Marzenie o oglądaniu miasta z lotu ptaka istniało na długo przed tym, gdy pojawiły się środki umożliwiające jego realizację. Średniowieczni i renesansowi malarze przedstawiali miasto z perspektywy nieistniejącego jeszcze oka, wyobrażając sobie zarówno wzlot nad miastem, jak i jego panoramę. To wszechogarniające spojrzenie przetrwało do dzisiaj, przejawiając się w pracach teoretyków kultury, architektów, urbanistów, historyków sztuki.
Miasto-panorama jest jednak bardziej teoretyczną symulacją, niż tłem i materią codziennych praktyk stąpających po ziemi ludzi. To bowiem „na dole” żyją zwykli użytkownicy miasta, którzy w ruchu realizują podstawową formę miejskiego doświadczenia. Ich ciała są posłuszne wąskim i szerokim duktom, przejściom i ścieżkom, których sieć „tworzy złożoną historię, bez autora ani widza, w postaci fragmentów trajektorii i zmian przestrzeni: w stosunku do przedstawień jest ona nieskończenie i codziennie inna” (Michel de Certeau, Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, Kraków 2008, s. 94).
Korzystając z przemyśleń Michela de Certeau, Tima Ingolda, Henriego Lefebvre i Juhani Pallasmaa, będzie można odbyć spacer po sensualnym mieście, w którym dźwięki kroków mieszają się z aromatem moczu i perfum, a kształty, kolory i tekstury zmieniają się pod wpływem nawarstwionych praktyk, upływu czasu i zmian pogody.
Następnie odbędzie się wykład Zośki Reznik o doświadczeniu grupowego działania wystawienniczego. Jednym z przyjętych przez instytucje wystawiennicze standardów działania jest ich transparentność – od nieskazitelnie gładkich ścian pod obrazami, przez zabezpieczające przed pozostawieniem odcisków palców białe rękawiczki, po pozostające w cieniu medialnego rozgłosu zabiegi promocyjne. Realna praca instytucji powinna pozostawać dla widzów niezauważona, jej celem jest bowiem możliwie dobitne wyeksponowanie dzieł sztuki.
Jeśli jednak prawdziwa gra interesów jest tym, co odbywa się w ukryciu przed niepożądanym spojrzeniem, to czy skupianie uwagi wyłącznie na eksponatach nie rodzi ryzyka niejawności, która gwałci zasady demokratycznego współżycia?
Wystawa Czuj się jak u siebie, przygotowana dla Muzeum Współczesnego Wrocław przez grupę lokalnych twórców młodego pokolenia, była nie tylko próbą kolektywizacji procesu kuratorskiego, ale i wyeksponowania wspólnej pracy. Poligonem dla tego ćwiczenia były udostępnione przez MWW Woliery, czyli programowo demokratyczna przestrzeń muzeum. Agora, gdzie każdy może zrealizować wystawę swojego pomysłu – bez ingerencji, ale i bez wsparcia. Jednym z celów działania grupy stała się zatem refleksja nad potencjałem współpracy młodych artystów z jeszcze młodszą instytucją.
O widmach wspólnoty majaczących na horyzoncie pracy zbiorowej, mieliznach demokracji i jej skutkach ubocznych oraz o wzajemnych oczekiwaniach i ponoszeniu kosztów inwestycji opowie inicjatorka działania.
____
Katarzyna Wala, urodzona w 1984 r., antropolożka kulturowa, doktorantka na Uniwersytecie Wrocławskim. W swojej pracy naukowej zajmuje się koncepcjami ucieleśniania, zmysłowości i zamieszkiwania. Autorka bloga Antropologia za_stosowana (www.stosowana.wordpress.com). Pomysłodawczyni projektu Fonosfera – antropologia zmysłów, współtwórczyni multisensorycznych warsztatów skierowanych do osób niewidomych i słabowidzących, współfinansowanych przez Wrocław – Europejska Stolica Kultury. Regularnie współpracuje z Muzeum Współczesnym Wrocław i Towarzystwem Inicjatyw Twórczych „ę”.
Zośka Reznik – humanistka z zamiłowaniem do interdyscyplinarnego postrzegania kultury. Członkini kolektywu Falanster, absolwentka MISH UWr. W czasie Czuj się jak u siebie stażystka w MWW.
---
22.10.13, godz. 18 – Poza wizualność, sensualne wyplatanie miasta. Wykład Katarzyny Wali w ramach cyklu: „Widzialność jest pułapką”.
22.10.13, godz. 19.30 – Kuracja zbiorowa – doświadczenie grupowego działania wystawienniczego. Zośka Reznik opowiada o tym jak „robi się” wystawy „inaczej”. Spotkanie w ramach cyklu: „Widzialność jest pułapką”.
---
Mieszkanie Gepperta, ul. Ofiar Oświęcimskich ½, Wrocław
www.mieszkaniegepperta.pl
kurator DYSKU Gepperta: Bartek Lis
