Przez lata Port Literacki zaskakiwał, inspirował, łamał schematy i wyobrażenia o imprezie poświęconej książkom oraz, na przekór popkulturowej rzeczywistości, przyciągał tłumy. Na festiwalu debiutowali, występowali i przywracani byli polskiej literaturze nieomal wszyscy najważniejsi poeci. Gościła tu też ponad setka zagranicznych twórców z blisko trzydziestu krajów z Laurie Anderson, Jorie Graham, Hertą Müller i Edmundem White'em na czele. Legnicka, a następnie wrocławska impreza stała się jedną z ważniejszych polskich kulturalnych marek na świecie. Swój jubileusz świętowała dwudziestoma specjalnymi wydarzeniami w Barcelonie, Berlinie, Edynburgu, Hajdarabadzie, Kalkucie, Kopenhadze, Moskwie, New Delhi, Niżnym Nowogrodzie, Oslo, Pilznie, Pradze, Rydze, Taborze, Tallinie, Tartu i Wilnie.
Teraz festiwal zapoczątkowany w 1996 roku Europejskimi Spotkaniami Pisarzy,
Wyjątkowość tego festiwalu na tle innych podobnych wydarzeń to nie tylko lokalizacja i niemainstreamowi uczestnicy, ale także jego program podporządkowany jednemu wątkowi. Motywem przewodnim 21. edycji będzie temat "Debiut i co dalej?" (Debut: what next?). Zagraniczni agenci, wydawcy, organizatorzy festiwali, dyrektorzy instytucji, promotorzy książek i tłumacze szukać będą odpowiedzi na pytania: "Jak wyszukiwać literackie talenty?", "Jak wspierać młodych autorów?" i "Jak zostaje się międzynarodowym autorem?". W trakcie dwunastu spotkań poznamy najciekawsze Nowe głosy z Europy i Polski, przyjrzymy się drugim książkom w dorobku autorów, dowiemy się, jak to jest ponownie debiutować, w nieco innej literackiej roli, porozmawiamy o tym, jak debiutowano dawniej, oraz uzupełnimy warsztat początkujących krytyków, tłumaczy i poetów.
Wśród gości Europejskiego Forum Literackiego znajdą się tak wybitne postaci, jak: Jürgen Jacob Becker, Cristina Fuentes La Roche, Antonia Lloyd-Jones, David Lopez del Amo, Roman Simić, Beata Stasińska, Margit Walsø. Debaty poprowadzą: Mika Buljević, Alexandra Büchler, Ilke Froyen oraz Michał Chaciński. Nowe głosy z Europy – Bruno Vieira Amaral (Portugalia), Juana Adcock (Meksyk / Szkocja), Clare Azzopardi (Malta), Rumena Bužarovska (Macedonia), Erika Fatland (Norwegia), Albert Forns (Katalonia), Anja Golob (Słowenia), Árpád Kollár (Węgry), Ciwanmerd Kulek (Turcja) i Zoran Pilić (Chorwacja) – odwiedzają obecnie najważniejsze literackie festiwale na świecie, ale całą dziesiątkę zobaczyć i usłyszeć będzie można tylko w Stroniu Śląskim.
Nowe głosy z Polski to: Tomasz Bąk, Szymon Domagała-Jakuć, Konrad Góra, Szczepan Kopyt, Kamila Janiak, Jakobe Mansztajn, Dawid Mateusz, Kira Pietrek, Piotr Przybyła, Maciej Taranek i Ilona Witkowska. Ich twórczość przybliżą najzdolniejsi krytycy młodego pokolenia: Paweł Kaczmarski, Marta Koronkiewicz oraz Maja Staśko. "Debiut po debiucie" zaliczą: Justyna Bargielska (jako autorka książki dla dzieci), Tadeusz Dąbrowski (jako prozaik), Jakub Głuszak (jako tłumacz wierszy Adrienne Rich) oraz nominowana do tegorocznej edycji Nike – Bronka Nowicka (filmowiec a teraz także poetka). O swoich drugich książkach opowiedzą: Sławomir Elsner, Katarzyna Fetlińska i Szymon Słomczyński.
Każde festiwalowe wydarzenie to tradycyjnie premiera wydawnicza. Wśród nich znajdą się książki przekładowe – przygotowane przez Hannę Igalson-Tygielską, Halinę Kralową, Jerzego Jarniewicza, Annę Wasilewską oraz Szymona Żuchowskiego – europejskich klasyków Raymonda Queneau, Jamesa Joyce'a, Nathalie Sarraute i Tommasa Landolfiego, które będą pretekstem do rozmów o tym, jak niegdyś wyglądały debiuty. Każdy dzień zamknie koncert z udziałem muzycznych debiutantów – najciekawszych Nowych muzycznych głosów z Polski – zespołu Hańba!, Mary Komasy oraz Organka. Spotkania poprowadzą m.in. Kacper Bartczak, Adam Lipszyc, Paulina Małochleb, Tomasz Pindel, Arkadiusz Żychliński. Dla każdego z nich będzie to debiut w takiej roli na festiwalu Biura Literackiego.
Najbardziej rozpoznawalnym debiutantem na festiwalu będzie… Ryszard Krynicki. Debiutantem, ponieważ obecność wybitnego poety wiąże się z publikacją jego pierwszej książki Pęd pogoni, pęd ucieczki w postaci, w jakiej miała się niegdyś ukazać (wersja wydrukowana w 1968 roku jest nieuznawana przez autora z powodu ingerencji cenzury i wydawcy). Zaplanowano także "Pracownie literackie": krytyczną, twórczą, przekładową i kadrową – poprowadzone przez uznanych wykładowców, takich jak: Michał Merczyński, Marta Podgórnik czy Paweł Potoroczyn. Spotkania te odbywać się będą w warunkach domowych – w mieszkaniach znajdujących się w kompleksie Apartamenty Czarna Góra. Nabór na nie rozpocznie się za kilka dni.
Organizatorzy festiwalu świadomie odrzucają dominujący obecnie model propagowania czytelnictwa w Polsce, by szukać bardziej skutecznych metod współpracy z autorami, czytelnikami oraz osobami zawodowo zajmującymi się literaturą. W realizacji tego ambitnego planu pomagają platforma Literary Europe Live, Centrum Edukacji, Turystyki i Kultury, Miasto i Gmina Stronie Śląskie, Czarna Góra Resort. Wybrane projekty finansowane są poprzez unijny program Kreatywna Europa mimo odmowy udzielenia polskiego wkładu ze strony Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Dodatkowe informacje na temat imprezy dostępne są na stronie www.biuroliterackie.pl oraz profilu https://www.facebook.com/BLiterackie.
Dokładny program Festiwalu znajdziecie pod adresem:
http://www.biuroliterackie.pl/biblioteka/wydarzenia/stacja-literatura/
