MauriceBlanchot: Tomasz Mroczny

 16 marca nakładem Biura Literackiego ukazała się książka jednego z
najważniejszych współczesnych pisarzy francuskich Maurice'a Blanchota.
"Tomasz Mroczny. Szaleństwo dnia" składa się z dwóch tytułowych części w
tłumaczeniach Anny Wasilewskiej oraz Andrzeja Sosnowskiego.

Twórczość prozatorska zajmuje w pracy Blanchota nie mniej znaczące miejsce,
niż jego uznawana i ceniona działalność teoretyczna i krytycznoliteracka.
"Powieści i opowiadania Blanchota" - pisze Cezary Rowiński - "wyrastają
niejako organicznie z jego przemyśleń filozoficznych i teoretycznych,
stanowią nierozerwalną całość z jego twórczością krytyczną i filozoficzną".
"Blanchot-prozaik niszczy w sposób konsekwentny i radykalny wszelkie zasady
tradycyjnej narracji. Jego twórczość powieściowa jest kontynuacją tej linii
rozwojowej nietradycyjnej prozy francuskiej, którą w XX wieku zapoczątkował
Raymond Roussel" - dodaje.

"Blanchot przypisywał prozie prawa rządzące poezją, które pozwalają dziełu
zerwać więź z rzeczywistością po to, aby umocnić więź z językiem. Stąd
fascynacja poezją, ale także fascynacją Kafką. To pokrewieństwo poetyk obu
pisarzy uderza w doborze powieściowych scenerii, którymi są miejsca wyjęte
ze społecznych i historycznych kontekstów, odrealnione, niepokojące,
niezakotwiczone w jakiejś rozpoznawalnej rzeczywistości" - pisze w posłowiu
książki Anna Wasilewska.

Według Krystyny Rodowskiej: "Sam Blanchot zdawał sobie sprawę, że za
bohaterami powieści kryje się sam autor. Toteż za rozpływającymi się
postaciami z 'Tomasza Mrocznego' znajdujemy ich autora ze wszystkimi jego
obsesjami, niepokojami, natrętnymi myślami, które znamy dobrze z
filozoficznych prac Blanchota".

"We Francji Blanchot jest uznawany za klasyka, jednego z najwybitniejszych
pisarzy i myślicieli XX wieku, który wywarł ogromny wpływ na rozwój
powieści, krytyki literackiej i filozofii. Jego książki, hermetyczne i
trudne, z pewnością nie należą do wysokonakładowych pozycji, niemniej są
zawsze dostępne w księgarniach. Blanchot jest jednym z głównych punktów
odniesienia na literackiej mapie Francji" - mówi o autorze "Tomasza
Mrocznego" Anna Wasilewska.

"Tomasz Mroczny. Szaleństwo dnia" to trzecia książka Biura Literackiego w
serii Proza. Wcześniej ukazały się: "Dokumenty mające służyć za kanwę"
Raymonda Roussela i "Studium temperamentu" Ronalda Firbanka.

W tym tygodniu w Przystani! (portal www.biuroliterackie.pl) fragmenty
książki, rozmowa z tłumaczką Anną Wasilewską oraz szkice Agnieszki Mirahiny,
Grzegorza Jankowicza, Michała Piętniewicza, Marcina Orlińskiego.

Marice Blanchot urodził się w 1907 roku w Quain. Francuski pisarz, krytyk i
myśliciel, autor słynnych powieści: "Tomasz Mroczny" (1941, druga wersja
1950), "Aminadab" (1942), krótkiej prozy: m.in. "L'Arret de mort" (1948),
"Le Ressassement éternel" (1951), "Szaleństwo dnia" (1973) oraz książek
eseistycznych: "L'Espace littéraire" (1955), "Le Pas au-dela" (1973), Wokół
Kafki (1981, wyd. pol. 1996). Zwykle tomy swoich esejów poprzedzał króciutką
notką, której drugie zdanie brzmiało: "Jego życie jest całkowicie poświęcone
literaturze i właściwemu jej milczeniu". Zmarł w 2003 roku w Le
Mesnil-Saint-Denis.

Anna Wasilewska - tłumaczka, redaktor. Pisuje także teksty krytyczne. Z
wykształcenia romanistka (Uniwersytet Warszawski). Członek redakcji
miesięcznika "Literatura na Świecie" od 1979. Od 1993 prowadzi dział
literatury francusko i włoskojęzycznej. Przełożyła ponad trzydzieści
książek, kilkanaście sztuk teatralnych, nie licząc publikacji w pismach
(głównie w "Literaturze na Świecie" i "Dialogu"). M.in. utwory Italo
Calvina, Umberta Eco, Andrea Camilleriego, Alberta Moravii, Daria Fo,
Eduarda De Filippo, Raymonda Queneau, Georges'a Pereca, Maurice'a Blanchota,
Jeana Geneta, Antoine'a de Saint-Exupery'ego, Jeana Echenoza. Mieszka w
Warszawie.

Andrzej Sosnowski (1959) - poeta, tłumacz. Pracownik redakcji "Literatury na
Świecie". Laureat nagród: im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy debiut
poetycki 1992 roku, Kościelskich (1997), "Odry" za całokształt twórczości
(1998), Fundacji Kultury (1994 i 1999), nominowany do Nagrody Nike (1997 i
2008), nominowany do Gdyńskiej Nagrody Literackiej. Laureat Wrocławskiej
Nagrody Poetyckiej Silesius 2008 w kategorii "Książka roku" za tom Po tęczy.
Mieszka w Warszawie.