Péter Esterházy otrzymał Literacką Nagrodę Europy Środkowej ANGELUS za rok 2007 za książkę „Harmonia caelestis”.
Literacka Nagroda Europy Środkowej ANGELUS stanowi najważniejszą nagrodę w dziedzinie twórczości prozatorskiej i jest przyznawana za najlepszą książkę wydaną w języku polskim i opublikowaną w roku poprzednim. Wszyscy nominowani pisarze pochodzą z Europy Środkowej, a ich twórczość zmusza do refleksji.
Uroczystość poprowadził prof. Jan Miodek. Prezentacja danej książki odbywała się poprzez czytanie jej fragmentów, czemu towarzyszyła muzyka oraz krótkie interpretacje teatralne czy filmowe. Fragmenty książek były przedstawiane bardzo obrazowo, a dzięki muzyce granej na żywo można było odczuć emocje i klimat związany z danym tematem.
Książki nominowane do Literackiej Nagrody Europy Środkowej ANGELUS zaprezentowane zostały w tejże kolejności, co oczywiście nie miało wpływu na werdykt:
· Gunter Grass „Przy obieraniu cebuli”
Gunter Grass jest niemieckim pisarzem, laureatem nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1999 roku. Urodził się w 1927 roku w Gdańsku. W 1993 roku Rada Miasta przyznała mu tytuł Honorowego Obywatela Miasta Gdańsk. Nominowana książka pt. „Przy obieraniu cebuli” została wydana w 2007 roku, składa się ona z autentycznych faktów z życia autora, opisuje on swoją przeszłość, tak, jak ją zdołał zapamiętać.
Fragmenty tej książki przedstawił Marian Opania – aktor teatru Ateneum w Warszawie.
Utwór Tomasza Łuca grali: Dariusz Kaliszuk, Marek Pospieszalski i Lutosławski Quartet.
· Olga Tokarczuk „Bieguni”
Olga Tokarczuk urodziła się w 1962 roku w Sulechowie. Jest pisarką, eseistką, autorką scenariuszy, tegoroczną laureatką nagrody literackiej Nike za książkę „Bieguni”. Książka ta została wydana w 2007 roku, autorka opowiada w niej o swoim życiu i widzeniu świata.
Fragmenty książki zaprezentowała Krzesisława Dubiel.
Utwór Rafała Augustyna zagrał Lutosławski Quartet.
· Małgorzata Szejnert „Czarny ogród”
Małgorzata Szejnert jest pisarką i dziennikarką. Urodziła się w 1936 roku w Warszawie. W latach 1973 – 1981 pracowała w tygodniku „Literatura”. Po wprowadzeniu stanu wojennego wyjechała do Stanów Zjednoczonych, po powrocie do Polski w 1986 roku współtworzyła „Gazetę Wyborczą”, gdzie przez 15 lat prowadziła dział reportażu. Za książkę „Czarny ogród” w roku 2008 otrzymała Nagrodę Mediów Publicznych COGITO. „Czarny ogród” ukazuje magię Górnego Śląska.
Publiczność usłyszała fragmenty tej książki w interpretacji prof. Jana Miodka, które muzycznie wzbogacił Stanisław Sojka – grał dawne pieśni śląskie.
· Juli Zeh „Instynkt gry”
Juli Zeh urodziła się w 1974 roku w Bonn, jest niemiecką pisarką zaliczaną do najciekawszych autorek niemieckojęzycznych. Za swoją debiutancką powieść „Orły i anioły” w 2002 roku otrzymała German Book Award. Powieść „Instynkt gry” jest wizją rzeczywistości, bez miejsca na wrażliwość. Książka jest wstrząsająca, zmaga się w wieloma pytaniami dotyczącymi współczesnego życia społecznego.
Fragment tej powieści przedstawiła Anna Ilczuk – absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej we Wrocławiu, obecnie jest zatrudniona w Teatrze Polskim we Wrocławiu.
Aktorce na scenie towarzyszyła grupa Phonos ek mechane’s.
· Péter Esterházy „Harmonia caelestis”
Péter Esterházy urodził się w 1950 roku w Budapeszcie, jest jednym z najbardziej znanych węgierskich pisarzy. Laureat wielu europejskich nagród literackich. W roku 1999 był laureatem Państwowej Nagrody Austriackiej, a w 2004 roku otrzymał Nagrodę Pokojową Księgarzy Niemieckich. Książki tego autora uznawane są za istotny wkład w powojenną literaturę. „Harmonia caelestis” jest opowieścią o rodzie i rodzinie autora.
Fragmenty książki zaprezentował Konrad Imiela – aktor teatralny, telewizyjny i filmowy, autor tekstów i piosenek, reżyser teatralny, obecnie dyrektor Teatru Muzycznego Capitol we Wrocławiu.
Muzycznie wzbogacił to wystąpienie Lutosławski Quartet wykonując Kwartet KV 156 Mozarta w aranżacji Rafała Augustyna.
· Laszlo Krasznahorkai „Melancholia sprzeciwu”
Laszlo Krasznahorkai jest węgierskim pisarzem oraz twórcą scenariuszy filmowych, urodził się w 1954 roku w Gyula. W 2004 roku został laureatem najwyższej nagrody państwowej im. Kossutha. „Melancholia sprzeciwu” obrazuje Węgry komunizmu, przedstawia ówczesną rzeczywistość w sposób depresyjny, pokazuje tamtejsze szaleństwo i rozpacz.
Interpretację fragmentów tego utworu zaprezentował Bartosz Porczyk – aktor, w latach 2005-2006 pracował w Teatrze Muzycznym Capitol, a od listopada 2006 roku jest aktorem Teatru Polskiego we Wrocławiu.
Utwór Mateusza Pospieszalskiego zagrali Dariusz Kaliszuk i Marek Pospieszalski.
· Swietłana Wasilenko „Głuptaska”
Swietłana Wasilenko jest rosyjską pisarką, urodziła się w roku 1956 w Kapustin Jar. Tworzy opowiadania, scenariusze filmowe i powieści, za które otrzymała liczne nagrody. Otrzymała Nagrodę Siergieja Eisensteina i Nagrodę Nabokova. „Głuptaska” opowiada o cierpieniu w radzieckich realiach.
Publiczność fragmenty tej powieści usłyszała w interpretacji Kingi Preis – aktorka Teatru Polskiego we Wrocławiu. Towarzyszyła jej muzyka w wykonaniu Tomasza Łuca.
Książki były oceniane przez jury w składzie:
· Natalia Gorbaniewska – przewodnicząca jury, rosyjska poetka, dziennikarka, tłumaczka literatury polskiej
· Stanisław Bereś – krytyk, eseista, poeta, historyk literatury, tłumacz
· Piotr Kępiński – krytyk literacki, poeta, szef działu kultury „Dziennika”
· Julian Kornhauser – prozaik, krytyk literacki, poeta, tłumacz literatury serbsko-chorwackiej
· Ryszard Krynicki – poeta, tłumacz poezji języka niemieckiego
· Tomasz Łubieński – eseista, publicysta, prozaik, dramatopisarz, redaktor naczelny „Nowych Książek”
· Krzysztof Masłoń – krytyk literacki, publicysta, recenzent książkowy dziennika „Rzeczpospolita”
· Andrzej Zawada – krytyk, eseista, historyk literatury, tłumacz
Po zaprezentowaniu nominowanych książek do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus za rok 2007, jury podjęło decyzję o przyznaniu nagrody Angelus 2008, za najlepszą książkę prozatorską wydaną w Polsce w ubiegłym roku, Péterowi Esterházy za powieść pt. „Harmonia caelestis”.
Laureat otrzymał statuetkę ANGELUS autorstwa Ewy Rossano i czek na kwotę 150 tysięcy złotych. Werdykt jury został odczytany przez przewodniczącą, Natalia Gorbaniewska, zaś nagrodę wręczył prezydent Wrocławia – Rafał Dutkiewicz.
Patronem medialnym nagrody była TVP1, zaś projekt został przygotowany przez Miasto Wrocław i „Dziennik”.
Przy ogłaszaniu zwycięzcy konkursu, Natalia Gorbaniewska powiedziała, że „Harmonia caelestis” – zwycięska książka „była jakby stworzona dla ANGELUSA, choć, kiedy była napisana nasza nagroda jeszcze nie istniała, może właśnie dla niej moi Wrocławianie wymyślili ANGELUSA”.
Laureat nagrody – Péter Esterházy, kilka słów podziękowania wyraził z dużą doza humoru. Powiedział, że jest to dla niego: „Przyjemna sytuacja, sytuacja optymalna językowo. Moja znajomość języka polskiego dokładnie w tej chwili określa moją sytuację całą. Moja nieistniejąca znajomość polskiego”. Tłumaczyła Teresa Worowska – tłumaczka dzieł Pétera Esterházego.
Prezydent Wrocławia – Rafał Dutkiewicz, dodał na zakończenie: „Dziękując organizatorom i gratulując mistrzowi laureatowi, chcę powiedzieć, że Wrocław, miasto mikrokosmos, kwiat Europy, dzisiaj staje się w dużej mierze miastem węgierskim, dziękujemy mistrzu”.
Całość wyreżyserował Jerzy Bielunas, a wystąpili również na scenie: chór Sinaxis, zespół tancerzy pod kierunkiem Macieja Florka, zespół animatorów pod kierunkiem Anety Głuch.
