„Zbliżenia” – fotografie Yorama Grossa w Żydowskim Instytucie Historycznym

 

Prace fotograficzne autorstwa Yorama (Jerzego) Grossa – „fotografika codzienności”, znanego na świecie twórcy filmów animowanych, nazywanego australijskim Disneyem – można oglądać w Żydowskim Instytucie Historycznym im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie. Współorganizatorem wystawy jest Żydowskie Muzeum Galicja w Krakowie. Ekspozycja będzie dostępna dla zwiedzających do 30 kwietnia 2014 roku.

 

ŻIH (Żydowski Instytut Historyczny) po raz kolejny prezentuje twórczość Yorama (Jerzego) Grossa. Po cieszącym się dużym zainteresowaniem Przeglądzie Filmów Yorama Grossa, zorganizowanym w październiku 2013 r., Instytut zaprasza tym razem na „Zbliżenia” – wystawę fotografii tego twórcy.

 

Patrząc na zdjęcia Grossa eksponowane na wystawie, można z całą pewnością powiedzieć, że prawdziwego artystę poznaje się po jego szczególnej wrażliwości na ukrytą tajemnicę zwyczajnych, prostych rzeczy, które spotyka wokół siebie. Twórca skupia się na codziennych i niepozornych przedmiotach, wydobywając z nich ukryte piękno. Minimalistyczne w swej formie zdjęcia, 87-letniego dziś autora, wydobywają potencjał szczegółu, tym samym pokazując drugie życie przedmiotów – ich starzejące się, zniszczone, a zarazem tajemnicze oblicze. Zanurzone w estetyce codzienności fotografie stają się metaforycznym przekazem.

– Wiemy, że artyści czerpią inspirację dla swojej sztuki z otaczającej ich bezpośrednio rzeczywistości, ale nie każdy twórca potrafi, tak jak Yoram Gross, z taką czułością wydobyć niepowtarzalność i urok rdzy pokrywającej metalowe elementy, skóry rozpadających się butów czy też złuszczającej się olejnej farby na uchwycie starej poręczy. Na fotografiach ukazane jest magiczne piękno prostych, niepotrzebnych przedmiotów, które dzięki wrażliwemu oku artysty zostają przywrócone do życia, stają się częścią szerokiego imaginarium sztuki – mówi Teresa Śmiechowska, kierownik Działu Sztuki Żydowskiego Instytutu Historycznego. 

 

„Zbliżenia” – fotografie Yorama Grossa w Żydowskim Instytucie Historycznym.

Kameralnej wystawie „Zbliżenia” warto się przyjrzeć także w kontekście historii życia i osoby samego Grossa. Artysty, w którego życiu, pomimo trudnych doświadczeń i dramatyzmu przeżyć wojennych, ciągle jest miejsce na piękno.

***
Fotografie Yorama Grossa można oglądać w Żydowskim Instytucie Historycznym w sali w Błękitnym Wieżowcu przy pl. Bankowym 2 (wejście od ul. Tłomackie). Wystawa będzie czynna do 30 kwietnia 2014 roku. Serdecznie zapraszamy.

***

Yoram (Jerzy) Gross – australijski reżyser i producent filmów animowanych urodził się w 1926 roku w Krakowie w zamożnej żydowskiej rodzinie jako najmłodsze dziecko Jakuba Grossa i Sary z domu Szarf. Jego rodzice byli właścicielami dwóch ekskluzywnych sklepów z porcelaną w samym centrum miasta, przy Rynku. 13-letni Jurek nie doczekał w Polsce swojej bar micwy. Kiedy wybuchła wojna, ojciec z najstarszym synem Józkiem uciekli na Ukrainę. Jakub Gross zginął w pogromie w Sarnach. Józef natomiast trafił do Armii Andersa i służył w RAF-ie. Jerzy z matką, siostrą Klarą i bratem Natanem przeżyli wojnę, ukrywając się w Krakowie i w pobliskiej wsi, co i tak nie uchroniło ich przed trafieniem do getta, skąd, po przekupieniu strażnika, uciekli. Podczas okupacji ukrywali się w 71 miejscach, matka przeżyła obóz w Auschwitz.

Po wojnie, pod wpływem rewizji przeprowadzonej bezprawnie w mieszkaniu Grossa przez służby bezpieczeństwa w 1950 roku, Yoram podjął decyzję o emigracji z Polski. Najpierw wyjechał do Izraela, gdzie pracował jako operator filmowy, tworząc jednocześnie filmy eksperymentalne, m.in. reprezentował Izrael na festiwalu filmowym w Cannes. W 1968 roku wraz z rodziną przeniósł się do Australii. Zamieszkał w Sydney i kontynuował pracę nad animacjami. Do jego najbardziej znanych filmów należą: „Dorotka i Kangur”, „Blinky Bill”, „Tabaluga”, „Skippy” oraz „Flipper i Lopaka”. Pełnometrażowy film dokumentalny „Krakowiaczek ci ja” w reżyserii Tomasza Magierskiego opowiada o życiu i twórczości Yorama Grossa. Jego historię widz poznaje razem z wnukami artysty, które z dziadkiem przyjechały z Australii do Krakowa. Oprowadzane po zakamarkach jego rodzinnego miasta, poznają trudne wojenne losy rodziny Grossów.

W 1995 roku Gross został odznaczony Orderem Australii za nadzwyczajny wkład w rozwój tamtejszego przemysłu filmowego, a w 2013 roku otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RP.

 

Kurator wystawy:

Teresa Śmiechowska

 

Termin:

Wystawa czynna do 30 kwietnia 2014 r.

 

Miejsce:

Żydowski Instytut Historyczny

Pl. Bankowy 2 (wejście od ul. Tłomackie)

00–090 Warszawa

 

Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie został oficjalnie utworzony w roku 1947, ale jego zalążek w postaci Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej, powołanej decyzją Centralnego Komitetu Żydów Polskich, istniał już od roku 1944. Od chwili swego powstania Instytut mieści się w budynku przedwojennej Głównej Biblioteki Judaistycznej, której mury ocalały po pożarze wywołanym przez Niemców 16 maja 1943 r., podczas wysadzania Wielkiej Synagogi na Tłomackiem (dzisiaj w jej miejscu przy placu Bankowym stoi „Błękitny Wieżowiec”). Od roku 2009 jako Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma posiada status państwowej instytucji kultury – ośrodka badań i dokumentacji.

ŻIH (Żydowski Instytut Historyczny) opiekuje się bogatymi i wciąż uzupełnianymi zbiorami obejmującymi przede wszystkim: Podziemne Archiwum Getta Warszawskiego, tzw. Archiwum Ringelbluma, wpisane na listę „Pamięć Świata” UNESCO jako zabytek światowego dziedzictwa, jedyne w swoim rodzaju źródło do badań nad okupacyjnym życiem i zagładą polskich Żydów.

Więcej na stronie: http://www.jhi.pl/