Gladiatorzy II Wojny Światowej

Redakcja
Redakcja
Kategoria kino · 29 marca 2009

Seria filmów dokumentalnych o elitarnych jednostkach wojskowych.

 1. Waffen SS Pretorianie Himmlera
(Oryginalny tytuł: The Waffen SS)

Waffen SS (Zbrojny Szwadron Ochronny) to zbrojne oddziały niemieckiej nazistowskiej formacji paramilitarnej. Zostały utworzone w maju 1940 roku - rozkazem Himmlera. W czerwcu 1941 roku składały się z 4 dywizji i wielu samodzielnych brygad liczących 220 000 żołnierzy. Po ataku na ZSRR zaczęto tworzyć kolejne dywizje, również z ochotników z innych państw takich jak np. Norwegia, Dania, Holandia, Belgia czy Łotwa. Później powstały też jednostki bośniackie, ukraińskie, kozackie i inne. Szczyt rozwoju Waffen SS przypadł na grudzień 1944 r., liczył wówczas 38 dywizji, w których służyło aż 950 000 żołnierzy, z czego Niemcy stanowili ok. jednej trzeciej (nie licząc volksdeutschów). Pod koniec wojny kilka elitarnych dywizji Waffen SS było najlepiej wyposażonymi oddziałami armii niemieckiej.

CZAS TRWANIA: 55 min

2. Agenci SOE (Oryginalny tytuł: SOE)

Agenci SOE - Special Operations Executive czyli Kierownictwo Operacji Specjalnych to brytyjska organizacja utworzona w lipcu 1940 roku z inicjatywy W. Churchila. Jej główne cele to m.in. prowadzenie dywersji, koordynacja działań politycznych i propagandowych, wspomaganie ruchu oporu w okupowanych państwach Europy. Organizacja współpracowała z brytyjskimi wojskowymi formacjami: morską i lotniczą oraz z amerykańską agencją wywiadowczą działającą w Europie. W strukturach SOE wyodrębniono S1 ds. propagandy,
S2 ds. operacji i S3 ds. planowania. Agentów SOE szkolono w ośrodkach w Anglii i Szkocji, uczono ich tam np. walki wręcz, posługiwania się bronią, wspinaczki, skakania ze spadochronu, zdobywania informacji, czy też - jak zachowywać się podczas przesłuchań itd. SOE rozwiązano w styczniu 1946 r.

CZAS TRWANIA: 58 min

3. Jednostki Specjalne SAS (Oryginalny tytuł: SAS)

Motto: Who Dares Wins - Do odważnych świat należy. Special Air Service to tajna jednostka specjalna Wielkiej Brytanii założona w roku 1941 przez oficera armii brytyjskiej porucznika Davida Stirlinga. Główną ideą było zastosowanie w akcjach, małych 5-cio osobowych grup zamiast 200-tu osobowych oddziałów. Członkowie tych grup byli ludźmi wyjątkowymi. Ich selekcja, trening i wyposażenie były wszechstronne, by mogli osiągać cel przy użyciu wszystkich dostępnych środków. W stosowanych przez SAS metodach ta właśnie uznana została przez światowych specjalistów za najlepszą. W pierwszym okresie istnienia przeprowadzano ataki za niemiecką linią wroga w Afryce północnej. Jednostka wsławiła się także spektakularnymi akcjami w drugiej połowie XX w.

CZAS TRWANIA: 56 min

4. Szczury Pustyni (Oryginalny tytuł: Desert Rats)

W okresie kryzysu monachijskiego w 1938 roku Wielka Brytania w Egipcie (na zachód od Aleksandrii) utworzyła nową jednostkę wojskową tzw. Siły Ruchome. Pierwszym dowódcą został generał Percy Howard. Zadaniem jednostki była ochrona interesów Zjednoczonego Królestwa w Egipcie, w szczególności chodziło o ochronę Kanału Sueskiego. 16 lutego 1940 roku Siły Ruchome otrzymały nazwę 7 Dywizji Pancernej z przydomkiem "Szczury Pustyni". Chroniła ona drogi i przeprawy. Zbudowała też most pontonowy przez rzeką Volturno. Po inwazji wojsk sprzymierzonych w Normandii 7 Dywizja Pancerna w ramach 21 Grupy Armii brała udział w wyzwoleniu Belgii, Holandii i północnych Niemiec. W styczniu 1945 roku brała udział w Operation Blackcock. Pozostała w Niemczech jako część sił okupacyjnych, a w 1950 roku została częścią Brytyjskiej Armii Renu. W wyniku zmian organizacyjnych w Armii Brytyjskiej w kwietniu 1958 roku przemianowano ją na 7 Brygadę Pancerną.

CZAS TRWANIA: 56 min


5. Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie
(Oryginalny tytuł: The Free Polish forces)

Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie to formacje wojskowe utworzone w 1939 r. i później przez polski rząd emigracyjny dla kontynuowania walki zbrojnej u boku koalicji państw alianckich przeciw hitlerowskim Niemcom. Składały się z wojsk lądowych, marynarki wojennej i lotnictwa. Dowodził nimi Naczelny Wódz. Naczelnymi Wodzami byli: gen. W. Sikorski (do 4 VII 1943), gen. K. Sosnkowski (do września 1944) i gen. T. Bór-Komorowski (faktycznie nie dowodził). Formacje powstały we Francji, Wielkiej Brytanii, ZSRR, walczyły też na Bliskim i Środkowym Wschodzie, w ramach kampanii apenińskiej i w składzie drugiego frontu. Po wojnie w latach 1946-1947 żołnierze polscy służyli w okupowanych Niemczech i we Włoszech, aż do rozbrojenia i rozwiązania PSZ przez Brytyjczyków w 1947.

CZAS TRWANIA: 56 min

6. Królewskie Siły Lotnicze RAF - Myśliwce
(Oryginalny tytuł: RAF Fighter Command)

RAF powstał 1 kwietnia 1918 r. z połączenia Royal Flying Corps (Królewski Korpus Lotniczy) oraz Royal Naval Air Service (Służba Lotnicza Marynarki Królewskiej). Tym samym powstały pierwsze na świecie siły powietrzne niezależne od dowództwa lądowego lub marynarki wojennej. Zadaniem myśliwców było niedopuszczenie bombowców niemieckich do wnętrza wyspy i Londynu. Działania myśliwców wspierała artyleria przeciwlotnicza, reflektory oraz zapory balonowe. Niezwykle ważną część obrony stanowiły stacje radiolokacyjne. W 1936 r. doszło do reorganizacji RAF: powstało dowództwo obrony wybrzeża (Coastal Command), dowództwo myśliwskie (Fighter Command) i dowództwo bombowe (Bomber Command). Za największy sukces RAF uważa się bitwę o Anglię (1940 r.), kiedy piloci RAF powstrzymali naloty niemieckiej Luftwaffe, ratując Wielką Brytanię. Samoloty RAF uczestniczyły również w nalotach bombowych na Niemcy, a także służyły do niszczenia okrętów podwodnych, zwiadu itp.

CZAS TRWANIA: 51 min

7. Spadochroniarze i Komandosi
(Oryginalny tytuł: Paras & Commandos)

Historia tych formacji jest równie stara jak historia wszelkich wojen. Działania małych, sprawnych i szybkich oddziałów paraliżujących zaplecze wroga, dokonujących aktów sabotażowych i zamachów w strategii prowadzenia wojen odgrywały zawsze dużą rolę. W II Wojnie Światowej jednostki komandosów i spadochroniarzy odegrały także znaczącą rolę i to po obu stronach frontu. Przypomnijmy działania pod Tobrukiem, Narwikiem, nieudaną operację Arnhem czy spektakularną wyprawę Otto Skorzennego w celu odbicia Mussoliniego.

CZAS TRWANIA: 55 min

8. Norweski Ruch Oporu (Oryginalny tytuł: Norwegian Resistance Fighters)

Norweski ruch oporu narodził się 9 kwietnia 1940 roku, kiedy to zaczęła się hitlerowska inwazja. Niemcy łatwo i szybko zdobyli Norwegię powołali rząd pod przywództwem Vidkuna Quislinga. Terytorium Norwegii z licznymi portami było dla Kriegsmarine i niemieckiego lotnictwa niezwykle ważne. Istotna była też infrastruktura przemysłowa. Stąd też zadania norweskiego ruchu oporu koncentrowały się nie na spektakularnych akcjach zbrojnych, lecz na ochronie i przerzucaniu własnych obywateli (głównie do Szwecji i Wielkiej Brytanii), działaniach sabotażowych i wywiadowczych. Ważnym zadaniem było też przeciwstawianie się niemieckiej propagandzie. Symbolem oporu stał się wpięty w klapę marynarki spinacz. Pod koniec wojny znaczącą rolę zaczęła odgrywać (rozlokowana w lasach wokół miast) partyzantka.

CZAS TRWANIA: 53 min

9. Kamikadze (Oryginalny tytuł: Kamikazes)

Kamikadze to wojskowa formacja samobójcza utworzona w Japonii w październiku 1944 roku. Walczyli do końca wojny, największa ich ilość wzięła udział w walkach o Okinawę w kwietniu 1945 roku. Łącznie wykonano 2314 lotów bojowych na klasycznych samolotach, z tej liczby 1086 zakończyło się powrotem. Przyczyną zastosowania samobójczej metody ataku były potężne straty zadawane lotnictwu japońskiemu przez Amerykanów. Postulowano utworzenie "specjalnych jednostek" szturmowych, których celem miał być atak nową metodą, skuteczniejszą niż klasycznie walczące samoloty.

CZAS TRWANIA: 60 min

10. Królewska Marynarka Wojenna Wielkiej Brytanii
(Oryginalny tytuł: The Royal Navy)

Royal Navy to Królewska Marynarka Wojenna Wielkiej Brytanii, najstarsza zorganizowana siła zbrojna Zjednoczonego Królestwa. Od 1692r. aż do początków II Wojny Światowej była największą i najpotężniejszą flotą wojenną świata. Podczas I Wojny Światowej Royal Navy odgrywała kluczową rolę w zaopatrywaniu Wielkiej Brytanii w żywność, broń i surowce potrzebne dla prowadzenia działań wojennych. Jednocześnie zwalczała niemieckie okręty na Morzu Północnym i Atlantyku, zapewniała również bezpieczeństwo kolonii brytyjskich. II Wojna Światowa postawiła przed Royal Navy jeszcze trudniejsze zadania i misje niż poprzednia. Ze względu na całkowite uzależnienie przemysłu Wielkiej Brytanii od dostaw surowców z zewnątrz i jednoczesne wsparcie gospodarcze udzielane Związkowi Sowieckiemu, okręty brytyjskie musiały chronić nie tylko konwoje płynące do Wielkiej Brytanii, ale również do portu w Murmańsku.

CZAS TRWANIA: 54 min

11. Chindici - Duchy Dżungli (Oryginalny tytuł: The Chindits)

Chindici czyli Chindits (nazwa powstała od chroniącego birmańskie świątynie smoka Chinthay) to utworzona przez Brygadiera Charles'a Orde Wingate'a specjalna jednostka do nękania wojsk japońskich daleko za linią frontu w dżunglach Birmy i innych trudno dostępnych miejscach. Formacja składała się z 6 brygad: 3 brytyjskich, 2 hinduskich (z udziałem Gurków) i jednej zachodnioafrykańskiej. Jednostka korzystała z transportu i zaopatrzenia lotniczego. Poruszała się najczęściej na mułach. Od początku 1942 roku do końca wojny przeprowadziła szereg akcji bojowych z różnym zresztą skutkiem, angażując znaczne siły Japończyków, niszcząc szlaki zaopatrzeniowe, drogi, przeprawy, mosty. Działała w bardzo ciężkim terenie i wielu Chindits zmarło na skutek malarii i wycieńczenia. Łącznie poległo 1396 osób, a 2434 było rannych. Ta liczba mówi, iż nie był to mały oddział, ale wielka działająca na dużą skalę jednostka bojowa.

CZAS TRWANIA: 55 min

12. Wolni Francuzi (Oryginalny tytuł: The Free French Forces)

1 Dywizja Wolnych Francuzów (fr. 1ere division française libre) - francuska jednostka wojskowa podporządkowana gen. Charles'owi de Gaulle'owi, która powstała podczas II Wojny Światowej. Dywizja została sformowana 1 sierpnia 1940 r. Na jej czele stanął pułkownik Raoul Magrin-Vernerey. Na początku maja 1941 r. przeorganizowano ją w Tel Awiwie w 1 Lekką Dywizję Wolnych Francuzów. Od 8 czerwca do 11 lipca brała ona udział w walkach z wojskami Vichy w trakcie Operacji "Exporter" (Kampanii syryjsko-libańskiej). W sierpniu Dywizja została rozwiązana, a jej poszczególne brygady służyły oddzielnie pod rozkazami aliantów. Wolni Francuzi brali udział m.in. w ciężkich walkach z Niemcami w rejonie Bir Hakeim i El Alamein. 1 lutego 1943 r. ponownie utworzono 1 Dywizję Wolnych Francuzów. Walczyła ona następnie w kampanii w Tunezji w kwietniu-maju. W sierpniu Wolni Francuzi wylądowali w południowej Francji w ramach Operacji "Dragon".

CZAS TRWANIA: 55 min

13. Żołnierze Anzac (Oryginalny tytuł: The Anzacs)

ANZAC (Australian and New Zealand Army Corps) - Korpus Wojskowy Australii i Nowej Zelandii. Jednostka wojskowa walcząca w czasie I Wojny Światowej w Europie i Azji. W jej skład wchodziły: 1 Dywizja Australijska pod dowództwem gen. W.T. Bridgesa i 2 Dywizja Nowozelandzko-Australijska dowodzona przez gen. mjr A. Godleya. Całością dowodził brytyjski gen. W. Birdwood. Początkowo Korpus stacjonował w Egipcie, następnie w kwietniu 1915 został skierowany na półwysep Gallipoli, gdzie wsławił się m.in. zdobyciem silnie umocnionego wzgórza Samotnej Sosny. W grudniu 1915 r. odesłano go do Egiptu w celu przeformowania na ANZAC I i ANZAC II, które wysłano na front zachodni do Francji. Święto braterstwa broni Australijczyków i Nowozelandczyków, tzw. ANZAC Day obchodzone jest w rocznicę lądowania pierwszych formacji korpusu na półwyspie Gallipoli. Nazwa ANZAC została zastrzeżona i nie wolno jej używać bez specjalnego zezwolenia.

CZAS TRWANIA: 56 min

Produkcja: Nugus/Martin Productions LTD dla BBC Worldwide Ltd.
Kierownik produkcji: Philip Nugus,
Producent serialu: Jonathan Martin,
Scenariusz i reżyseria: Charles Messneger,
Graficy komputerowi: Wil Mobberley i Kevin Snoad,
Muzyka: De Wolfe

Biblioteka Kongresu, Washington D.C., Archiwum Narodowe Washington D.C., Paromount News, Polski Instytut i Muzeum Sikorskiego, Biuro Nagrań Publicznych, Londyn, Biblioteka Telewizji Reuters

PAL 4:3,
DVD 5,
REGION 2,
DOLBY DIGITAL 2.0,
FILM CZARNO-BIAŁY,
LEKTOR POLSKI/NAPISY POLSKIE



Więcej Informacji:
Monika Kutyłowska
Specjalista ds. wydawnictw DVD
Agencja Artystyczna MTJ
ul. Porannej Bryzy 8
03-284 Warszawa
www.mtj.pl
mkutylowska@mtj.pl