Maria Janion, wybitna humanistka, historyczka i badaczka literatury, specjalistka od romantyzmu i królowa-matka polskiego feminizmu zmarła w Warszawie 23 sierpnia 2020 roku w wieku 93 lat.
Profesor Janion była tytanką pracy, której imponujący dorobek zmienił oblicze polskiej humanistyki. W Gorączce romantycznej przedefiniowała skostniały polski romantyzm, w Kobietach i duchu inności dała głos kobietom zepchniętym wcześniej na marginesy literatury, a Niesamowitą słowiańszczyzną zawalczyła o nowe miejsce dla słowiańskiej tożsamości na kulturowej mapie współczesnej Europy.
Interpretowała i desakralizowała mity narodowe, występowała w obronie mniejszości, protestowała zawsze, gdy łamano prawa człowieka. Wielokrotnie głośno krytykowała władze, opowiadając się przeciwko homofobii, antysemityzmowi, rasizmowi i mizoginii.
Była też człowiekiem-lokomotywą, który pociągnął za sobą na głębokie wody humanistyki kilka pokoleń wybitnych i nietuzinkowych jednostek – jej uczniami byli, między innymi: Paweł Huelle, Kazimiera Szczuka, Stefan Chwin czy Marek Bieńczyk. W 2006 roku, z okazji osiemdziesiątych urodzin profesor Janion, powstał film w reżyserii Agnieszki Arnold zatytułowany Bunt Janion.
Mistrzyni – mówili o niej studenci, doktoranci i przyjaciele, podkreślając jej głęboki etos pracy, wewnętrzny kompas moralny i prawdziwe zainteresowanie drugim człowiekiem. Jej pracowitość była legendarna – w wywiadach często opowiadała, że zaczyna dzień o szóstej rano, a kończy o północy, wypełniając go w całości pracą. Pracą – czyli pisaniem i czytaniem.
Żegnamy Marię Janion i dziękujemy za jej mądrość, erudycję, wytrwałość i pracowitość. Za te wszystkie wspaniałe książki, które otworzyły na oścież niejeden umysł, kazały pytać, wątpić, kwestionować, szukać i myśleć odważnie.
Redakcja serwisu Wywrota.pl
źródło zdjęcia: wyborcza.pl