To był wyjątkowy rok w historii Biura Literackiego. Za nami jubileusz Krystyny Miłobędzkiej, premiery nowych książek mistrzów – Tadeusza Różewicza i Andrzeja Sosnowskiego, rekordowa ilość nominacji dla autorów do najważniejszych nagród w Polsce, pierwsze od kilku lat książki debiutantów, coraz silniejsza reprezentacja publikacji prozatorskich i przekładowych. Wszystko to sprawia, że rok 2012 wrocławska oficyna może zaliczyć nie tylko do udanych, lecz wręcz przełomowych.
Głównym tematem ostatnich miesięcy były obchody 80. urodzin Krystyny Miłobędzkiej, której twórczość Biuro Literackie przybliża już od 12 lat. W związku z jubileuszem wydawnictwo opublikowało dwa wyjątkowe tomy: niezwykłe w pomyśle i projekcie dwanaście wierszy w kolorze (zbiór dwunastu kart z wierszami, ułożonych i zamkniętych w tekturowym pudełku) oraz Gdzie baba siała mak, zbierający wszystkie scenariusze teatralne Krystyny Miłobędzkiej.
Zwieńczeniem Roku Miłobędzkiej jest grudniowa publikacja książki Wielogłos. Krystyna Miłobędzka w recenzjach, szkicach, rozmowach pod redakcją Jarosława Borowca. Zbiór zawiera najciekawsze publikacje o poetce i jej twórczości autorstwa wybitnych krytyków i poetów, m.in. Edwarda Balcerzana, Marcina Barana, Stanisława Barańczaka, Anny Kałuży, Jacka Łukasiewicza, Karola Maliszewskiego, Tadeusza Nyczka czy Adama Poprawy – by wymienić zaledwie kilka nazwisk.
W roku 2012 Biuro Literackie kontynuowało ważne projekty wydawnicze. W programie „Dziedzictwo literackie Wrocławia” obok pozycji Miłobędzkiej ukazały się Dzieła zebrane, tom 2 Tymoteusza Karpowicza – drugi z ośmiu zaplanowanych na cztery lata tomów. Premierę miały cztery książki w serii „44. Poezja polska od nowa”, w której współcześni krytycy na nowo odkrywają klasyków: Dialog w ciemności Władysława Sebyły, Seans na dnie morza Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Wyszedłem szukać Leopolda Staffa oraz ostatnio Z tamtej strony ciszy Bolesława Leśmiana.
Prężnie rozwija się program Języki obce, który ma na celu przybliżanie polskim czytelnikom ambitnej literatury zagranicznej. Możemy mówić o rekordzie – w roku 2012 Biuro Literackie wydało aż 13 książek translatorskich. Dla porównania w 2011 roku, gdy rozpoczęliśmy program, w planie wydawniczym znalazło się 7 pozycji przekładowych. Ta liczba świadczy o potrzebie publikowania mało znanych (nieraz również w Europie), wartościowych dzieł pisarzy z innych krajów. Potwierdza to niesłabnące zainteresowanie odbiorców zarówno publikacjami, jak i spotkaniami z autorami.
Pośród tegorocznych przekładów królowały pozycje Amerykanów: Johna Ashbery'ego, Jane Bowles, Johna Cage'a (pierwsze polskie wydanie), Laury (Riding) Jackson, Ezry Pounda, Jamesa Schuylera, powieści gwiazd Portu Literackiego Wrocław 2012: Język przyszłości Laurie Anderson, Hotel de Dream i Zuch Edmunda White'a. Obok nich ukazały się Podszepty Słowaka Vladimira Balli, zbiór Ten cały Brecht, antologia Sześć poetek irlandzkich Jerzego Jarniewicza. Warto wymienić też Muszle w kapeluszu Andrzeja Kopackiego – zbiór szkiców o literaturze niemieckojęzycznej.
Biuro coraz więcej miejsca w planach wydawniczych poświęca prozie – rok temu ukazały się cztery zbiory opowiadań, w roku 2012 możemy mówić już o siedmiu prozatorskich książkach. Jest wśród nich debiutancka pozycja Katarzyny Jakubiak Nieostre widzenia. To obok Glossolaliów Katarzyny Fetlińskiej i Skaleczenia chłopca Filipa Wyszyńskiego jeden z trzech tegorocznych (i zarazem pierwszych od trzech lat!) debiutów w naszej oficynie. Katarzyna Fetlińska jest laureatką tegorocznego Połowu, a jej wiersze weszły też do almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2011.
Laury na najwyższych literackich szczeblach zebrali stali autorzy Biura Literackiego – Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki za tom Imię i znamię otrzymał Wrocławską Nagrodę Literacką Silesius, Jacek Łukasiewicz zdobył Nagrodę Literacką m. st. Warszawy za książkę Stojąca na ruinie, natomiast Martę Podgórnik uhonorowano Nagrodą Literacką Gdynia za Rezydencję surykatek. Za książki wydane w roku 2011 w BL autorzy zdobyli łącznie rekordową ilość 18 nominacji. Ostatnia należy do Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, autora jedynego tomu poetyckiego nominowanego do tegorocznej Nagrody Literackiej Nike.
Nowe książki polskich autorów pozwalają mieć nadzieję, że rok 2013 będzie równie udany. W gronie 36 premier 2012 roku znalazły się Bach for my baby Justyny Bargielskiej, tuż-tuż Julii Fiedorczuk, Na dzień dzisiejszy i chwilę obecną Jerzego Jarniewicza, Duchy dni Dariusza Suski i Zmartwychwstanie ptaszka Bohdana Zadury. Godne uwagi są też zbiory: opublikowany w serii „Dożynki” Błam (1985–2011) Marcina Sendeckiego, wybór wierszy Marty Podgórnik Nic o mnie nie wiesz pod redakcją Romana Honeta oraz Horror poeticus ze szkicami krytycznoliterackimi Piotra Śliwińskiego.
Koniec roku bezapelacyjnie należał do Mistrzów. Na przełomie listopada i grudnia Biuro Literackie zapewniło dwa wielkie czytelnicze prezenty od dwóch tajemniczych poetów: nową książkę Tadeusza Różewicza to i owo z premierowymi wierszami, niepublikowanymi rysunkami oraz dedykacjami przyjaciół pisarzy oraz wyczekiwane od 2010 roku Sylwetki i cienie Andrzeja Sosnowskiego. W publikacjach istotną rolę pełni połączenie druku z grafikami – obie książki wychodzą bowiem poza tradycyjnie pojmowane granice słowa pisanego.
36 premier, 13 przekładów, 7 zbiorów prozatorskich, 3 debiuty oraz rekordowe 18 nominacji dla autorów do najważniejszych nagród literackich w Polsce – ten rok kończymy patrząc w przyszłość z optymizmem. Pozostaje nam życzyć Państwu i sobie pełnego sukcesów roku 2013!
