Dowód osobisty to jeden z naszych najważniejszych dokumentów. Pozwala na naszą identyfikację oraz umożliwia dokonywania wielu czynności prawnych, ale nie tylko, w różnych miejscach. Dowód jest sprawdzany przy sprzedaży alkoholu, przy zaciągania pożyczki w banku, by wynajmnie nieruchomości, przy podpisywaniu wielu umów w tym telekomunikacyjnych oraz wielu innych działań. Jest więc niewątpliwie istotnym dokumentem. Na tyle istotnym, że podlega szczególnej ochronie, nadanej przez ustawę z 6 sierpnia 2010 roku o dowodach osobistych.
Ważność dowodu jest na tyle duża, że oszuści doskonale zdają sobie sprawę z potencjalnych możliwości, jakie daje im posiadanie cudzego dowodu osobistego. Ponieważ wiele procedur staje się coraz bardziej pro klienckie, możliwości jakie otwierają się przed posiadaczem nieswojego dowodu są ogromne.
Może on zaciągać dowolne pożyczki, tworzyć tzw. słupy do drenowania pieniędzy, rezerwować hotele i wykonywać bardzo dużo czynności, które będą przypisane do Ciebie.
Oczywiście udowodnienie swojej niewinności nie jest wcale tak proste, jak mogłoby się wydawać, gdyż trzeba zaprzeczyć każdej nielegalnej operacji. Jest to przede wszystkim ogrom pracy, ale również cała masa różnej maści problemów i zwyczajna, ogromna inwestycja czasowa.
Można jednakże takich problemów w prosty sposób uniknąć. Jak? Znając swoje prawa i obowiązki i rzetelnie pilnując swoich usługodawców w procesie świadczenia usług.
Problem kserowania dowodu osobistego
Ksero dowodu osobistego było kiedyś standardem w praktycznie każdej instytucji. Chcąc zaciągnąć kredyt w banku, zarezerwować hotel lub też podpisać umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych, czekało nas kserowanie dowodu osobistego.
Takie ksero dowodu osobistego następnie trafiało do Twoich akt i pozwalało w teorii na nawiązanie konkretnej umowy.
Mało kto w tamtych czasach rozważał samą konieczność kserowania dowodu. Przecież w jakim celu operator telekomunikacyjny przetwarza mój wygląd oraz zdjęcie i kilka innych parametrów, skoro do identyfikacji osobowej wystarczy zaledwie PESEL z imieniem i nazwiskiem? Tego już raczej się nie dowiemy, jednakże dziś na kserowanie dowodu osobistego patrzy się już przez palce. Przede wszystkim jednak uważnie monitoruje się cały proces.
Kserokopia dowodu osobistego to rzecz o ogromnej mocy. Niewielu usługodawców prowadzi weryfikację dowodu przy podpisywaniu umowy. Dla słynnych kredytów chwilówek (nie wszystkich - mowa tu raczej o małych, nieprofesjonalnych, lokalnych usługodawcach tego typu), weryfikacja jest zasadniczo niepotrzebna. Zaciągnięcie kredytu w takim miejscu jest niezwykle proste. Jednakże wiele również dużych banków nie przykłada należytej uwagi do procedury weryfikacji. Możliwości wyłudzenia są ogromne, a konsekwencje - dla nas samych katastrofalne.
Dlatego też zdecydowaliśmy się na poruszenie tego tematu zarówno w tym miejscu jak i na stronie https://najlepszy-prawnik.pl/. Zapraszamy serdecznie do zapoznania się z dalszą treścią niniejszego artykułu.
Czy można kserować dowód osobisty?
Temat ten był wielokrotnie poruszany, a i niejedna sprawa zakończyła się w sądzie. Możemy zatem przy próbie odpowiedzi na te pytania, skorzystać z prawomocnych orzeczeń sądu.
Czy jednak jakaś ustawa reguluje zakaz kserowania dowodu osobistego? Czy można w ogóle kserować dowód osobisty?
Jak się okazuje, sama ustawa, która by regulowała zakaz kserowania dowodu osobistego, jeszcze nie została ogłoszona i trudno ocenić zaawansowanie prac nad nią. Jednakże temetem tego, czy można kserować dowód osobisty zajął się Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.
Dlatego też przede wszystkim będzie nas interesowało stanowisko GIODO w tej sprawie.
W decyzjach DIS.DEC-170/16/14463 oraz DIS/DEC – 622/15/67982 nakazał on usunięcie uchybień w przetwarzaniu danych osobowych.
Oznacza to, że bez wyraźnej zgody klienta, nikt nie ma prawa kserować dowodu osobistego. Czy można założyć, że kserowanie dowodu osobistego jest, czy nie jest legalne?
Okazuje się, że również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podtrzymuje stanowisko GIODO, co oznacza, że mamy do czynienia z realną sytuację, do której bezwzględnie należy się dostosować i którą należy uwzględnić. Można zatem zakładać, że normalizacja tego rodzaju stosunków jest kwestią czasu. Jednakże dalej mogą się zdarzać sytuacje, w których konieczna będzie nasza ostra reakcja i sprzeciw. Może to oczywiście przedłużyć proces nabycia usługi. Należy wtedy odpowiedzieć sobie na pytanie co jest dla nas ważniejsze.
Pewna szczególna sytuacja zachodzi w przypadku banku.
Banki uważają, że skserowanie dowodu jest ich prawem nadanym w zapisie w art. 112b prawa bankowego, a także stanowisko takie zostało podtrzymane w orzecznictwie sądów administracyjnych (np. wyrok Sądu Administracyjnego z dnia 19 grudnia 2001 roku sygn. akt II SA 2869/2000).
Banki bronią się tym, że jest to kwestia techniczna, dokumenty są objęte tajemnicą bankową, zatem szczególnie chronione. W tym przypadku sam GIODO proponuje jedynie weryfikację samej ustawy, jednakże do bardziej radykalnych działań do tej pory nie doszło.
Jak zatem się chronić przed utratą tożsamości? W przypadku banków potrzebne będą środki ostrożności:
- Kserowanie powinno odbywać się w naszej obecności
- Na każdej stronie kopii powinna znaleźć się adnotacja o celu kopii, identyfikacja instytucji kopiującej oraz datą sporządzenia.
Nie należy dać się zbyć, jeśli coś nam nie odpowiada i mamy prawo oraz wręcz powinność poprosić o kontakt z dyrektorem, któremu należy zgłosić sytuację oraz o wszystkim poinformować policję. Wyciek danych z banków jest bowiem ogromny, co warto mieć szczególnie na względzie.
A jak to wygląda w innych przypadkach? Jeśli ktoś będzie chciał skserować dowód lub wziąć go w zastaw? Tak się zdarza w hotelach, ośrodkach wypoczynkowych, wypożyczalniach sprzętu czy w bibliotekach. Tego rodzaju usługodawcy nie mają żadnego, nawet najmniejszego prawa kopiować lub też przetwarzać naszego dokumentu tożsamości. Jest to bezprawne i powinniśmy się bezwzględnie chronić przed takimi sytuacjami. Warto mieć to na względzie, ponieważ potencjalne konsekwencje niezadbania o bezpieczeństwo swojego dokumentu tożsamości mogą być katastrofalne. A tożsamość można w dzisiejszych czasach przetwarzać wielokrotnie, dosłownie tworząc Twoje alter ego, które będzie oszustowi zapełniało kieszenie pieniędzmi z kredytów, lub też pozwoli na wiele znacznie gorszych i bardziej szkodliwych działań.
Dlatego też powinniśmy przyjąć zasadę, zgodnie z którą w żadnej mierze nie godzimy się na zbędne kopiowanie i powielanie swojego dowodu osobistego. Całkowicie rezygnujemy też z usługodawców, którzy bezprawnie wymagają takich czynności od nas. Może to się wiązać z tym, że trudniej nam będzie w niektórych przypadkach znaleźć osobę, która nas obsłuży. Może doprowadzić do wielu nieprzyjemnych konfrontacji. Koniec końców jednak chodzi o nasze bezpieczeństwo, zatem nie należy z niego rezygnować i warto o nie zadbać w pierwszej kolejności. Czym jest bowiem nieprzyjemna rozmowa wobec nieswojego zadłużenia na kopii dowodu osobistego?
