Obchodzącemu 90. urodziny Tadeuszowi Różewiczowi zadedykowano pierwszy dzień festiwalu. Wydarzeniom towarzyszyć będą nowe książki autora: „Wycieczka do muzeum”, „Margines, ale...” oraz faksymilia rękopisów „Kartoteka: reprint” i „Historia pięciu wierszy”, a także zbiór „Dorzecze Różewicza”, uzupełniony płytą DVD z filmem zrealizowanym w koprodukcji Biura Literackiego i TVP z nieznanymi materiałami z udziałem poety.
Festiwal rozpocznie otwarcie wystawy rękopisów oraz widowisko literackie oparte na wierszach Tadeusza Różewicza z udziałem 24 polskich poetów, m.in. Tadeusza Dąbrowskiego, Janusza Drzewuckiego, Ewy Lipskiej, Stanisława Stabry i Leszka Szarugi. Debatę „Czy Nobel zasłużył na Różewicza”, która w marcu i kwietniu toczyła się na festiwalowych stronach internetowych, podsumują Justyna Sobolewska, Jan Stolarczyk i Piotr Śliwiński.
Ostatnim wydarzeniem pierwszego dnia będzie pokaz filmów i wyłonienie laureata w konkursie „Nakręć wiersz Tadeusza Różewicza”. Czwarta edycja filmowego projektu Biura Literackiego zaangażowała w tworzenie poetyckich etiud kilkaset osób. Festiwalowa publiczność zobaczy najciekawsze realizacje zakwalifikowane do prezentacji przez jury, któremu przewodniczyć będzie reżyser filmów dokumentalnych o Różewiczu Andrzej Sapija.
Ci, którzy zakładają, że wszystko, co najciekawsze podczas tegorocznego festiwalu, wydarzy się pierwszego dnia, powinni z uwagą zapoznać się z sobotnimi i niedzielnymi punktami programu. Tylu znaczących wydarzeń w Porcie nie było od lat. Duża w tym zasługa nowego, bardziej międzynarodowego kursu, jaki obiera od tego roku impreza organizowana od szesnastu lat przez Artura Bursztę i Biuro Literackie - od zawsze stawiająca sobie za cel „zadrukowywanie kolejnych białych plam na literackiej mapie świata”.
„Umocz wargi w kamieniu” Krystyny Rodowskiej to siódma obcojęzyczna festiwalowa antologia. Równie obszernej prezentacji poezji latynoamerykańskiej jeszcze w polszczyźnie nie było. Od wierszy tych najsłynniejszych, jak Vicente Huidobro, César Vallejo, Jorge Luis Borges, Pablo Neruda, Octavio Paz, José Emilio Pacheco, i tych trochę mniej znanych, jak Nicolás Guillén, Pablo Antonio Cuadra, Nicanor Parra, Gastón Baquero, Roberto Juarroz, Ernesto Cardenal, po twórczość trójki gości Portu: José Ángela Leyvy, Eduardo Lizalde i Ambar Past.
Poetyckie czytania „piątego Beatlesa”, jak zwykło się czasami nazywać pochodzącego z Liverpoolu Briana Pattena, obrosły już legendą. Ile prawdy jest w tych przekazach, przekonać się będzie można w sobotę 9 kwietnia w trakcie wieczoru z książką „Teraz będziemy spać, leżeć bez ruchu lub ubierzemy się na powrót” w przekładzie Jerzego Jarniewicza, Tadeusza Sławka, Piotra Sommera i Andrzeja Szuby, a także dzień później podczas Dziecinady z czytaniami z książek dla najmłodszych: „Skaczący Myszka” oraz „Słoń i kwiat”.
Dla pochodzącego z Irlandii Michaela Longleya będzie to już druga festiwalowa wizyta. Tym razem towarzyszy jej książka „Od kwietnia do kwietnia”. Poprzednie czytanie z Ciaránem Carsonem z 1998 roku zakończyło się piętnastominutową owacją na stojąco. Czy i teraz będzie podobnie? Autor przekładów, Piotr Sommer, wyróżniony przed rokiem Nagrodą Silesiusa za całokształt twórczości, zaprezentuje także liczący blisko pięćset stron tom „Zapisy rozmów. Wywiady z poetami brytyjskimi”.
Port nie potrzebuje specjalnej ustawy parytetowej, by uwzględniać w programie kobiety. Od lat panie odgrywają tutaj zasadnicze role. W tym roku zarezerwowane zostały one dla poetek z Łotwy, Polski, Finlandii, Danii, Słowenii, Walii i Islandii. Ingmāra Balode, Julia Fiedorczuk, Sanna Karlström, Elżbieta Wójcik-Leese, Ana Pepelnik, Zoë Skoulding i Sigurbjörg Thrastardóttir pojawią się we Wrocławiu już 4 kwietnia. W przestrzeni miejskiej realizować będą szereg projektów, których owoce zaprezentują drugiego dnia festiwalu.
Mimo że impreza w nazwie ma festiwal literacki, a nie poetycki, to od lat kojarzona jest głównie z liryką. Od tego roku jest szansa, że Port będzie postrzegany także jako przystań dla epiki. Wszystko za sprawą aż ośmiu premierowych książek prozatorskich; wśród nich m.in. świetnie przyjęty debiut muzyka Indigo Tree Filipa Zawady „Psy pociągowe”, „Warzywniak” Krzysztofa Jaworskiego, a także „Sanatorium” Rafała Wojaczka, którego publikacja była niewątpliwie jednym z największych krajowych wydarzeń wydawniczych ostatnich miesięcy
.
Mało znaną powieść Rafała Wojaczka przeczyta na otwarcie drugiego dnia festiwalu wnuk autora Radosław Janus. W trakcie tego samego spotkania fragmenty książki „Świetliste” swojego dziadka przeczyta Maciej Falkiewicz. „Liryczna baśń ze złoceniami", jak określił swój poemat Andrzej Falkiewicz, to jedna z dwóch książek, nad którymi autor pracował w ostatnich latach życia. „Świetliste” ukazuje się zaledwie osiem miesięcy od śmierci męża Krystyny Miłobędzkiej.
Książki, które towarzyszą Portowi, mogłyby z powodzeniem wypełnić plany wydawnicze kilku oficyn. Na początku był festiwal, dopiero później Biuro Literackie, które powołane zostało, by zarządzać portowymi projektami wydawniczymi. Nie inaczej jest i teraz. Kolejne inicjatywy książkowe są wsparciem dla festiwalowych pomysłów i wydarzeń. W tym roku swoje premiery mają dwie nowe serie wydawnicze: „Teatr" (w której ukazuje się „Kartoteka: reprint") oraz „44. Poezja polska od nowa".
Za sprawą drugiego z tych projektów na wrocławskim festiwalu usłyszeć będzie można w tym roku twórczość Władysława Broniewskiego, Marii Konopnickiej i Adama Ważyka w autorskich wyborach i interpretacjach Dariusza Suski, Piotra Matywieckiego i Andrzeja Sosnowskiego. W Porcie nie zabraknie także tradycyjnych już „Dożynek”. Wiersze zebrane tym razem przygotowała trójka autorów: Mariusz Grzebalski, Dariusz Sośnicki oraz laureat Nagrody Nike z 2009 roku Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki.
Wśród premierowych książek poetyckich znalazły się m.in. tomy: „Rtęć” Bogusława Kierca, „Wylinki” Joanny Mueller, „Modrzewiowe korony” Bianki Rolando, „Pół” Marcina Sendeckiego i „Nocne życie” Bohdana Zadury. Czytania nowych wierszy zapowiadają się naprawdę atrakcyjnie. Wystarczy choćby zobaczyć skład finałowego sobotniego wieczoru: Wojciech Bonowicz, Roman Honet, Marta Podgórnik oraz książki „Polskie znaki”, „piąte królestwo” i „Rezydencja surykatek”.
Port odbywa się we Wrocławiu po raz ósmy. Tym samym zrównuje się pod względem ilości edycji z Legnicą. Na budżet festiwalu składa się głównie dotacja Miasta Wrocławia i środki własne Biura Literackiego. Impreza realizowana jest przy współpracy z Miejską Biblioteką Publiczną oraz Instytutem im. Jerzego Grotowskiego w Studiu na Grobli, w którym odbywać się będą wszystkie wydarzenia. Ważną rolę w kampanii informacyjnej festiwalu odegrał uruchomiony z tej okazji na Placu Grunwaldzkim Przystanek literacki.
Jedna z najczęściej powtarzanych opinii o Porcie mówi, że wrocławski festiwal jako jeden z niewielu „tworzy historię literatury”. Zamiast zapraszać mainstreamowych artystów, woli stawiać na twórców „chadzających własnymi ścieżkami”. Każde wydarzenie pozostawia po sobie trwały ślad: książkę albo nagranie. Port to także autentycznie otwarte dla tak wielu pisarzy miejsce. Czytało tutaj już ponad 200 twórców, a w tym roku (podobnie jak podczas poprzedniej edycji) większość stanowić będą Ci, którzy zawijają do Portu po raz pierwszy.
A wszystko to za darmo, bez biletów czy wejściówek, m.in. dla takich osób jak Zuzanna Witkowska, która w towarzyszącym imprezie „Dzienniku Portowym” pisze: „Od dziewięciu lat co roku niecierpliwie czekam na oficjalne ogłoszenie daty festiwalu Port Wrocław, a niegdyś Portu Legnica - żeby wszystkie moje plany dostosować do tego wydarzenia, załatwić potrzebne urlopy, przełożyć spotkania, odwołać wyjazdy. Jest to dla mnie święto w pełnym tego słowa znaczeniu, święto ważniejsze od wszelkich na czerwono wytłuszczonych dni w kalendarzu”.
Zobacz oficjalną stronę 16. edycji festiwalu literackiego Port Wrocław >>>
http://www.biuroliterackie.pl/imprezy/festiwal.php
