Wystawa, Film, Sztuka, Życie
galeria Art Stations, Stary Browar, Poznań
18.01-5.05.2013
wernisaż: 17 stycznia 2013 r., godz. 19.00
w roli tytułowej: Oskar Dawicki
udział biorą: Magdalena Abakanowicz, Paweł Althamer i Grupa Nowolipie, Vanessa Beecroft, Edward Dwurnik, Zbigniew Libera, Jacek Malczewski, Roman Opałka, Zbigniew Rogalski i inni
kurator wystawy „Performer”: Łukasz Gorczyca
scenariusz i reżyseria filmu „Performer”: Maciej Sobieszczański i Łukasz Ronduda
operator filmu „Performer”: Łukasz Gutt
producent filmu „Performer”: Wajda Studio
współproducent: Art Stations Foundation by Grażyna Kulczyk,
koproducenci: Telewizja Polska SA, Heliograf, Film Factory, Artcore
współfinansowanie: Polski Instytut Sztuki Filmowej
„Performer” to przedsięwzięcie szczególne, wystawa artysty – Oskara Dawickiego, a jednocześnie łącząca różne dyscypliny – sztukę, film i literaturę – opowieść o nim samym jako postaci fikcyjnej. Tytułowy performer, alter ego Dawickiego, pojawia się tu w różnych wcieleniach, również w towarzystwie zaprzyjaźnionych artystów oraz prac z Kolekcji Grażyny Kulczyk, nieustannie badając granice między dziełem sztuki a rzeczywistością.
Oskar Dawicki urodził się w 1971 roku na Kociewiu. Posługuje się metodami sztuki konceptualnej i performansu, aby reaktywować postromantyczną figurę twórcy zarażonego egzystencjalnym bólem istnienia. Uprawia ponowoczesne dzieło totalne, w którym sztuka i życie zlewają się w jedno: ciąg mniej lub bardziej spektakularnych klęsk i drobnych codziennych porażek prowadzących do ostatecznej wielkiej przegranej – śmierci.
Dawicki przyjmuje rolę ironisty i iluzjonisty, wdziewa nieco przymałą i wyblakłą brokatową marynarkę, by zaczarować na krótką chwilę publiczność swoim przewrotnym poczuciem humoru i cierpkim sceptycyzmem. Przybliża nas do ostatecznego doświadczenia, a zarazem wskazuje niezliczone drogi ucieczki. Jego różnorodne formalnie prace, jak i „prywatne” życie układają się w logiczny ciąg, co stało się przedmiotem powieści biograficznej „W połowie puste” (2010), za sprawą której artysta Oskar Dawicki stał się bohaterem literackim. Jej drugie, uaktualnione wydanie towarzyszy wystawie w galerii Art Stations.
Kolejnym elementem gry, w którą wciąga nas artysta jest pełnometrażowy film fabularny, w którym Dawicki gra samego siebie. Prezentowana przez nas wystawa jest częścią tego przedsięwzięcia: jest po części planem filmowym, a zarazem kinem, w którym można obejrzeć fragmenty przygotowywanego filmu. To jeszcze jedna – po powieści – forma narracji o życiu i sztuce Oskara Dawickiego, zawierająca w sobie elementy retrospektywy i fikcji, ale też życiowe i artystyczne przyjaźnie artysty.
Wystawa składa się z trzech głównych części, prezentowanych na kolejnych piętrach galerii: „Cmentarz artystów”, „Sztuka i film” oraz „Muzeum Oskara Dawickiego”. Już na samym początku mierzymy się więc z doświadczeniem ostatecznym. Filmowy grób performera otaczają projekty i modele własnych nagrobków przygotowane na jego prośbę przez innych artystów – przyjaciół i znajomych Dawickiego. Ta niecodzienna kolekcja ukazuje sztukę współczesnych artystów w nieczęsto dziś używanej, eschatologicznej perspektywie.
Na kolejnym piętrze wybrane prace z Kolekcji Grażyny Kulczyk zestawione są z filmowymi portretami performera. Wskazują one artystyczne tradycje, wobec których staje twórczość Dawickiego. To przede wszystkim jednak próba konfrontacji różnych artystycznych figur „bohatera” – z jednej strony artysty, który uprawiając rodzaj performansu totalnego staje się postacią literacką i filmową, z drugiej strony zaś klasycznej dla sztuk wizualnych formuły obrazowania ludzkiej figury: portretu, aktu, studium postaci. Obserwujemy tu proces transformacji postaci w sztuce – od intensywnej materialności i symboliki figur malarskich i rzeźbiarskich do dematerializacji i ulotności bohatera filmowego, spełnienia dziecięcego marzenia o wskoczeniu do filmu.
Na najwyższym poziomie galerii znajduje się Muzeum Oskara Dawickiego – retrospektywny przegląd wybranych dzieł artysty ze szczególnym naciskiem na prace o charakterze autotematycznym i autoportretowym. To rodzaj lektury życia artysty poprzez jego własną sztukę, począwszy od inicjacyjnego „Projektu reklamowego”, w którym podobizna artysty ukryta została w opracowywanych przezeń dla zarobku drukach komercyjnych, aż po najnowsze prace pod znaczącymi tytułami: „19 lat tracenia blasku” i „Portret człowieka, który sprzedał kamień nerkowy swego ojca”.
Zwieńczeniem wystawy będzie przedpremierowy pokaz filmu „Performer” w Art Stations Foundation by Grażyna Kulczyk, podkreślający zaangażowanie fundacji w produkcję filmu, ale też oryginalną formułę wystawy jako swoistego rozwinięcia planu filmowego i zarazem dopełnienie historii opowiadanej na ekranie.
Łukasz Gorczyca
