Szumowiny to nowa powieść kryminalna Jørna Liera Horsta, którego książki sprzedały się do tej pory w milionie egzemplarzy w Norwegii i stu tysiącach w Polsce. Odcięte lewe stopy wyrzucane przez fale dają początek opowieści o ludziach, dwuznacznej moralności i instynktach. Polska premiera książki już 14 września.
W małym, nadmorskim Stavern jest sam środek lata. Fale wyrzucają na brzeg odciętą lewą
stopę w bucie sportowym. Potem następną. I jeszcze jedną. Łącznie cztery lewe stopy w ciągu jednego letniego tygodnia. Odrąbane części ciał stanowią jądro zdumiewającej zagadki, w której ważną rolę odgrywają również skazani mordercy, ludzie ginący bez wieści, tajna organizacja stay-behind oraz ogromne ilości niezarejestrowanej broni.
Rozpoczynając dochodzenie, znany polskim fanom kryminału (np. z bestsellerowego „Jaskiniowca”) inspektor William Wisting nie domyśla się, że ta sprawa zmusi go do zakwestionowania najbardziej fundamentalnych zasad pracy policjanta. Horst patrzy bowiem na swoich bohaterów-zabójców przede wszystkim jak na ludzi ukształtowanych przez rodzinę, środowisko, ich historię. Dopiero później nakłada na nich konsekwencje w postaci zbrodni, którą podyktować mógł choćby impuls. Wykorzystując praktyczną wiedzę o tajnikach prowadzenia dochodzeń i profilach sprawców, zapewnia niesłabnące napięcie. Podsycają je realia systemu karnego, zbrodniarze, których nazwiska zapisały się na kartach pozaliterackiej historii, metody śledcze wykorzystywane w akcjach specjalnych. Całą fabułę zmyślnie prowadzi język, który momentami składnia do głębokich refleksji, a innym razem wpędza w nieznającą jeszcze celu gonitwę urywanych myśli.
Szumowiny to nie tylko kryminał, Horst prowadzi opowieść na wielu płaszczyznach. Podejmuje temat pieniędzy jako pierwszorzędnego celu nawet w zamożnej Norwegii, a także bogacenia się na niemieckiej okupacji. Podważa norweski system resocjalizacji, który jedynie odseparowuje ludzi od cywilizacji, by uczynić z nich albo zwyrodnialców, którymi mogliby nigdy nie zostać, albo jednostki bez najmniejszej perspektywy jutra. Nie tak daleko tych kreślonych czarną kreską postaci autor stawia statecznych mężczyzn u progu życia, którzy w obawie przed Stalinem, po II wojnie światowej stworzyli siatkę wywiadowczą, a łamanie prawa usprawiedliwiali własnym kodeksem moralnym.
Jørn Lier Horst – były policjant, norweski pisarz i dramaturg. Ma za sobą studia kryminologiczne, filozoficzne i psychologiczne, co sprzyja tworzeniu wiarygodnych charakterów, motywacji, idei i działań bohaterów. Był szefem wydziału śledczego Okręgu Policji Vestfold. Poza cyklem o Williamie Wistingu stworzył także serię powieści kryminalnych przeznaczonych dla młodszych czytelników (CLUE), cztery z nich ukazały się w Polsce. Zadebiutował w 2004 powieścią „Nøkkelvitnet” („Świadek koronny”).
Jørn Lier Horst, Szumowiny
Tłumaczenie: Milena Skoczko
Wydawnictwo: Smak słowa
Premiera: 14 września 2016