Wspomnienia ofiary hitlerowskiej eugeniki w książce "Zapomniane dzieci Hitlera"

Anna Bugajna
Anna Bugajna
Kategoria książka · 2 września 2016

Lebensborn – jeden z najokrutniejszych nazistowskich programów eugenicznych – oddzielił setki tysięcy dzieci od ich rodziców. Jedna z jego ofiar poszukuje po latach swojej prawdziwej tożsamości. „Zapomniane dzieci Hitlera” od 14 września w księgarniach.

 

Rok 1942. Erika Matko, dziewięciomiesięczna dziewczynka, zostaje uprowadzona z wioski

Sauerbrunn w byłej Jugosławii. Po przewiezieniu do Niemiec nazistowscy funkcjonariusze poddają  ją germanizacji w ramach programu Lebensborn. Choć Erika ma także starszego brata i siostrę, to ze względu na niebieskie oczy i włosy koloru blond tylko ona zostaje zaklasyfikowana jako Aryjka. Dorastając pod opieką nowych niemieckich rodziców jako Ingrid von Oelhafen, nic nie wie o swoim pochodzeniu, aż pewnego dnia znajomi rodziny wyjawiają jej prawdę. Tak zaczynają się próby ustalenia faktów dotyczących jej życia, narodzin i programu, którego była ofiarą. Odkrywa wstrząsające kulisy Lebensborn, historię porwania pół miliona dzieci i mordowania tych, które zostały uznane za „poniżej standardu”. Po latach Erica powraca do wioski, w której się urodziła. Tam spotyka ją coś jeszcze bardziej bolesnego – przez ponad 70 lat w wiosce inna kobieta mieszkała pod jej nazwiskiem i żyła jej życiem.

 

Zapomniane dzieci Hitlera to osobiste wspomnienia osoby urodzonej podczas drugiej wojny światowej, odebranej rodzicom, a potem adoptowanej przez dobrze sytuowaną niemiecką rodzinę – a w istocie nieszczęśliwie dobraną parę. Autorka opisuje powojenne losy, własne oraz przybranej matki, korzystając z odnalezionego dziennika tej ostatniej, a także o wiele lat późniejsze próby dotarcia do swoich korzeni.

 

Oto historia XX wieku widziana oczami doświadczonej życiowo kobiety – z perspektywy jednostkowej i absolutnie oryginalnej, która wymyka się schematom i jednostronnym ocenom. To również barwna opowieść literacka o trudnym i niezwykłym dzieciństwie, wychowaniu przez przybraną matkę, a potem instytucje opiekuńcze w zrujnowanym kraju, który dźwiga się z wojennej klęski. Płynne wplecenie autobiograficznych wątków w bogate tło historyczne sprawia, że książka staje się także analizą procesu inżynierii społecznej realizowanej w skali masowej, i to jakże niedawno, także na terenie dzisiejszej Polski, za pamięci wielu żyjących jeszcze osób.

 

Ingrid von Oelhafen (Erika Matko) jest niemiecką fizjoterapeutką mieszkającą w Osnabruck, ofiarą obsesji Hitlera na punkcie krwi, dzieckiem Lebensborn. Przez ponad 20 lat poszukiwała prawdy o tym, kim jest i kim była, przy okazji wydobywając na światło dzienne mroczną historię nazistowskich programów eugenicznych.

 

Tim Tate – wielokrotnie nagradzany reżyser filmów dokumentalnych. Jego filmy zostały uhonorowane przez Amnesty International, Royal Television Society, UNESCO, Association for International Broadcasting, Międzynarodowe Stowarzyszenie Dokumentalne, New York Festivals i US National Academy of Programming Cable. Jest również autorem 10 książek non-fiction i współautorem publikacji wspomnieniowych.

 

Ingrid von Oelhafen, Tim Tate, Zapomniane dzieci Hitlera

Tłumaczenie: Jolanta Sawicka

Wydawnictwo: MUZA SA

Premiera: 14 września 2016