywnych modeli wymiany ekonomicznej. W latach 90. zrezygnował z pracy jako dyplomata w Unii Europejskiej i Organizacji Narodów Zjednoczonych, aby poświęcić się w pełni swojej działalności artystycznej. Castro był również kuratorem wielu wystaw, m.in. Fear Society / Pabellón de la Urgencia (2009) oraz Emergency Pavilion. Rebuilding Utopia (2013) podczas Biennale Sztuki w Wenecji. Mieszka i pracuje w Brukseli i Dublinie.
Artyści: David Adamo, Bigert & Bergström, Bianca Bondi, Tania Bruguera, Fernando Bryce, Ella de Búrca, Luis Camnitzer, Jota Castro, Joachim Coucke, James Deutsher, Maarten Vanden Eynde, Kendell Geers, Nuria Güell, Patrick Hamilton, Cinthia Marcelle, Gordon Matta-Clark, Ingrid Wildi Merino, Mariele Neudecker, Wilfredo Prieto, Aleksandra Wasilkowska, David Zink Yi.
„Slow Future”
Kurator: Jota Castro
Asystent kuratora: Romuald Demidenko
Koordynatorka wystawy: Paulina Kowalczyk
Redaktorka katalogu: Katia Krupennikova
Współpraca: Krzysztof Bagiński, Karolina Bartkowiak, Maayan Stanton
Otwarcie wystawy: 27 czerwca, godz. 19.00
Wystawa czynna od 28 czerwca do 14 września 2014 roku
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, ul. Jazdów 2, Warszawa