Tradycje monastyczne w Europie. Między liturgiką a performatyką II

Instytut Grotowskiego wraz z Uniwersytetem Opolskim po raz drugi współorganizuje konferencję naukową „Tradycje monastyczne w Europie. Między liturgiką a performatyką II”.

22 października w Opolu rozpocznie się konferencja „Tradycje monastyczne w Europie. Między liturgiką a performatyką II”. Kolejnego dnia prelegenci przeniosą się do Wrocławia, do Sali Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego. Organizatorzy i uczestnicy podejmą próbę rozwiązania problemu tzw. zwrotu performatywnego w literaturoznawstwie, teatrologii, kulturoznawstwie i teologii, oraz wykorzystania metod performance studies w obszarze wyobrażeń wyższej rzeczywistości.
W dniach 21–23 października – jako wydarzenia towarzyszące konferencji – odbędą się pokazy spektaklu Teatru ZAR, „Armine, Sister” w Studiu Na Grobli.

Dr hab. Zbigniew Solski, sprawujący opiekę merytoryczną nad wydarzeniem stwierdza: „Konferencja obejmuje dwa obszary badań nakierowanych na praktykę i teorię. Praktyczne wykorzystanie performatyki w badaniach nad liturgią i życiem zgromadzeń zakonnych nabrało szczególnej aktualności: Papieże Benedykt XVI, a obecnie Franciszek zwrócili się w swoim nauczaniu ku monastycznym źródłom chrześcijaństwa. Równocześnie dynamiczny rozwój performatyki skłania do głębszej refleksji nad metodyką badań. Interesować nas będzie z jednej strony odrębność działania liturgicznego od antropologicznych modeli rytuału, a z drugiej mniej lub bardziej ukryta obecność liturgii i opartego na jej wzorze modelu dramaturgicznego w polskim teatrze i dramacie”.

Konferencję współorganizują: Instytut Liturgii, Muzyki i Sztuki Sakralnej, Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego; Instytut Polonistyki i Kulturoznawstwa, Wydział Filologiczny Uniwersytetu Opolskiego; Instytut Grotowskiego we Wrocławiu; Institut für Slawistik, Friedrich-Schiller-Universität, Jena oraz Towarzystwo Przyjaciół Opola.

Program:

22 października 2014 {środa} 9:30–17:00
Opole, Uniwersytet Opolski, Wydział Teologiczny, ul. Drzymały 1a

09:30–10:00 Otwarcie konferencji
J.M. Rektor Uniwersytetu Opolskiego prof. Stanisław Nicieja

10:00–13:00 Obrady plenarne zakończone dyskusją

Prof. dr hab. Michał Masłowski (Université Paris-Sorbonne (Paris IV)): „Akcja widzialna i niewidzialna pogrzebu”
Prof. dr hab. Dariusz Kosiński (Uniwersytet Jagielloński): „Poza normę liminalną – ku teatrowi ubogiemu”
Ks. prof. dr hab. Helmut Jan Sobeczko (Uniwersytet Opolski): „XVIII-wieczne formy pobożności pasyjnej w kościołach zakonnych w opisie Jędrzeja Kitowicza (+1804)”
Prof. dr hab. Anna Pobóg-Lenartowicz (Uniwersytet Opolski): „Liturgia kanoników regularnych na Śląsku w średniowieczu”

13:00–14:30 Przerwa

14:30–17:00 Obrady w sekcjach

Sekcja I

Dr Piotr Dobrowolski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza): „Wcielenia obrzędu świętokradzkiego. Polityczne, codzienne i popkulturowe rytuały w teatralnych realizacjach « Dziadów» Adama Mickiewicza”
Dr Dorota Jarząbek-Wasyl (Uniwersytet Jagielloński): „Duchowe ojcostwo i idea pustelni w relacjach W. Lutosławskiego i J. Osterwy”
Dr Katarzyna Woźniak (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej): „Otium i negotium w praktyce Grotowskiego”
Dr Monika Błaszczak (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza): „Liturgia spektaklu – na przykładzie przedstawień-performansów poznańskiej grupy Republika USTA USTA”

Sekcja II

Dr hab. Marek Dybizbański (Uniwersytet Opolski): „Dramat – teatr – mit. «Oblubienica z Messyny» Friedricha Schillera w kręgu mitotwórczych projektów romantyzmu”
Dr Marlena Krupa (Uniwersytet Wrocławski): „Święty Jan od Krzyża: mistyk, poeta, performer”
Dr Anna Kawalec (Katolicki Uniwersytet Lubelski): „Radość i kontemplacja jako franciszkański projekt performatyki (na podstawie reguły Mniszek Trzeciego Zakonu Regularnego Świętego Franciszka z Asyżu, tzw. bernardynek polskich)”
Dr Ewa Szkudlarek (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza): „Performatywne anioły... nie tylko na obrazach malarskich”

Sekcja III

Ks. prof. dr hab. Franciszek Wolnik (Uniwersytet Opolski): „Formy pobożności praktykowane przez nyskich bożogrobców”
Dr hab. Tadeusz Kornaś (Uniwersytet Jagielloński): „«Patrzą bez wstydliwości i śmieją się bez miary». Teatr, taniec, widowiska w apoftegmatach Ojców Pustyni (Egipt, IV–VI w.)”
Dr Katarzyna Flader-Rzeszowska (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego): „Kościelny ceremoniał i indiańskie obrzędy religijne. Wpływ misyjnej działalności zakonników na meksykańskie Święto Zmarłych”
Dr Elżbieta Kołdrzak (Uniwersytet Łódzki): „Indyjska koncepcja rasa i japońska koncepcja hana – estetyka doświadczenia granicznego”

Sekcja IV

Dr hab. Zbigniew Władysław Solski (Uniwersytet Opolski): „Cisza i milczenie. Performanse benedyktynów tynieckich”
Dr Agata Strządała (Uniwersytet Opolski): „Tyniecka ikebana”
Dr Agnieszka Draus (Akademia Muzyczna w Krakowie): „Cykl sceniczny «Licht» Karlheinza Stockhausena. Współczesny, kosmiczno-rytualny teatr muzyczny”
Dr Patryk Kencki (Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza): „Staropolskie sceny zakonne”
Dr Magdalena Hasiuk-Świerzbińska (Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk): „Topos mnicha w polskim teatrze więziennym”

23 października 2014 {czwartek} 10:00–17:00
Wrocław, Instytut Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium

10:00–12:30 Obrady plenarne

Prof. dr hab. Jan Okoń (Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Jana Tischnera): „Wyobraźnia i autopsja – nie zawsze wierne towarzyszki sacrum (Karol Wojtyła, Stefan Wyszyński, Wisława Szymborska)”
Prof. dr hab. Andrea Meyer-Fraatz (Friedrich-Schiller-Universität Jena): „Dramat i zagrzebskie przedstawienie «Brat Magarac» w teatrze ZKM chorwackiego reżysera René Medveseka”
Prof. dr hab. Anna Kuligowska-Korzeniewska (Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza): „Leon Schiller – oblat benedyktyński”
Dr hab. Ireneusz Guszpit (Uniwersytet Wrocławski, Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. Ludwika Solskiego w Krakowie, Oddział we Wrocławiu): „Obrzędowość – jakostek odtworzenia myśli i uwydatnienia zamysłu twórcy treści – według Juliusza Osterwy”
Prof. dr hab. Mirosława Nowak-Dziemianowicz (Dolnośląska Szkoła Wyższa): „Między trajektorią, egzystencją a doświadczeniem granicznym. Różne oblicza cierpienia”

12:30–14:00 Przerwa

14:00–17:00 Obrady plenarne zakończone dyskusją i podsumowaniem konferencji

Prof. dr hab. Mirosław Lenart (Uniwersytet Opolski): „Przestrzeń klasztoru jako tło spektakli teatralnych w Wenecji na przełomie XV i XVI stulecia”
Ks. prof. dr hab. Marek Lis (Uniwersytet Opolski): „Filmowe wyobrażenia klasztoru: realizm, magia, mit («Ludzie Boga», «Jasminum», «Wyspa»)”
Ks. prof. dr hab. Erwin Mateja (Uniwersytet Opolski): „Formy pobożności pasyjnej cystersów z Krzeszowa”
Prof. dr hab. Remigiusz Pośpiech (Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Opolski): „Formy muzyki pasyjnej w tradycji liturgiczno-muzycznej klasztoru paulinów na Jasnej Górze”