Kolumbowie. Rocznik 20 to pierwsza powojenna książka opowiadająca o młodych akowcach i ich codziennym życiu, ale także o tym, jak szli na śmierć podczas Powstania Warszawskiego. O dwudziestolatkach zmuszonych do podejmowania trudnych, nierzadko tragicznych decyzji. I angażujących się nierówną walkę z Niemcami - początkowo spontanicznie, później w sposób zorganizowany.
Akcja książki obejmuje sześć ważnych i ciężkich lat w historii Polski lata: od 1942 do 1948 roku i koncentruje się kolejno na niemieckiej okupacja i dywersji (część I: Śmierć po raz pierwszy), powstaniu warszawskim (część II: Śmierć po raz drugi) oraz powojennej rzeczywistości w Polsce i na emigracji (część III: Życie).
Ta kultowa powieść dała nazwę całemu pokoleniu Polaków urodzonych koło roku 1920, do którego należeli m.in. Zbigniew Herbert, Krzysztof Kamil Baczyński, Wisława Szymborska, Tadeusz Różewicz.
Bratny nie ograniczył się tylko do ukazania bohaterów w trakcie działań konspiracyjnych. W niezwykle sugestywny sposób opisał dramaty Jerzego, Kolumba, Zygmunta, Basi i Niteczki, opowiedział o ich miłościach skażonych cieniem wszechobecnej śmierci, o zwątpieniu i poświęceniu, o małych radościach – jakby na przekór okrutnej wojennej rzeczywistości. Kolumbowie kochali życie – pod tym względem nie różnili się od współczesnej młodzieży. Choćby to przesądza o ponadczasowości tej prozy.
Powieść, napisana w czasie „odwilży”, w latach 1955-56 – dokładnie w ciągu jedenastu miesięcy, i zekranizowana w 1970 roku przez Janusza Morgensterna,
przyniosła Bratnemu sławę i uznanie.
W 5-odcinkowym serialu "Kolumbowie" wystąpiły największe gwiazdy
polskiego kina lat siedemdziesiątych: Jan Englert, Marek Perepeczko, Jerzy Trela, Władysław Kowalski, Jerzy Matałowski, Krzysztof Machowski.
Roman Bratny, autor powieści "Kolumbowie. Rocznik 20",
5 sierpnia 2016 roku skończy 95 lat.
Roman Bratny a właściwie Roman Mularczyk, urodził się 5 sierpnia 1921 roku w Krakowie. Podczas okupacji wraz z matką i młodszym bratem, Andrzejem, późniejszym scenarzystą filmowym, zamieszkał w podwarszawskim Konstancinie. Ojciec pisarza brał udział w kampanii wrześniowej, był dowódcą 2 Pułku Strzelców Konnych, w okresie okupacji pełnił funkcję szefa podokręgu kieleckiego AK. Roman w czasie wojny działał w konspiracji pod pseudonimem „Bratny”. W latach 1943-1944 współpracował z pismem Kuźnia. Był jednym ze współzałożycieli podziemnego pisma "Dźwigary", związanego z prawicową organizacją "Pług i miecz". W 1944 roku opublikował swój debiutancki tomik wierszy pt. "Pogarda". Brał udział w Powstaniu Warszawskim, a po kapitulacji Warszawy trafił do oflagu. Po wyzwoleniu zaangażował się po stronie nowej, komunistycznej władzy. W latach 1946-1947 Bratny był redaktorem "Pokolenia", "Nowej Kultury" i "Kultury". W 1949 ukończył Akademię Nauk Politycznych w Warszawie. Pracował w wielu redakcjach tygodników społeczno-politycznych, m. in. "Nurt", "Odrodzenie", opublikował kilka tomików wierszy i wyborów nowel. Swoją najsłynniejsza powieść − "Kolumbowie. Rocznik 20" wydał w 1957 roku, na fali po październikowej odwilży. Trzytomowa książka przedstawiała doświadczenie pokolenia autora - ludzi, którzy wchodzili w dorosłe życie w czasie okupacji, konspirowali, walczyli w Powstaniu Warszawskim. Środowisko dawnych AK-owców przyjęło ją z mieszanymi uczuciami. Po 1989 roku Bratny nie zmienił poglądów i pozostał zatwardziałym komunistą. Dawał temu wyraz w swoich powieściach i opowiadaniach: "Rok 199?, czyli dziura w płocie", "Tryptyk paradoksalny", "Replika zbrodni", "Wielebny Romeo", "Dzieci Ojca Świętego". Ostatnia opublikowana przez Bratnego powieść to "Anioł w butach z ostrogami" z 1995 roku. 5 sierpnia 2016 roku autor skończy 95 lat.
Roman Bratny, Kolumbowie. Rocznik 20
Wydawnictwo: Albatros
Premiera: 20 lipca 2016