Z okazji 20-lecia GUTEK FILM
1000 arcydzieł ze wszystkich kontynentów świata - THE STORY OF FILM: Odyseja filmowa
Wielkie wydarzenie największych festiwali świata na specjalnych pokazach w kinie Muranów | 4, 5, 6 oraz 11, 12, 13 października
i obejmująca 12 dekad historia kina dziejąca się na 6 kontynentach. Niezwykłość filmu polega również na tym, że to bardzo subiektywna opowieść Marka Cousinsa, irlandzkiego reżysera, wybitnego krytyka filmowego i wielkiego pasjonata kina. Ekipa The Story of Film odwiedziła kluczowe dla rozwoju sztuki filmowej miejsca i przeprowadziła wywiady z jej wielkimi osobowościami, wśród których znaleźli się m.in. Stanley Donen, Gus van Sant, Lars von Trier, Roy Andersson, Claire Denis, Bernardo Bertolucci, Robert Towne, czy Jane Campion.
- The Story of Film to światowy film drogi, odnajdujący innowatorów, filmowców, którzy poświęcili swoje życia tej wysublimowanej, nieopisanej sztuce jaką jest kino. Zapnijcie pasy. Droga będzie wyboista [Mark Cousins]
- Kino jest dla mnie wszystkim. Dzięki niemu moje życie stało się lepsze, więc teraz chciałbym spłacić ten dług. Dla chłopca, który wychowywał się w latach 70. na ulicach pogrążonego w wojnie Belfastu kino było ucieczką. Dzięki niemu uspokajałem się, zwiedzałem rozmaite miejsca. Uświadamiało mi ono czym są wartości, ale też frustracje. Kino sprawiło, że tańczyłem, śpiewałem i miałem ciarki. Dzięki niemu czułem się żywy w czasach i miejscu, które było zaprzeczeniem życia. Będę za to zawsze wdzięczny i dlatego, w ramach podziękowania, postanowiłem zrealizować pierwszy w historii dokument, który opisze dzieje kina przez pryzmat innowacji, które się w nim dokonywały. [Mark Cousins]
zwiastun filmu: http://www.youtube.com/watch?v=M34uCwk6Z40
PROGRAM MARATONU:
04.10 Piątek
20:30 ODCINEK 1: 1895-1918: Świat odkrywa nową formę sztuki. Emocja tworzy opowieść.
Narodziny nowej formy sztuki – kina. Odcinek, kręcony w miejscach, gdzie powstawały pierwsze filmy.
ODCINEK 2: 1918-1928: Triumf Filmu Amerykańskiego i pierwsi buntownicy.
Kino staje się w tamtym czasie przemysłem rozrywkowym, na naszych oczach objawiają się takie reżyserskie gwiazdy jak Charlie Chaplin, czy Buster Keaton.
05.10 Sobota
18:00 ODCINEK 3: 1918-1935: Wielcy buntownicy kina na całym świecie.
Złota era w dziejach kina. Odwiedzamy Paryż, Berlin, Moskwę, Szanghaj, Tokio, by odkryć miejsca gdzie coraz dalej przesuwano granicę możliwości medium.
ODCINEK 4: Lata trzydzieste. Wielkie amerykańskie gatunki filmowe i znakomite kino europejskie.
Wielkie filmy z 1939 roku - „Przeminęło z wiatrem”, „Czarnoksiężnik z Oz”, „Ninoczka” - okazuje się, że mają ze sobą coś wspólnego.
20:30 ODCINEK 5: 1939-1952: Wojenne zgliszcza i nowy język kina.
Twórca „Deszczowej piosenki”, Stanley Donen, przybliża swoją filmową karierę.
ODCINEK 6: 1953-1957: Czas niepokoju. Kino światowe pęka w szwach.
Bohaterem odcinka jest James Dean, „Na nadbrzeżach”, filmowe wyciskacze łez. Ekipa filmu rozmawia ze współpracownikami Satyajita Raya, legendarną aktorką Kyoko Kagawą, znaną z filmów Kurosawy i Ozu.
06.10 Niedziela
18:00 ODCINEK 7: 1957-1964: Szok nowości. Nowoczesne kino w Europie Zachodniej.
Claudia Cardinale opowiada o Federico Fellinim, Lars von Trier mówi o swoim podziwie dla Ingmara Bergmana, a Bernardo Bertolucci wspomina pracę z Pier Paolo Pasolinim.
ODCINEK 8: 1965-1969: Nowe fale omywające cały świat.
Nowe reżyserskie talenty: Roman Polański, Andriej Tarkowski, Nagisa Oshima.
11.10. Piątek
20:30 ODCINEK 9: 1967-1979: Nowe kino amerykańskie.
Buck Henry, scenarzysta „Absolwenta”, opowiada o satyrze tamtych czasów, Paul Schrader wspomina w Nowym Jorku pracę nad „Taksówkarzem”, Robert Towne zdradza mroczne strony „Chinatown”.
ODCINEK 10: 1969-1979: Radykalizm lat 70. Filmy kreujące narody.
Podróż zaczynamy z Wimem Wendersem w Niemczech, potem ruszamy do Wielkiej Brytanii, by porozmawiać z Kenem Loachem, a następnie znaleźć się we Włoszech i Australii, gdzie rodziło się nowe kino.
12.10 Sobota
18:00 ODCINEK 11: Lata 70. I kolejne zmiany w kulturze popularnej na świecie.
„Gwiezdne Wojny”, „Szczęki” i „Egzorcysta”. Amitabh Bachchan, opowiada co nowego kinu dało Bollywood, w Hong Kongu Bruce Lee uruchamia zupełnie nowy rodzaj kina, a mistrz Yuen Woo Ping mówi o kinie akcji i elektryzującej choreografii walk w „Matrixie”.
ODCINEK 12: Lata 80. Kinematografia i protest na świecie.
O amerykańskim kinie opowiada niezależny reżyser John Sayles, w Związku Radzieckim przeszłość powraca w znakomitych filmach, a w Polsce coraz głośniej jest o Krzysztofie Kieślowskim.
20:30 ODCINEK 13: 1990-1998: Ostatnie dni celuloidu przed nastaniem epoki cyfrowej.
W Iranie spotykamy Abbasa Kiarostamiego. Na drugim biegunie znajduje się Shinya Tsukamoto, który stworzył nowe japońskie kino grozy. Z Tokio lecimy do Paryża, gdzie tworzy Claire Denis.
13.10 Niedziela
18:00 ODCINEK 14: Lata 90. Początek epoki cyfrowej. Rzeczywistość przestaje być realna w Ameryce i Australii.
Co nowego dały kinu tarantinowskie dialogi i produkcje braci Coen. Scenarzysta „Żołnierzy kosmosu” i „Robocopa” wyjaśnia ironiczny aspekt tych filmów. W Australii Baz Luhrmann opowiada o „Romeo i Julii” i „Moulin Rouge”.
ODCINEK 15: Po rok 2000. Film zatacza pełen krąg. Przyszłość kina.
Kino zatacza pełne koło. David Lynch realizuje „Mulholland Drive”, a „Incepcja” zamienia kino w grę. W Moskwie Aleksander Sokurow opowiada o swoich nowatorskich filmowych realizacjach, a na koniec twórcy „The Story of Film” ruszają w przyszłość.
CENY BILETÓW:
Karnet na cały maraton - 80 zł
Bilet na blok dwóch filmów - 20 zł
Bilet na pojedynczy odcinek 12.10 o godz. 20:30 - 15 zł
http://www.muranow.gutekfilm.pl/
JAK POWSTAŁO THE STORY OF FILM
W 2001 roku napisałem do magazynu "The Independent" artykuł o tym, że ktoś powinien napisać historię kina, która byłaby czymś na kształt słynnej "Historii sztuki" E.R. Gombricha. Miałem wizję książki wolnej od fachowego żargonu i przeznaczonej dla niewtajemniczonych czytelników, głównie młodych. Wkrótce po tym tekście wyruszyłem swoim kamperem w podróż od Szkocji do Indii. W jej trakcie wydarzył się 11 września, a ja akurat byłem w Iranie i Kurdystanie. Spędziłem tam trochę czasu, a moje życie diametralnie się zmieniło.
Kiedy wróciłem - dużo chudszy i na zawsze odmieniony - czekał na mnie list. List, w którym proponowano mi napisanie książki, o której mówiłem w tekście dla "The Independent". Przyjąłem tę propozycję. Praca zajęła mi 11 miesięcy. Siadłem w pokoju i pisałem, podczas gdy bokobrody same rosły. Gotowa książka - "The Story of Film" - została opublikowana, co samo w sobie było dla mnie zaskakujące, a potem przetłumaczona na inne języki. Widziałem ją w księgarniach w Pekinie, Meksyku, Tokio i Los Angeles. Robiłem sobie nawet zdjęcia z tymi wydaniami. Moje dzieło ruszyło w świat.
W 2005 roku mój producent, John Archer, zasugerował żeby zrobić na jej podstawie film dokumentalny. Pomyślałem, że zwariował, bo ten film musiałby być długi. Trzy godziny wydawały mi się absolutnym minimum. Miało się okazać, że bardzo się myliłem. Dostaliśmy fundusze na development od programu Media i od Scottish Screen. Wykorzystaliśmy je na zrobienie zdjęć w Kairze, gdzie filmowaliśmy siebie w dość niezobowiązującej atmosferze. Potem pojawiły się pieniądze z UK Film Council i mogliśmy nakręcić więcej materiału w Japonii, Indiach, Chinach, Hongkongu. Wtedy dodatkowe pieniądze dostaliśmy z programu telewizyjnego More 4 i nagle okazało się, że film faktycznie może powstać. Byliśmy w trakcie jego produkcji. Kręciliśmy historię kina.
Film powoli zaczął się wyłaniać, a ja mogłem w końcu dostrzec czym był: rzeczą pełną pasji, napędzaną tęsknotą za wędrówką. Nie używałem stopklatek z filmów, czy grafik, nie robiłem zbyt wielu wywiadów. Filmowałem za to o świcie i o zmierzchu, sięgając często po komentarz z offu, próbując osiągnąć coś na kształt latarni magicznej. Odwiedziliśmy miejsca, gdzie powstały wielkie filmowe dzieła: Kalkuta w Indiach znana z filmów Satyajita Raya, studia Toho w Tokio, gdzie wędrowaliśmy też śladami Kurosawy, akademię filmową w Pekinie ze względu na chińskie kino z lat 80., stare studia filmowe w Los Angeles, kanały Paryża, gdzie zrealizowano wiele wspaniałych filmów w latach 30.
Szybko okazało się, że ten film powinien być zdecydowanie dłuższy niż trzy godziny, o których myślałem. Sześć godzin okazało się właściwsze, a potem osiem, dziewięć, dwanaście i w końcu piętnaście. I wzrosło tempo. Zaczęliśmy wręcz przeskakiwać z miasta do miasta, przemieszczać się między krajobrazami. Skala przedsięwzięcia też rosła. Miałem wrażenie, że tempo życia skoczyło z 25 klatek na sekundę do 50, a potem 100. W "The Story of Film" znalazło się blisko 1000 fragmentów filmów. Żeby je wybrać musieliśmy obejrzeć te filmy w całości, potem nakręcić osobę albo miejsce z nimi związane, żeby uświadomić dlaczego akurat ten film i fragment są ważne, potem umieścić to w kontekście całości, zmontować to, zmontować raz jeszcze, dopasować formaty, podłożyć napisy, nagrać komentarz, zmiksować dźwięk. Nad każdym takim fragmentem pracowaliśmy około 20 godzin. Co daje w sumie 20 000 godzin pracy nad nimi samymi. To 375 tygodni. Siedem lat.
W miarę, jak "The Story of Film" rósł, zaczynałem dostrzegać też inne rzeczy. Włosy mi posiwiały. Cała ekipa miała sny o poszczególnych fragmentach filmu, lokacjach, przejściach montażowych. Przez to, że podróżowałem po świecie, a nie siedziałem przy biurku robienie filmu wydawało mi się większym przedsięwzięciem niż pisanie książki. Kręciliśmy na przykład napis Hollywood o zmierzchu albo Wielki Mur w Chinach. Zamiast pisać o Stanleyu Donenie, reżyserze "Deszczowej piosenki", czy Bernardo Bertoluccim, twórcy "Konformisty" i "Strategii pająka", spotykałem ich i rozmawiałem. To jest o wiele więcej niż samo pisanie. Czułem jakbym dotykał tych filmów.
Co jeszcze objawiło mi się w trakcie prac nad filmem? Odkryłem, że gdziekolwiek się wybierałem w związku z projektem - Los Angeles, Telluride, Paryż, Moskwa, Dakar, Senegal, Teheran, Londyn, Tokio - nasz film już tam był, czekał jak komitet powitalny, czyniąc swą magię. "The Story of Film" było dla mnie odyseją. Kiedy zaczynałem byłem po trzydziestce, dzisiaj mam 46 lat. Dzięki niej odwiedziłem Burkina Faso, grób Yasujiro Ozu i ulice Kalkuty o świcie. Do końca życia zapamiętam cięty język Stanleya Donena, piękno Sharmili Tagore, Jane Campion opowiadającej o scenie z "Anioła przy moim stole" i wspaniałego reżysera Youssefa Chahine'a przepowiadającego w Kairze upadek Hosni Mubaraka na pięć lat zanim stało się to faktem.
Mam nadzieję, że w "The Story of Film" czuć emocje.
Mark Cousins
