Lublin 8-13 lipca 2014
Move East Movie
wschodnioeuropejska kinematografia od pewnego czasu coraz śmielej budzi się z postreżimowego letargu i stanowi dziś ciekawą alternatywę dla kina zachodniego, azjatyckiego czy amerykańskiego. Przynosi ze sobą wiele świeżości, ale też ujawnia nową, nie spotykaną dotąd perspektywę na problemy współczesnego świata, postrzeganie granic czy codzienną egzystencję. Filmowe spojrzenie na naszych wschodnich sąsiadów, a zwłaszcza na kraje Kaukazu dostarcza też dziś ogromnych pokładów wiedzy na temat tamtejszej kultury, wciąż mało rozpoznawalnej dla przeciętnego Europejczyka. Inicjując cykl “Move east movie” chcemy poruszyć świadomość kinomanów i pokazać współczesne życie mieszkańców krajów Partnerstwa Wschodniego oraz zainteresowania tamtejszych środowisk filmowych. Pierwszy punkt na filmowej mapie stanowić będzie Gruzja, której poświęcony zostanie sześciodniowy cykl prezentacji plenerowych.
Jak powiedział kiedyś Federico Fellini “Kinematografia gruzińska to niezwykły fenomen. Wyjątkowa, lekka pod względem filozoficznym, wyrafinowana, a jednocześnie dziecinnie niewinna i czysta. Jest w niej wszystko by doprowadzić do katharsis, a doprowadzić mnie do płaczu jest niezwykle trudno.” Mamy nadzieję, że wielu emocji publiczności zgromadzonej w Lublinie dostarczą tacy twórcy jak: Géla Babluani, Nana Ekvtimishvili, Zaza Urushadze czy Lewan Koguaszwili.
Kurator: Agnieszka Wojciechowska
Program:
8 lipca 2014
Randka w ciemno / Blind date (Shemtkhveviti paemnebi) – reż Levan Koguashvili; 2013 rok; czas trwania: 95 min. – w Polsce pokaz przedpremierowy
Levan Koguashvili (ur. 1973, Gruzja) studiował film w Rosyjskim Państwowym Instytucie Filmu (WGIK) i New York University Graduate. W latach 2002 i 2007 przebywał w Nowym Jorku, gdzie zrobił kilka filmów krótkometrażowych i dokumentalnych. W 2008 roku przeniósł się z powrotem do Gruzji, aby zrealizować swój pierwszy film pełnometrażowy „Street days”. Film jest oparty na własnym scenariuszu, który wygrał konkurs zorganizowany przez Gruzińskie Narodowe Centrum Filmowe.
W Randce w ciemno przewodnikami po duszy współczesnego czterdziestolatka są nauczyciel historii Sandro (Andro Sakhvarelidze) i jego najlepszy przyjaciel, były piłkarz, obecnie trener żeńskiej drużyny, Iva (Archil Kikodze). Poznali się jako dzieciaki, a dziś ci łysiejący kawalerowie uczą w tej samej podstawówce i zmagają się z tym samym problemem: czwarty krzyżyk już na karku, ale życiowej partnerki wciąż brak.
Koguashvili rozpoczyna film od tytułowej randki w ciemno, zaaranżowanej przez Internet przez bardziej wygadanego Ivę. Spotkanie szybko przeradza się w festiwal niezręczności. Po pierwsze dociera na nie tylko jedna z pań (druga, Maka (Sopho Shaqarishvili) powróci później, w jednej z najbardziej dziwnie-pięknych, przeszywających scen filmu). Po drugie między Lali (Marika Antadze) a Sandro nie ma za bardzo chemii, ale kurtuazja nakazuje nie przerywać spotkania zbyt wcześnie. Niedopasowana para umawia się nawet na kolejne spotkanie, chyba z braku odwagi, żeby przyznać się do porażki.
Od tego nieporadnego, pełnego krępującego milczenia i nerwowego gadania randko-fiaska rozpoczyna się filmowa opowieść o poszukiwaniu miłości, która prowadzi widza przez realia gruzińskiej codzienności z humorem, wrażliwością, uważnie. Koguashvili wysyła swoich bohaterów nad morze wraz z rodzicami Sandro, uroczą starszą parą, która nieustannie narzekając na nieustatkowanego jeszcze syna, generuje kolejne komiczne sytuacje.
9 lipca 2014
W rozkwicie / In bloom (Grdzeli nateli dgeebi) – reż. Nana Ekvtimishvili, Simon Groß; 2013 rok; czas trwania: 102 min.
Film uważany za odkrycie Berlinale 2013. Nana Ekvtimishvili i Simon Gross stworzyli w „W rozkwicie” niezwykłą historię dwóch, młodych dziewcząt, usiłujących zmierzyć się z uciskiem rodzinnych i społecznych oczekiwań poradzieckiej Gruzji.
Tbilisi, rok 1992: nowe, niezależne państwo, które musi zawalczyć samo o siebie, nawet kiedy na prowincji trwa wojna domowa. Poznajemy historię dwóch nastoletnich przyjaciółek Eki (Lika Babluani) i Natii (Mariam Bokeria), których dzieciństwo w zaniedbanym, ale wciąż pięknym mieście utknęło w martwym punkcie, bo niepewność i strach co może przynieść przyszłość, dominują życie codzienne.
Introwertyczna Eka mieszka w domu wypełnionym książkami razem z lekceważącą i zafascynowaną mężczyznami starszą siostrą i zapracowaną, samotną matką; nad wiek dojrzała Natia mieszka w bezładnej aurze ciasnego mieszkania razem z rodziną z klasy robotniczej, zdominowaną przez ojca alkoholika. Ale jak większość uczennic, Eka i Natia są znacznie bardziej pochłonięte życiem zewnętrznym – szkolnymi plotkami, muzyką i testowaniem ich pączkującej seksualności na miejscowych chłopcach.
Jako klasowa piękność – Natia rzeczywiście przyciąga uwagę nie tylko przystojnego Lado, ale również miejscowego złodziejaszka Kote, który nie odpuści rywalom bez walki. W ten sposób pistolet, który podaruje Natii Lado, aby miała przy sobie „coś do obrony” – rozbije życie obu dziewcząt i stanie się poważnym testem dla ich relacji, bo każda zareaguje na naciski, na które nie mają wpływu w inny, zmieniający życie sposób.
Film „W rozkwicie” oparty na luźnych wspomnieniach z dzieciństwa autora scenariusza i współreżysera Nany Ekvtimishviliego, urzeka wiarygodnością misternie budowaną poprzez bogatą teksturę realnych doświadczeń. Ten wzruszający obraz dzięki poruszającym kreacjom aktorskim i pięknym zdjęciom Olega Mutu (pracującego przy takich produkcjach jak „4 Miesiące, 3 Tygodnie, 2 Dni” czy „Za wzgórzami”) został niedawno nagrodzony zarówno nagrodą dla najlepszego filmu jak i nagrodą FIPRESCI podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Hong Kongu (2013), a dwóch reżyserów naznaczył jako najbardziej ekscytujące talenty w światowym kinie.
10 lipca 2014
13 (Tzameti) - reż. Géla Babluani; 2005 rok; czas trwania: 89 min.
Géla Babluani (ur. 1979 w Tbilisi), francuski reżyser filmowy i scenarzysta gruzińskiego pochodzenia. Jest synem filmowca Temura Babluaniego. W wieku 17 lat zamieszkał we Francji. Debiutował w 2002 krótkometrażowym À fleur de peau. W 2005 wyreżyserował swój pierwszy pełny film - 13 Tzameti. Opowiada w nim historię gruzińskiego emigranta, dwudziestolatka przypadkowo wciągniętego w przestępczy półświatek i biorącego udział w turnieju rosyjskiej ruletki. W czarno białym obrazie główną rolę zagrał jego brat, George. Sensacyjny dramat na festiwalu w Sundance w 2006 zdobył nagrodę dla najlepszego dzieła zagranicznego. Kolejny film - L'Héritage - zrealizował wspólnie z ojcem.
11 lipca 2014
Mandarynki / Tangerines (Mandariinid) – reż. Zaza Urushadze; 2013 rok; czas trwania: 90 min.
Jesień – ulubiona pora roku poetów i melancholików – to też czas, w którym w jednych z sadów w Abchazji dojrzewają mandarynki. Od morza wieje jeszcze ciepły wiatr, lasy na wzgórzach pokrywają się złotymi liśćmi. Jest rok 1992, więc ciszę przerywają odgłosy toczącej się wokół wojny. Mało kto je słyszy, bo okolica zagrożona wojenną pożogą jest już praktycznie wyludniona. Swoich domów nie opuścili tylko bezstronni Estończycy – Markus (Elmo Nueganen) i jego sąsiad Ivo (Lembit Ulfsak). Córka Iva wróciła do Estonii, uciekła przed wojną. Mężczyzna nie ma w sobie siły, by zerwać więź z przeszłością i opuścić miejsce, w którym została pochowana jego żona. Markus pielęgnuje sad mandarynkowych drzew, Ivo wyplata kosze, w których obaj plantatorzy sprzedają owoce regularnie pojawiającym się w okolicy żołnierzom. Konflikt zbrojny w okolicy nabiera jednak na sile. Po jednej z bitew Ivo znajduje ocalałego z potyczki, rannego Czeczena Ahmeda (Giorgi Nakashidze). Nie zważając na niebezpieczeństwo zabiera go do swojego domu. Grzebiący zmarłych Gruzinów Markus znajduje tymczasem młodego rannego Gruzina o imieniu Niko (Mikhail Meskhi). Bezstronni plantatorzy mają teraz pod swoim dachem żołnierzy wrogich sobie armii. Czy mężczyźni będą potrafili się porozumieć i w małej abchaskiej wiosce nie rozleje się więcej krwi?
12 lipca 2014
F5 – reż. Alexander Koridze; 2012 rok; czas trwania: 78 min.
F5 to musical złożony z ośmiu krótkich historii. Osiem, ponieważ w produkcji filmu wzięło udział osiem popularnych w Gruzji zespołów muzycznych, a każdemu z nich została zadedykowana jedna z etiud. Film jest zarówno dokumentalny jak i fabularny. Część dokumentalna polega na prezentacji każdego z zespołów przed rozpoczęciem się jego inscenizowanej historyjki. Każde opowiadanie rozgrywa się na granicy światów rzeczywistych i iluzorycznych.
F5 to pierwszy przypadek w historii kina gruzińskiego, kiedy mamy do czynienia z połączeniem trzech gatunków filmowych: fabuły, dokumentu i musicalu.
13 lipca 2014
Susa - reż. Rusudan Pirveli; 2010 rok; czas trwania: 78 min.
Reżyser filmu, Rusudan Pirveli (1975), ukończyła japonistykę na uniwersytecie w Tbilisi oraz Gruziński Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej i Filmowej. Ma na swoim koncie wiele filmów krótkometrażowych i dokumentalnych.
„Susa” powstały w 2010 roku miał swoją światową premierę na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Rotterdamie w 2010 roku. Film był pokazywany na ponad dwudziestu festiwalach na całym świecie (Berlin, Cannes,Wiedeń, Montpellier, Szanghaj, Antalya itd.), wszędzie przyjmowany był z ogromnym uznaniem i zainteresowaniem. Tylko w 2010 roku zdobył szereg nagród, w tym: Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu w Chŏnju w Korei, nagrodę za Najlepszą Reżyserię na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym Culture&Cultures we Francji, nagrodę dla Najlepszego Aktora na Międzynarodowym Festiwal Nowego Kina w Montrealu, Złotego Prometeusza na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Tbilisi.
Susa pokazuje trudne warunki współczesnej Gruzji oczami nastolatków pracujących w nielegalnej gorzelni niedaleko Tbilisi. Susa (Avtandil Tetradze) jest 12-letnim chłopcem i jak wszyscy jego rówieśnicy lubi grać w gry i zbierać kawałki kolorowych witraży. Ale jego codzienne życie składa się z pracy w nielegalnej gorzelni, gdzie jego zadaniem jest dostarczenie konsumentom wódki. Pewnego dnia matka objawia mu, że na kilka dni, po długiej nieobecności, przyjedzie jego ojciec. Susa ma więc nadzieję, że jego życie poprawi się, a on i jego matka od tej pory będą szczęśliwi.
Organizatorami wydarzenia Wschód Kultury – Inne Brzmienia Art’n’Music Festival są Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Kulturowego, Narodowe Centrum Kultury, Warsztaty Kultury w Lublinie oraz Miasto Lublin.
Sponsorem Głównym wydarzenia jest PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
Sponsorzy: Cydr Lubelski, Perła - Browary Lubelskie S.A. oraz Restauracja Etiuda.
Patroni medialni: Polskie Radio, TVP Kultura, AMS, Gazeta Wyborcza, Co Jest Grane, TVP Lublin, Radio Lublin, O.pl, nocowanie.pl, takduzogenialnejmuzyki.pl, nigdywiecej.org