Przedwczesne podsumowanie kariery (autobiografia Pawła Zagumnego)

Życie to mecz autorstwa Pawła Zagumnego – jednego z najzdolniejszych rozgrywających w historii polskiej siatkówki, to doprawdy frapująca rzecz. Nie wiem, kto namówił Zagumnego do tego przedsięwzięcia, ale uważam, że jak na autobiografię książka powstała przedwcześnie. Nawet jeśli najlepsze lata Guma ma już za sobą, to przecież wciąż jest czynnym zawodnikiem, a kilka dni temu otrzymał powołanie do szerokiej kadry na styczniowy turniej kwalifikacyjny do igrzysk olimpijskich w Rio. I chociaż sam zainteresowany z właściwą sobie skromnością twierdzi, iż jest tylko "opcją rezerwową", to trudno zaprzeczyć, że to wciąż ważny zawodnik, który na parkiecie nie powiedział jeszcze ostatniego słowa.

Po lekturze odnoszę wrażenie, że książka powstawała w niepotrzebnym pośpiechu i nie została do końca przemyślana. Trudno wymagać od Zagumnego zdolności edytorskich, ale w pracy nad książką pomagał mu Cezary Kubaszewski, który niestety nie wywiązał się ze swojej roli. Książka ma wszystko, co autobiografia mieć powinna: encyklopedyczne fakty, bardziej i mniej znane anegdoty zarówno z życia sportowego, jak i rodzinnego, a także komentarze samego autora i liczne zdjęcia. Zabrakło jednakże pomysłu na złożenie tych czynników w spójną całość. Książka jest bardzo nierówna: są fragmenty, które czyta się z przyjemnością, ale są też i takie, przez które trudno przebrnąć. Potencjał tkwiący w biografii Zagumnego nie został do końca wykorzystany. Oczywiście kibice siatkówki i tak będą zadowoleni, ale obawiam się, że poza nimi niewiele osób sięgnie po tę książkę.

Życie to mecz składa się z dwóch części: pierwsza to opis kariery klubowej. Zagumny wspomina pierwsze treningi, pierwsze występy, pierwszy zawodowy kontrakt, a następnie drobiazgowo opisuje przebieg swojej kariery. Ta część to po prostu przypomnienie encyklopedycznych faktów, uzupełnionych dosłownie garstką anegdot i opisów pozaboiskowych wydarzeń, wśród których najciekawszym są okoliczności i kulisy odejścia Pawła z ZAKSy Kędzierzyn-Koźle.

Druga część to opis kariery reprezentacyjnej. Tę cześć czyta się zdecydowanie lepiej, być może dlatego, że zawiera ona dużo więcej anegdot i komentarzy autora.

Zagumny nie skupia się tylko na sobie i swojej grze, ale ukazuje też szersze tło siatkówki. W opis kariery wplecione zostały przemiany organizacyjne jakie przez lata zachodziły w siatkówce zarówno na poziomie klubowym, jak i reprezentacyjnym. Autor wspomina pojawienie się w polskich klubach pierwszych menadżerów, sponsorów, czy wreszcie zawodników zagranicznych. Bardzo interesujące są również wątki związane z grą w reprezentacji. Momentami trudno uwierzyć w warunki panujące podczas pierwszych zgrupowań kadry, w których Paweł brał udział: jednakowe ćwiczenia dla wszystkich, czy brak wody na treningach. Porównanie warunków panujących 20 lat temu w halach treningowych czy podejście do treningu i relacji na linii trener-zawdonik z obecnymi standardami pozwalają uzmysłowić sobie, jak bardzo zmieniło się podejście do sportu i do zawodników. We wspomnieniach związanych z organizacją zgrupowań, czy wyjazdów zagranicznych niczym w kalejdoskopie widać, z jakim trudem rodziła się w Polsce profesjonalna siatkówka.

Uzupełnieniem autobiografii są wspomnienia o nim najbliższych zawodników, trenerów i kolegów z siatkarskich parkietów. Całość składa się w historię o tym jak z niewinnego odbijania piłki od ściany, siatkówka stała się całym życiem Zagumnego.

Paweł Zagumny to zawodnik, który w swojej dyscyplinie dotąd nie osiągnął tylko dwóch laurów: tytułu drużynowego mistrza Polski i medalu Igrzysk Olimpijskich. Ale piłka wciąż jest w grze, a słowa Wojciecha Góry, według którego Zagumny: