Eksperyment Isola trzyma w napięciu od pierwszych do ostatnich stron. To przerażająca wizja funkcjonowania dyktatorskiego państwa, w którym orwellowska wizja przeplata się z klaustrofobicznym światem Franza Kafki. Bywa intrygująco, koszmarnie i …magnetycznie!
Jest rok 2037. W Protektoracie Szwecji toczy się tajemnicze śledztwo, którego bohaterką jest Anna Francis. Jej nazwisko od początku wzbudza sprzeczne reakcje wśród bohaterów.
I nic dziwnego, bo to postać kontrowersyjna. Pracuje w tajnych służbach, nawet kosztem osobistego szczęścia. Jest inteligentna, ambitna i sumienna. Dzięki udziałowi w humanitarnym projekcie staje się bohaterką mediów i osobą rozpoznawalną, mimo iż wcale o to nie zabiega. Jednocześnie skrywa mroczną tajemnicę, na wyjaśnienie której trzeba poczekać.
Anna jest jednak również narzędziem w rękach swoich przełożonych, którzy nadzorują każdy ruch swoich pracowników. Jej udział w niebezpiecznym, tajnym eksperymencie na tytułowej wyspie Isola przynosi nieoczekiwane efekty. To one stają się przedmiotem dociekań śledczych.
I tu zaczyna się groźna gra pozorów, która tak bardzo zagęszcza atmosferę, że w pewnym momencie czytelnik niemal fizycznie odczuwa strach będący udziałem poszczególnych postaci.
Najgorsze jest to, że nie wiadomo, kto jest wrogiem, a kto sprzymierzeńcem. Jakby tego było mało, sugestywne i plastyczne opisy wzbudzają poczucie zagrożenia, przytłaczają z klaustrofobiczną siłą i oddziałują na wszystkie zmysły odbiorcy.
Jeśli ma się detektywistyczne zacięcie, można zabawić się w śledczego i spróbować stworzyć własną teorię na temat wydarzeń rozgrywających się na Isoli. Przyznam szczerze, że nawet miałam takie ambicje, ale moje podejrzenia wciąż wystawiane były na ciężkie próby, więc w końcu się poddałam i dałam ponieść pędzącej z zawrotną prędkością akcji.
Nie chciałam też dać się nabrać psychologicznym gierkom bohaterów, z których perspektywy poznajemy wydarzenia. Opowiada o nich bowiem nie tylko narrator wszechwiedzący. Autor głos oddał również Annie, jej byłemu współpracownikowi, Henry’emu i kilku innym osobom.
Zabieg ten dodatkowo komplikuje sytuację, gdyż każda z postaci ma swoje racje i zagęszcza i tak pogmatwaną fabułę.
Zakończenie zaskakuje i zmusza do refleksji na temat mechanizmów władzy i sposobów jej sprawowania. Mimo iż akcja rozgrywa się w przyszłości, problematyka dotyczy kwestii ponadczasowych, ważnych szczególnie we współczesnych nam czasach globalizacji.
Całość napisana jest dynamicznie, z polotem, w sposób wyrazisty, co na pewno sprzyja szybkiej i emocjonalnej lekturze.
BEATA IGIELSKA
Książka "Eksperyment Isola" Asy Avdic (w przekładzie Wojciecha Łygasia) ukazała się 14 marca 2018 roku, nakładem Wydawnictwa Sonia Draga
