W ostatnim okresie zmiany w gospodarce i wprowadzenie szeregu obostrzeń w przepisach BHP powodują niemało utrudnień dla pracodawców i budzą wiele niepewności u pracowników. Coraz częstszym pytaniem obu stron staje się problem oceny ryzyka zawodowego.
Co to jest ryzyko zawodowe
W folderze przygotowanym dla pracodawców przez Państwową Inspekcję Pracy pod tytułem ABC BHP (Chojnicki/Jarosiewicz), w rozdziale Co to jest ryzyko zawodowe? Czytamy: Zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu w sprawie ogólnych przepisów bhp:
Ryzyko zawodowe to prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą – w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku narażenia na zagrożenia zawodowe, występujące w środowisku pracy lub ze względu na sposób wykonywania pracy.
Obowiązki pracodawcy wobec pracownika w zakresie bezpieczeństwa pracy i zapoznania z ryzykiem zawodowym
Jako pracodawca pewnie masz a ostatnich czasach więcej roboty papierkowej i wprowadzania nowych przepisów niż kiedykolwiek wcześniej w twojej karierze. Jeśli jesteś pewien, że w twojej firmie masz dobrze przeprowadzoną ocenę ryzyka zawodowego i wszyscy bez wyjątku twoi pracownicy zostali w tym zakresie właściwie poinformowani i przeszkoleni – należą Ci się gratulacje, ale jeśli masz w tej kwestii jakiekolwiek wątpliwości – działaj. Wiesz chyba przecież, że obowiązek ciążący na pracodawcy, informowania pracowników o ryzyku zawodowym, dotyczy każdego pracownika firmy. Czyli każdy, niezależnie od rodzaju zajmowanego stanowiska w twojej firmie powinien mieć jasną ocenę swojego ryzyka zawodowego. Przy czym obowiązki pracodawcy w zakresie bhp mają kategoryczny i bezwarunkowy charakter. Naczelny Sąd Administracyjny wprowadził ten przepis 2 października 2002 r. (sygn. akt. II SA/Wr/319/00).
Pytania i wątpliwości
Wielu pracowników, w obliczu wprowadzonych ostatnio obostrzeń, nie ma zupełnej pewności odnośnie aktualnych przepisów BHP. Pracownicy mają prawo a pracodawca ma bezwzględny obowiązek kompetentnie informować o ryzyku zawodowym jakie aktualnie ponosi każdy pracownik w firmie. Czy wiedza przedstawiona na poprzednim szkoleniu jest nadal aktualna? Czy wszyscy w firmie mają jasność, co swoich praw, obowiązków i poziomu ryzyka utraty zdrowia w związku z wykonywana pracą? Odpowiedzią na takie wątpliwości jest przeprowadzenie w firmie ponownej oceny ryzyka zawodowego.
Na czym polega ocena ryzyka zawodowego? Kto u pracodawcy dokonuje oceny ryzyka zawodowego? Jakie procedury należy przyjąć aktualnie? Jaką wiedzę powinny posiadać osoby biorące udział w tym procesie?
Proces oceny ryzyka zawodowego
Otóż, ocena ryzyka zawodowego jest procesem analizowania ryzyka i wyznaczania jego dopuszczalności. W przypadku małych firm i przedsiębiorstw, pod pewnymi względami, pracodawca zgodnie z prawem sam wykonuje zadania służby bhp. Musi on być jednak dobrze zorientowany w rodzaju i technologii wykonywanej pracy i mieć perfekcyjną znajomość aktualnych przepisów. Pracodawca musi też pamiętać, że do oceny ryzyka zawodowego należy zaangażować jak najwięcej pracowników, chodzi bowiem o specyfikę i różnorodność zagrożeń w zależności od stanowisk pracy. Przy czym ostatecznie należy pamiętać, że :
Odpowiedzialność za prawidłowe przeprowadzenie oceny ryzyka spoczywa na pracodawcy.
Proces przygotowań może więc okazać się dość trudny, szczególnie jeśli zajdzie potrzeba odświeżenia wiedzy specjalistycznej. Istotne jest bowiem, aby osoby przeprowadzające ocenę ryzyka posiadały niezbędną wiedzę w zakresie kilku podstawowych zagadnień: ogólnych zasady oceny ryzyka; identyfikowania zagrożeń występujących na ocenianych stanowiskach pracy; szkodliwych następstw występujących zagrożeń; zasad prowadzenia działań profilaktycznych; zasad oceny skuteczności działań zapobiegawczych i korygujących. Ta profesjonalna wiedza pozwoli na rzetelną ocenę sytuacji. Potem jeszcze trzeba sprawdzić organizację pracy w całej firmie i zminimalizować istniejące zagrożenia. A na koniec przygotować dokumentację. I to jest niestety, często najtrudniejsza część naszego zadania.
Najważniejszy element: dokumentacja oceny ryzyka zawodowego
Żmudny i wymagający kawał roboty przed nami. Na wszystkich wcześniejszych etapach pomoc eksperta byłaby wskazana, w tym ostatnim etapie, archiwizowania i dokumentacji przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego bardzo często jest niezbędna. Wynajęcie zewnętrznej firmy eksperckiej podnosi jednak mocno koszt całego procesu.
Jak usprawnić proces oceny ryzyka zawodowego? Gotowa dokumentacja do wdrożenia.
Można jednak zabezpieczyć się już na początku całego projektu i postępować od według sprawdzonej procedury, wypróbowanych metod, z jasno sprecyzowanymi zadaniami do wykonania. Najlepszą aktualnie formą zabezpieczenia i usprawnienia całego procesu oceny ryzyka zawodowego jest zastosowanie gotowej dokumentacji do wdrożenia.
Jak widzimy pełne i fachowe dokonanie oceny ryzyka oraz określenie sposobów jego redukcji może być zadaniem bardzo wymagającym. Jednakże z pomocą eksperckiej dokumentacji firmy BHPEX obowiązek można spełnić w „trzy minuty”. Jeśli jesteś osobą odpowiedzialną za proces oceny ryzyka zawodowego w twojej firmie – skorzystaj z dokumentacji gotowej do wdrożenia i zachowaj kontrolę nad procesem.
[grafiki: freepick.com ]
