Najnowsza powieść Ryszarda Marka Grońskiego „Ałe głach! Wszyscy równi” opisuje losy artystów w okupowanej Warszawie – zarówno tych, którzy trafili do getta, jak i tych po aryjskiej stronie. Już w księgarniach.
Wraz z wybuchem wojny życie warszawskich artystów zmienia się nieodwracalnie. Wielu z nich trafia za mury getta. Pozbawieni pracy, żyją poniżej minimum, wyprzedają resztki majątku. Aby przeżyć, imają się różnych zajęć. Niektórzy godzą się na kolaborację z okupantem i występują w koncesjonowanych przez Niemców teatrzykach i kabaretach.
„Ałe głach!” to portret żydowskiego i polskiego środowiska artystycznego, które staje w obliczu nieubłaganej historii. Umieszczona w realiach wojennej Warszawy powieść opisuje losy pisarzy, satyryków, aktorów i autorów piosenek. Jej akcja dzieje się m.in. w teatrach, kabaretach, prywatnych mieszkaniach oraz na ulicach miasta, na których niemiecki okupant daje upust swojej niewyobrażalnej brutalności. Ryszard Marek Groński ukazuje z dystansem, ale i sympatią życie wewnętrzne bohaterów po obu stronach barykady, ich mierzenie się z trudnymi wyborami, nagłymi zrządzeniami losu i śmiercią bliskich. Opisuje losy wykluczonych w świecie, w którym przemoc stała się codziennością.
„Przeszłość składa się przede wszystkim z pytań.
Od dawna już próbuję odpowiedzieć sobie, jak wyglądało życie kabareciarzy, satyryków, zabawiaczy publiczności w okupowanej Warszawie. Wielu z nich znalazło się za murami getta. Uczestnicząc w premierach i koncertach, pozwalali widzom i słuchaczom zapomnieć o miejscu, w którym deski sceny bywały deskami ratunku, a cudem w cudzie okazywał się śmiech.
Ci, co przeżyli, wracali niechętnie do wspomnień. Czasem jednak wracali, choć starali się wykreślić ten epizod z życiorysów. Ich historie składają się na losy bohaterów mojej książki. To losy zapomnianych autorów, kompozytorów, konferansjerów, ocalałe strofy wierszy, pointy monologów i skeczy”. (ze wstępu autora)
Spotkanie z autorem dotyczące książki w ramach Festiwalu Warszawa Singera odbędzie się 27 sierpnia, o godz. 13.00 w Austriackim Forum Kultury (ul. Próżna 7/9).
Ryszard Marek Groński – pisarz, dramaturg, satyryk, felietonista, autor tekstów piosenek, krytyk oraz historyk polskiej rozrywki. Studiował na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego. Debiutował w 1956 roku jako autor tekstów kabaretowych. Od 1966 roku mieszka w Warszawie. Był stałym komentatorem satyrycznym tygodnika „Szpilki”, autorem tekstów dla kabaretów Szpak, Wagabunda, Dudek, Pod Egidą. Pisał scenariusze programów telewizyjnych i radiowych. Drukował na łamach „Wprost”, „Sceny”, „Dialogu”. Przez wiele lat był felietonistą „Polityki”.
Ryszard Marek Groński, Ałe głach! Wszyscy równi
Premiera: 24 sierpnia 2016
Wydawnictwo: MUZA SA
