Mały człowiek - o współczesnym reportażu w Rosji

Redakcja
Redakcja
Kategoria książka · 14 kwietnia 2010

 

Autor jest dziennikarzem i podróżnikiem, eksplorerem Syberii. Pracuje na Uniwersytecie Wrocławskim. Wkrótce ukaże się jego książka „Syberyjska sekta wissarionowców jako fenomen społeczno-religijny”.  

Książka jest zapisem fascynacji literackością reportażu, budowanego na bazie etosu tradycji inteligenckiej. Fascynacja owa wynika zarówno z zainteresowań naukowych, jak i praktycznej

działalności reporterskiej autora. Analiza dokumentalnych tekstów literackich ukazuje inne oblicze rosyjskiego dziennikarstwa: niezwykle subiektywne, skuteczne perswazyjnie, trudne do sformatowania i standaryzacji. 

Rosyjskie dziennikarstwo przyciągało dotychczas zwykle uwagę literaturoznawców w kontekście krytyki literackiej i teatralnej. Czasopisma rozpatrywane były przede wszystkim jako zjawisko życia kulturalnego, ewentualnie politycznego. 

Jędrzej Morawiecki buduje natomiast opis filologiczny na bazie tradycji literaturoznawczej, traktującej dokument prasowy jako wyraz indywidualnej ekspresji, jak również jako istotny składnik dyskursu kulturowego. Opis ten z założenia zawiera pierwiastek humanistyczny, uwzględniający subiektywizm jednostkowej relacji. Stanowi z jednej strony produkt indywidualnej ekspresji artystycznej, z drugiej zaś bierze pod uwagę szerszy kontekst historycznoliteracki. 

Autor szczagółowo analizuje materiały z tygodnika „Ogoniok” — czasopisma, które zajmowało i zajmuje w rosyjskim dyskursie kulturowym pozycję szczególną: jest ogólnie znane, ma własną, silnie określoną tożsamość i stanowi od przeszło osiemdziesięciu lat nośnik zarówno rosyjskiego dokumentu, jak i beletrystyki.