O wyborze korespondencji Tymoteusza Karpowicza, Andrzeja Falkiewicza i Krystyny Miłobędzkiej.
Myśli trzech osób jako układ (i zarazem część wspólna trzech większych układów) wyjaśniających się wzajem punktów – bliższych i dalszych, powiązanych zależnościami: jak wiersze Miłobędzkiej czytane przez Karpowicza a Karpowicza widzenie poezji, zderzone (może – uzupełnione?, przefiltrowane?) z koncepcjami wyrzeźbionymi przez Falkiewicza. W końcu – widzenie widzenia, komentarz do komentarza, rozdwajający linie układu na nitki cieńsze i precyzyjne, łączące punkty w obrębie punktów, dających system wzajemnych odniesień, gdzie z kilku danych wyprowadzimy coraz to więcej niewiadomych z systemów wewnętrznych każdego z rozmówców.
W tym wszystkim wzmianki o zdrowiu, ogrodzie i domu – konkrety, nie dające abstraktom rozcieńczyć się w sobie, zniknąć, odpłynąć. A takie ryzyko istniało. We fragmencie przedrukowanego wywiadu (szare światło. Rozmowy z Krystyną Miłobędzką i Andrzejem Falkiewiczem) mówi Falkiewicz o niespełnionym spotkaniu: „On [Tymoteusz Karpowicz – przyp. M.S.] nie szukał partnera do rozmowy, tylko tematów do dyskusji. (…) Mieliśmy dywagować o kwantowej fizyce, o Husserlowskiej redukcji transcendentalnej… Zamiast rozmowy dwóch starych, doświadczonych ludzi, czekał mnie trudny egzamin”. Lecz w korespondencji, jaką między sobą Falkiewicz i Karpowicz wymienili, nikt przed nikim egzaminu nie zdaje. Choć elokwentnie, i nie tyle o filozofii, co filozofią, fizyką, poezją, to jednak rozmawia – dwu starych, doświadczonych ludzi.
Przyzwoitość wymaga, bym wspomniał o przyziemnej kwestii wydania – pełnego, prócz tekstu czystego, skanów listów i kopert, zdjęć okładek przesyłanych listownie książek, i zdjęć samych przyjaciół, którzy to wymieniają długie uwagi i pozdrowienia w korespondencji zeszłego stulecia: pisanej wolno, z namysłem, o przedłużonej dacie ważności. Odczytuję odręczne pismo Andrzeja Falkiewicza, który nie dożył wydania dwu rozmów: „dość liczne reprodukcje przysłanych utworów, kopert etc. podkreślają autentyczność, »roboczość« tej książki!”.
Nie cała korespondencja, jaką wymieniła ze sobą ta trójka, zmieściła się w książce. Ale Jarosław Borowiec, redaktor, zapowiada kompletne wydanie w przyszłości (najbliższej – trzymam za słowo!). Układ punktów, o jakim pisałem, będzie wtedy pełniejszy – i równie łatwo przyjmie w siebie zewnętrzny system odniesień: czwartego, milczącego uczestnika rozmowy.
Michał Słotwiński
Tymoteusz Karpowicz, Andrzej Falkiewicz, Krystyna Miłobędzka
dwie rozmowy, pod redakcją Jarosława Borowca
wyd. Biuro Literackie, 2011
